بلاگ

نرم ‌افزار AAA (Advanced Aircraft Analysis) یک ابزار جامع برای طراحی اولیه هواپیما است که تمامی مراحل از سایزینگ وزن، تحلیل آیرودینامیک، عملکرد، پایداری و کنترل را پوشش می‌دهد. این برنامه با ترکیب روش‌های فیزیکی و نیمه ‌تجربی، امکان تحلیل پیکربندی‌های غیرمتعارف را برای مهندسان هوافضا فراهم می‌کند.

AAA یک چارچوب قدرتمند برای فرآیندهای تکراری در طراحی هواپیما ارائه می‌دهد و به طراحان اجازه می‌دهد پیکربندی نهایی را با درنظر گرفتن هزینه و مقررات بهینه‌سازی کنند. این نرم ‌افزار علاوه بر طراحی هواپیماهای معمولی، برای جنگنده‌ها و هواپیماهای مافوق صوت نیز کاربرد دارد.

AAA در طراحی سطح I و II مورد استفاده قرار می‌گیرد و شامل محاسبات وزن و تعادل، آیرودینامیک، پایداری و کنترل، نصب نیروی محرکه و موقعیت ارابه فرود است. برخی ماژول‌های آن برای جریان زیر صوت طراحی شده‌اند، اما بسیاری از بخش‌ها برای تمامی رژیم‌های سرعتی قابل استفاده هستند.

معرفی ماژول های نرم افزار AAA، ویژگی ها و کاربردها

ماژول	ویژگی‌ها	توضیحات
وزن (Weight)	وزن برخاست (WTO)، وزن خالی (WE)، وزن سوخت (WF)	تخمین اجزای وزن و حساسیت وزن نسبت به پارامترهای آیرودینامیکی و پیشرانشی. از روابط آماری استفاده می‌کند.
عملکرد(Performance)	Wing loading (W/S)، Thrust loading (T/W) یا Power loading (W/P)	اهداف عملکرد با استفاده از نمودارهای تطبیق برای نوع هواپیما و مشخصات ماموریت.
پیشرانش (Propulsion)	محاسبه نیرو و قدرت موتورهای مختلف (پیستونی، جت، الکتریکی)	برای انواع موتورهای پیستونی، الکتریکی، جت، توربوپراپ و بروفن قابل استفاده است.
سازه (Structural)	خواص مواد، بارهای داخلی، اندازه و وزن اجزای سازه	تخمین اندازه اجزای سازه با استفاده از بارهای داخلی و خواص مواد، امکان اضافه کردن مواد جدید.
هزینه (Cost)	تخمین هزینه‌های مختلف برنامه طراحی، ضریب افزایش هزینه (CEF)	روش‌های تخمین هزینه برای انواع هواپیماهای نظامی و غیرنظامی. محاسبه تورم.
اتمسفر (Atmosphere)	چگالی، فشار، دما، سرعت صوت، عدد ماخ	محاسبه خواص اتمسفری مانند فشار، دما و سرعت صوت در ارتفاعات مختلف، استفاده برای تعیین عدد ماخ.
شرایط پرواز (Flight Condition)	سرعت، وزن، انحراف فلپ، مرکز ثقل	امکان ویرایش، انتقال، کپی و حذف شرایط پروازی مختلف برای پروژه‌های هواپیمایی.
آیرودینامیک (Aerodynamic)	ضریب لیفت، درگ پولار، گشتاور، مرکز آیرودینامیکی، ایرفویل	محاسبه ویژگی‌های برا، درگ و نسبت فشار دینامیکی برای سطوح بالابر و تجهیزات با لیفت بالا.
پایداری و کنترل (Stability and Control)	مشتقات پایداری طولی، جانبی، مشتقات کنترل طولی و جانبی	محاسبه ضرایب آیرودینامیکی بی‌بعدی و مشتقات پایداری برای شرایط پروازی خاص.
هندسه (Geometry)	هندسه بدنه، بال، دم، کانارد، محاسبه حجم سوخت در بال‌ها	محاسبه پارامترهای مربوط به هندسه هواپیما و سطوح بالابر و میل لنگ، ضخامت ایرفویل و پیچش.

بیشتر بخوانید: " پردرآمدترین گرایش رشته مهندسی هوافضا"

کاربرد، موقعیت‌های شغلی و درآمد سالانه نرم‌ افزار  AAA

نرم ‌افزار AAA (Advanced Aircraft Analysis) به‌ طور گسترده در طراحی اولیه هواپیماهای مسافربری، جنگنده، پهپاد و جت‌های شخصی استفاده می‌شود. این نرم ‌افزار برای بهینه‌سازی پیکربندی هواپیما، تحلیل عملکرد، پایداری، کنترل و هزینه‌ها به کار می‌رود. از کاربردهای مهم آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• طراحی مفهومی و اولیه هواپیما با درنظر گرفتن محدودیت‌های آیرودینامیکی، وزنی و ساختاری
• تحلیل عملکرد هواپیما از جمله مصرف سوخت، برد پروازی و نرخ صعود
• بهینه‌سازی پیشرانش و سازه برای بهبود کارایی و کاهش هزینه‌ها
• برآورد هزینه‌های طراحی، تولید و نگهداری هواپیما
• مطالعه شرایط جوی و تأثیر آن بر پرواز

تسلط بر این نرم‌ افزار می‌تواند منجر به فرصت‌های شغلی زیر در حوزه هوافضا و طراحی پروازی شود:

1. مهندس طراحی هواپیما (Aircraft Design Engineer)
2. مهندس آیرودینامیک و عملکرد پروازی (Aerodynamics & Performance Engineer)
3. تحلیلگر پایداری و کنترل پرواز (Flight Stability & Control Analyst)
4. مهندس پیشرانش هوافضا (Propulsion Engineer)
5. متخصص تحلیل سازه‌ای هواپیما (Aircraft Structural Analyst)
6. مدیر هزینه و تحلیل اقتصادی پروژه‌های هوایی (Aerospace Cost Analyst)
7. پژوهشگر در مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی

درآمد متخصصانی که با نرم ‌افزار AAA کار می‌کنند، بسته به سطح تجربه و نوع شرکت، متفاوت است. اما برآورد میانگین سالانه آن در سال 1403 بین ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ تا ۴۵۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان تخمین زده شده است.

یادگیری نرم افزار AAA

یادگیری نرم ‌افزار AAA نیازمند دانش هوافضایی و تمرین عملی است. با استفاده از منابع معتبر، دوره‌های آموزشی و انجام پروژه‌های واقعی، می‌توان در طراحی و تحلیل هواپیماهای مختلف مهارت کسب کرد و به فرصت‌های شغلی جذاب در صنعت هوافضا دست یافت. شما می‌توانید در دوره طراحی و تحلیل هواپیما در AAA نیز شرکت کنید و بر آن مسلط شوید. دوره‌های مرتبط دیگری در زمینه هوافضا نظیر موارد زیر نیز وجود دارند که می‌توانید در آن‌ها شرکت کنید:

• آموزش تحلیل موتور توربینی با GasTurb 
• آموزش خلبانی پهپاد مولتی روتور
• آموزش خلبانی هواپیمای مدل
• آموزش طراحی و تحلیل هواپیما در  XFLR5
• آموزش پهپادهای مولتی روتور

جمع بندی

نرم‌ افزار AAA یک ابزار قدرتمند برای طراحی اولیه هواپیما است که تمام مراحل از سایزینگ وزن، تحلیل آیرودینامیک، عملکرد، پایداری و کنترل را پوشش می‌دهد. این برنامه با ترکیب روش‌های فیزیکی و نیمه ‌تجربی به مهندسان هوافضا امکان تحلیل و بهینه‌سازی پیکربندی‌های مختلف از هواپیماهای تجاری و جنگنده تا پیکربندی‌های غیرمتعارف را می‌دهد.

AAA در طراحی مفهومی هواپیما، بهینه‌سازی عملکرد، تحلیل هزینه‌ها و بررسی پایداری و کنترل استفاده می‌شود. این نرم ‌افزار فرصت‌های شغلی متعددی از جمله مهندسی طراحی هواپیما، آیرودینامیک، پیشرانش، پایداری و کنترل، سازه و تحلیل هزینه‌های هوایی را ایجاد می‌کند. درآمد متخصصان این حوزه بسته به تجربه بین ۱۲۰ تا ۴۵۰ میلیون تومان در سال متغیر است.
AAA یکی از ابزارهای ضروری برای مهندسان هوافضا است که با یادگیری آن می‌توان در طراحی، تحلیل و بهینه‌سازی هواپیماهای مختلف تخصص پیدا کرد و در صنعت هوافضا یا مراکز تحقیقاتی مشغول به کار شد.

نویسندگان: ستاره دهقان، کارشناسی ارشد مهندسی هوافضا- سایه صفاییان، کارشناسی مهندسی مواد 

چیلرهای تراکمی بخار به دلیل بازدهی انرژی و قابلیت اطمینان آنها شناخته شده اند و آنها را به گزینه ای محبوب برای نیازهای مختلف خنک کننده تبدیل کرده است. آنها به طور گسترده در ساختمان‌های تجاری، بیمارستان‌ها و سایر امکاناتی که نیاز به خنک‌سازی دقیق و کارآمد است، استفاده می‌شوند.

در مورد اینکه آیا تازه‌آموزان باید طراحی سایت با WordPress را یاد بگیرند یا خیر، می‌توان این مهارت را در دنیای دیجیتال امروزی یک مهارت ارزشمند دانست. وردپرس کاربرپسند است و دارای جامعه بزرگی از کاربران و توسعه دهندگان است که آن را به یک پلتفرم خوب برای کسانی تبدیل می کند که تازه شروع به توسعه وب سایت کرده اند.

در دنیای امروز وبینارها ابزار مناسب، سریع و کم هزینه‌ای برای ارتباطات به خصوص در حوزه آموزش محسوب می‌شوند. شما می‌توانید با ساده‌ترین و متداول‌ترین تجهیزات، در وبینار دلخواه خود شرکت نمایید. در طول وبینار نیز امکان ارتباط زنده و مستقیم بین برگزارکننده و شرکت‌کنندگان به روش‌های متنی، صوتی و تصویری وجود دارد. امروزه بسیاری از پلتفرم‌های آموزشی بزرگ دنیا از بستر وبینار برای ارائه آموزشی با کیفیت و بهره‌وری بالا استفاده می‌کنند.

مزایای شرکت در وبینار

• حذف هزینه‌های حمل و نقل و مکان
• امکان اشتراک‌گذاری فایل با فرمت‌های مختلف
• امکان ضبط وبینار 
• ظرفیت بسیار بالا برای تعداد شرکت‌کنندگان
• بهره‌وری در زمان و انرژی

وبینارهای گروه آموزشی پارس پژوهان

همانطور که اطلاع دارید تمامی دپارتمان‌های این مجموعه در طول هفته وبینارهای رایگانی برای دوره‌های آنلاین برگزار می‌کنند که در آن مدرس هر دوره توضیحات تکمیلی در خصوص کل دوره اعم از سرفصل‌ها، شرایط حضور در کلاس‌ها و شبیه‌سازی مختصری از دوره و نتایج را ارائه می‌دهد. شما عزیزان با حضور در این وبینارها می‌توانید بیشتر با دوره‌ها و چگونگی برگزاری آن‌ها آشنا شوید. در پایان هر ویینار نیز زمانی برای پرسش و پاسخ اختصاص داده می‌شود تا شما دانش پژوهان عزیز بتوانید تمامی سوالات خود از دوره مورد نظر را از مدرس آن دوره بپرسید.

با شرکت در وبینارهای گروه آموزشی پارس پژوهان، دید بهتری نسبت به ابعاد مختلف دوره‌های آموزشی پیدا می‌کنید تا راحت‌تر بتوانید دوره ‌آموزشی مناسب خود را پیدا کنید. دوره‌های گروه آموزشی پارس پژوهان با رویکردی کاربردی طراحی شده‌اند تا در حد امکان، شکاف موجود بین آموزش‌های تئوری دانشگاهی و نیازهای عملی صنعت را پر کنند. این دوره‌ها به هر دو صورت آنلاین یا حضوری قابل برگزاری هستند. همچنین به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده‌اند که لطمه‌ای به زمان کاری افراد شاغل وارد نشود.

اساتید گروه آموزشی پارس پژوهان از افراد متخصص و فعال در صنعت انتخاب می‌شوند. این موضوع، فرصت مناسبی دانش پژوهان عزیز فراهم می‌آورد تا بتوانند با فرصت‌ها، چالش‌ها، نقاط قوت و نقاط ضعف صنعت مورد نظر کاملا آشنا شوند و مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار را فرا بگیرند.

شرایط لازم برای شرکت در وبینارها

وبینارهای گروه آموزشی پارس پژوهان در بستر skyroom.online برگزار می‌شوند. جهت شرکت در وبینارهای رایگان شما باید در ابتدا از طریق لینک ثبت نام وبینارها که در کانال‌های تلگرامی قرار می‌گیرند ابتدا وارد سایت شوید و ثبت ‌نام را آنجا دهید. پس از تکمیل ثبت‌ نام لینک ورود به وبینار در اختیار شما قرار خواهد گرفت و از طریق آن می‌توانید در زمان مشخص شده در وبینار مربوطه حضور داشته باشید.

توجه داشته باشید که برای حضور در وبینارهای رایگان استفاده از فیلترشکن لازم نیست (در صورت عدم استفاده از فیلترشکن، اتصال با سرعت بهتری صورت می‌گیرد) اما برای دریافت ویبنارها از طریق تلگرام الزاما باید از فیلترشکن یا پروکسی استفاده کنید. شما دانش پژوهان عزیز هم از طریق گوشی (اندروید و ios) و هم لپ تاپ (کروم، فایرفاکس و ...) می‌توانید در این وبینارها شرکت داشته باشید. برای اطلاع از زمان ویبنارها می‌توانید از طریق این لینک عضو کانال‌های تلگرامی پارس پژوهان شوید.

هر هفته لیست ویبنارهای هر دپارتمان در کانال مربوط به آن دپارتمان قرار داده شده و بروزرسانی می شوند. در ادامه لینک دسترسی به فیلم وبینارهای رایگان به تفکیک هر دپارتمان آورده شده است. با کلیک بر روی هر لینک، وارد کانال تلگرام دپارتمان مورد نظر خود می‌شوید و پست مربوط به تمامی فیلم‌های وبینارهای برگزار شده را مشاهده می‌نمایید.

فیلم وبینارهای رایگان مکانیک (لینک)	فیلم وبینارهای رایگان عمران (لینک)		فیلم وبینارهای رایگان کامپیوتر (لینک)	فیلم وبینارهای رایگان برق (لینک)		فیلم وبینارهای رایگان صنایع (لینک)
فیلم وبینارهای رایگان هوافضا (لینک)	فیلم وبینارهای رایگان نفت و گاز (لینک)		فیلم وبینارهای رایگان تاسیسات ‌و انرژی (لینک)	فیلم وبینارهای رایگان مواد (لینک)		فیلم وبینارهای رایگان شیمی (لینک)
فیلم وبینارهای رایگان معماری (لینک)		فیلم وبینارهای رایگان مهندسی پزشکی (لینک)			فیلم وبینارهای رایگان مدیریت (لینک)

بعد از کلیک روی لینک‌ها، مانند تصویر زیر وارد کانال تلگرامی دپارتمان مورد نظر خوهید شد و از آنجا می‌توانید به لیست فیلم‌های وبینارهای دوره‌ها دسترسی پیدا کنید.

لازم به ذکر است که کلیه ی وبینارهای دپارتمان‌های مختلف ضبط می‌شوند و فیلم آن‌ها در کانال دپارتمان مربوطه به عنوان هدیه خدمت شما عزیزان ارائه می‌گردد. با کلیک بر روی هر لینک، وارد کانال تلگرام دپارتمان مورد نظر خود می‌شوید و پست مربوط به تمامی فیلم‌های وبینارهای برگزار شده را مشاهده می‌نمایید. 

نویسنده: رضا صفایی، کارشناس مدیریت صنعتی

در دوره‌های سازه دریایی رشته مهندسی عمران، نرم‌افزارهای مربوط به هردوره نیز معرفی می‌شوند.موسسه پارس پژوهان، دوره‌های آموزشی مختلفی برای هر یک از نرم‌افزارهای محاسباتی دوره سازه دریایی ارائه می‌دهد. در مقاله هر از این دوره‌ها را برای شما شرح داده‌ایم. همراه ما باشید.

در مسیر مدیریت، همواره موانع زیادی وجود دارد. حتی با تجربه‌ترین مدیران هم با این چالش‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند و هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید که روند مدیریتی بی نقصی دارد. اما چیزی که یک مدیر را نسبت به دیگر مدیران برتر می‌کند، شناخت دقیق این چالش‌ها برای آمادگی و رویارویی با آن‌ها هست. مدیران برتر به خوبی می‌دانند که در زمان مواجه با مشکلات باید آن را به خوبی شناخت و برای آن راه حلی پیدا کرد برای همین است که همواره در جهان شاهد هستیم که مدیران با تجربه همواره از مشکلاتشان فرصت‌های خوبی می‌سازند در این مقاله به چالش‌های مدیران پرداختیم و راه‌حل‌هایی نیز متناسب با مشکلات آن‌ها بیان گردیده است که امیدواریم بتوانید از آن‌ها به خوبی استفاده کنید.

چالش های مدیریتی

شناخت چالش‌های مدیریتی برای مدیران از اهمیت بالایی برخوردار است و تا قبل از رویارویی با برخی از این چالش‌ها، باید آن را خوب بشناسند و آمادگی مقابله با آن‌ها را داشته باشند. مدیر شخصی است که وظایف زیر را عهده‌دار است:

• هدایت و رهبری
• برنامه ریزی
• تامین استراتژی 
• خلاقیت سازمان
• سازماندهی
• کنترل

در واقع مدیر در یک سازمان می‌کوشد تا همواره با موانع و چالش‌های بخش‌های مختلف مقابله کند و سازمان را به سمت رشد و شکوفایی سوق بدهد. یک مدیر باتجربه، از ابتدای راه ماموریت سازمان، با برنامه ریزی و مدیریت زمان پیش می‌رود، تیم خود را با توجه به ویژگی‌های شخصیتی به خوبی انتخاب می‌کند، حوادث و ایرادات پروژه را متوجه می‌شود و مشکلات را تبدیل به فرصت‌ها می‌کند، هزینه و منابع مورد نیاز پروژه را تامین می‌کند و حواسش به تمام ابعاد یک سازمان و تیم آن است. در واقع مدیر، رکن اصلی هر سازمان به شمار می‌رود و می‌توانیم بگویم سازمان بدون مدیر معنایی ندارد و مدیریت هم با سازمان شکل می‌گیرد. از جمله چالش‌هایی که به آن‌ها خواهیم پرداخت می‌توان موارد زیر را برشمرد که کاملا در ادامه بیان خواهند شد:

• استخدام نیروی جدید
• کمبود زمان
• ایجاد تمایز
• همراه بودن با فناوری روز
• اختلاف کارمندان
• تفاوت پاداش

استخدام نیروی جدید

مهم‌ترین بخش هر سازمان که مدیر با آن سر و کار دارد و توانایی ایجاد تغییرهای زیادی در فرهنگ سازمانی را دارد منابع انسانی خواهد بود. ممکن است برای انجام یک پروژه یا یک سمت شغلی تعداد زیادی افراد متقاضی داشته باشید که مهارت و استعداد مربوط به آن فیلد کاری را داشته باشند اما این که کدام نفر را در نهایت استخدام کنید چالش بزرگی است که مدیران با آن مواجه هستند. از نکات مهمی که یک مدیر خوب در مواجه به این شرایط باید به آن توجه کند، رفتار و ویژگی‌های شخصیتی کارکنان است. شاید فردی در کار و حرفه‌اش مهارت فوق العاده‌ای داشته باشد اما با ورودش به تیم موجب برهم ریختن آن و تغییر فرهنگ سازمانی بشود. مسئله استخدام از جمله مواردی هست که چالش‌های مدیریتی دیگری را هم به دنبال خودش ایجاد می‌کند.

چالش‌های به کارگیری نیروی جدید	راه حل
تشخیص افراد با صلاحیت	استفاده از آزمون‌های استاندارد و ارزیابی‌های جهانی
نداشتن مهارت مصاحبه	بهره‌مندی از الگوهای مصاحبه و سوالات استاندارد
درخواست نابجای حقوق بالا	شفاف‌سازی درباره حقوق و مزایای پیشنهادی در آگهی‌های شغلی
عدم تجربه ی متقاضی	جذب کارآموزان و برنامه‌های کارآموزی برای آموزش مهارت‌ها

کمبود زمان

مدیران به دلیل مشغله و فشردگی زیاد مسائل همواره با دغدغه زمان روبه رو هستند. آن‌ها باید به صورتی همه چیز را برنامه‌ریزی نمایند که منابع در زمان مناسب به دست کارمندان برسد، زود رسیدن منابع ممکن است مدیر را با چالش‌های مدیریتی همچون فاسد شدن، نبود انبار و مسائل دیگری رو به رو کند و دیر رسیدن منابع موجب عقب ماندن کار می‌گردد. در مرحله بعد اگر نیروی انسانی نتواند کار را در زمان مورد نظر به انجام برساند، تمام برنامه‌های ادامه‌ی پروژه به مشکل بر می خورد و گاهی سازمان را خیلی از باقی رقبا عقب می‌اندازد. به همین علت است که یک مدیر برتر باید همواره نگاهش به تقویم روی میز باشد و حواسش باشد تا همه‌ی کارها را در زمان مناسب خود برنامه‌ریزی کند و پیش ببرد.

چالش های کمبود زمان	راه حل
مدیریت کردن زمان	اولویت‌بندی وظایف و استفاده از ابزارهای مدیریت زمان مانند تکنیک پومودرو
عدم برنامه ریزی مناسب	استفاده از تقویم‌های پیشرفته و ایجاد یک برنامه هفتگی مشخص
وقفه‌ بین برنامه های مهم	تعیین نمودن زمان‌های مشخص برای تمام تسک‌ها
ضعف در اولویت بندی بین پروژه‌ها	برگزاری جلسات برای بررسی و تعیین اولویت‌ها

ایجاد تمایز

یک کسب و کار برای این که بتواند در میان رقبا، خود را به صدر جدول بکشاند باید بتواند شرایط متفاوتی را برای مشتریان خود ایجاد کند. کسب و کارهای برتر، با ایجاد تمایزی نسبت به رقبا توانستند توجه مشتریان هدف را به سازمان خود جلب کنند. یکی از وظیفه‌هایی که مدیر هر سازمان باید آن را اجرا بکند ایجاد تمایز است.

اما چالش‌های مدیریتی از آن جایی شروع می‌شود که اگر این تمایزها بیش از حد باشد مشتریان را از هدف اصلی سازمان دور می‌کند یا احساس ناآشنایی در مخاطبان ایجاد می‌کند که کسب و کار را به شکست می‌کشاند. انتخاب و اجرای صحیح این تمایزها به میزانی کافی است که جذابیت را ایجاد می کند و تشخیص آن برعهده‌ی مدیریت است.

چالش های ایجاد تمایز	راه حل
ایجاد رقابت بین مجموعه‌های هم تراز	تحلیل رقبا و شناسایی نقاط ضعف آن‌ها
نوآوری در خدمت و محصولات	شرکت در جلسات ایده پردازی و همکاری با استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش بنیان
تغییر کیفیت در محصولات	نظارت بر کیفیت محصولات و دریافت بازخورد از مشتریان
برند سازی	ایجاد هویت برند و بهره‌مندی از استراتژی‌های بازاریابی

همراه بودن با فناوری روز

فناوری و تکنولوژی با سرعت نوری در حال پیشرفت هست و یکی از چالش‌های مدیریتی این است که یک مدیر به عنوان رهبر یک سازمان باید همراه با این فناوری‌ها پیش برود. در واقع یک مدیر باید ساعتی از روز خود را به یادگیری مطالب جدید اختصاص بدهد تا بتواند از مطالب یا حتی چالش‌های جدید باخبر بشود و بتواند از همه‌ی آن‌ها برای پیشرفت سازمان استفاده بکند. افرادی که به آموزه‌های سنتی خود پایبند هستند و تلاش می‌کنند که با همان رویکردهای قدیمی کسب و کار خود را اداره بکنند همواره با شکست روبه‌رو می‌شوند.

از جمله مواردی که در مسیر به‌روزرسانی با فناوری مدیران با آن‌ها مواجه خواهند شد می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تغییرات زودهنگام در فناوری
• آشنا نبودن کارمندان با نوآوری‌ها
• محدودیت‌های مالی برای به روز کردن ابزار
• آشنایی با مجموعه‌های هم‌رده در جهان

اختلاف کارمندان

در بیشتر کسب و کارها همواره فاصله زیادی بین مدیران و کارمندان وجود دارد که یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های مدیریتی هر سازمان هست. زمانی که کارمندان از انتظارات مدیر خود اطلاعی ندارند و آموزش و راهنمایی از مدیر خود دریافت نمی‌کنند به صورت مجزا از باقی افراد تیم حرکت می‌کنند و همین موجب می‌شود که سازمان به آن هدف نهایی خود نرسد. در زمانی هم که موجب دلسرد شدن کارکنان می‌شود و انگیزه لازم را از خیلی از کارمندان ماهر می‌گیرد که این موضوع می‌تواند به یکی از چالش‌های مدیریتی اصلی تبدیل گردد. مدیر هم با دور ماندن از کارمندان نمی‌تواند استعداد آن‌ها را کشف کند، گاهی ارائه ایده‌ها از طرف کارمندان جذاب و کاربردی‌تر از ایده‌های مدیران هست و همواره باید این اتاق مشورت بین مدیر و کارمند ایجاد شود تا سازمان رو به جلو حرکت بکند. برقراری این رابطه میان افرادی با روحیات و ویژگی‌های متفاوت بر عهده‌ی مدیر هر کسب و کار است که کار را برای مدیریت سخت می‌کند.

برخی از این موارد مرتبط با اختلاف کارمندان با مدیریت را در ادامه برشمردیم:

• عدم یکسان بودن هدف مدیر و کارمندان
• دور بودن و تماس نداشتن مدیر با کارکنان
• تمرکز نکردن بر همه اشخاص تلاشگر در بین کارمندان

تفاوت پاداش

یکی از وظایف مدیریت، تشویق کارکنان برای انجام و پیش بردن کارها است که بیشتر اوقات این تشویق با پاداش صورت می‌گیرد اما چالش مدیریتی آن جایی شکل می‌گیرد که در یک سازمان کارکنان از چند نسل وجود دارند و این تفاوت نسل‌ها در نهایت به تفاوت سلیقه و ایده‌ها منجر می‌شود. عامل ایجاد انگیزه در دو نسل کاملا با هم متفاوت هست، همانطور که مهارت‌ها و استعدادهایی که کسب می‌کنند هم با تفاوت دارد و مدیر همیشه با سوال " چه پاداشی مناسب است؟ “روبه‌رو می‌شوند. زمان اعطای پاداش هم با ایجاد انگیزه تأثیرگذار خواهد بود. زمانی که یک کار به صورت تیمی پیش می‌رود اگر پاداش به یک یا بخشی از کارکنان داده شود موجب ایجاد رقابت ناسالم و تضعیف کار تیمی می‌گردد. در علوم نظری اعطای پاداش با برخی از نظریه‌های اندیشمندان این حیطه مرتبط است برخی از آن‌ها را در جدول زیر مشاهده خواهید کرد:

نظریه های نظری اعطای پاداش	توضیحات
نظریه جریان (Flow Theory)	تاکید بر انجام ارائه وظایف متناسب با سطح مهارت کارکنان
نظریه انتظار (Expectancy Theory)	تأثیر جوایز پیش‌بینی‌شده بر انگیزه
هرم نیازهای مازلو (Maslow’s Hierarchy of Needs)	توضیح درجه بندی نیازهای انسان و تامین آن ها براساس نیازشان
نظریه دو عاملی هرزبرگ (Herzberg’s Two-Factor Theory)	درک بهتر انگیزه‌ها و پاداش‌ها در محیط‌های کاری

چگونه به یک مدیر لایق تبدیل شویم؟

یک مدیر لایق از توانایی‌های مدیریتی اساسی برخوردار است به شکلی که توانایی حل مشکلات و پاسخ دادن به نیازها در زمان‌های بحرانی را دارد. این مهارت‌ها و توانایی‌ها را می‌توان از طریق تجربه در مدیریت آموخت که به آن‌هاکمک می‌کند تا به خوبی با همکاران خود کار کنند و ارتباطات و وظایف را برای سازمان بسیار آسان کنند. مهارت‌های مدیریتی برای موفقیت سازمان‌ها بسیار مهم هستند و همچنین به اطمینان از عملکرد مناسب همه بخش‌های دستگاه شرکت کمک می‌کنند تا کار بیشتری انجام شود. اما چند نوع اصلی از مهارت‌های مدیریتی وجود دارد که هر مدیری تلاش می‌کند تا آن‌هارا داشته باشد. 

یک مدیر لایق باید برای یادگیری و کسب تجربه وقت بگذارد و حتی هزینه کند تا از مهارت‌های کسب شده در جهت بهبود منابع مالی خود و شرکت استفاده کند. پیشنهاد ما به شما این خواهد بود که در دوره‌های گروه آموزشی پارس پژوهان شرکت نمایید. دوره های مدیریت می‌تواند شما را در جهت پیشبرد اهداف مدیریتی شما یاری کند. برخی از دوره‌های مهم این مجموعه را در ادامه مشاهده می‌کنید:

• دوره مدیریت استراتژیک (Strategic Management)
• دوره مدیریت منابع انسانی
• دوره Visual Paradigm
• دوره تحلیل کسب و کار بابوک (BABOK)

جمع بندی

مدیران در طول دوران ریاست خود با چالش‌های مدیریتی روبه‌رو می‌شود اما با آگاهی کامل از این چالش‌ها، می‌توانند آن‌ها را به فرصتی بی‌نظیر در جهت تحقق آرمان‌های مجموعه تبدیل کنند که موجب پیشرفت بیشتر سازمان نیز خواهد گردید. در واقع یک مدیر لایق، همواره در مواجه با چالش‌ها ابتدا آن‌ها را می‌پذیرد و سپس برای شناخت کامل آن مطالعه می‌کند برای ارائه راهکارها مشورت می‌گیرد و ایده نهایی را با منابع انسانی پیش می‌برد تا کسب و کاری با فرهنگ سازمانی درست را مدیریت کند و به نتیجه‌ی مطلوب دست پیدا کند.

نویسنده: فاطمه زهرا الهی، کارشناسی مهندسی صنایع- صالحه علی پور-کارشناس ارشد مهندسی پزشکی

در حال حاضر، مهندسین مکانیک با پیشرفت فناوری و نیازهای روزافزون صنعت،  به سپری کردن دوره‌های آموزش در زمینه‌های متنوع می‌پردازند. این اقدامات، به تکامل یادگیری آکادمیک، همراه با استفاده از نرم‌افزارهای صنعتی و کسب تجربه عملی از آن‌ها منجر می‌شود. سپری کردن دوره‌های مهندسی مکانیک فراتر از یک فرآیند آموزشی است، زیرا باعث تبدیل فرد به یک متخصص‌ بالغ در حوزه خود می‌شود. دوره‌های ساخت و تولید موجود در دوره‌های گروه آموزشی پارس پژوهان به فرد این امکان را می‌دهند که با سرمایه‌گذاری در دانش خود، به رشد و تعالی حرفه‌ای برسد و در دنیای پویا و رقابتی مهندسی مکانیک، به‌روز بماند.

دوره‌های تخصصی ساخت و تولید در مهندسی مکانیک

از آنجایی‌که می‌دانیم قطعا سوال شما هم این است که چه دوره‌هایی در حوزه ساخت و تولید رشته مهندسی مکانیک وجود دارند، در این بخش بدون معطلی به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.

دوره آموزش اپراتوری تراش سی ان سی CNC 

دوره آموزش اپراتوری تراش سی ان سی CNC به عنوان یکی از مهم‌ترین دوره‌های تخصصی در حوزه مهندسی مکانیک و صنعت مطرح است. این دوره با ارائه مفاهیم و تکنیک‌های پیشرفته در زمینه تراشکاری با استفاده از دستگاه‌های CNC، افراد را به کاربرد عملی این فناوری هدایت می‌کند.

در این دوره، شرکت‌کنندگان با اصول برنامه‌نویسی CNC و کنترل دقیق دستگاه‌ها آشنا می‌شوند. تمرینات عملی بر روی دستگاه‌های واقعی، افراد را به توانایی تنظیم دقیق پارامترها جهت تولید قطعات پیچیده تراشکاری مجهز می‌کند.

دوره آموزش اپراتوری فرز سی ان سی CNC

دوره آموزش اپراتوری فرز سی ان سی CNC یک فرصت بی‌نظیر برای افراد علاقه‌مند به حوزه مهندسی مکانیک و صنعت است. این دوره با ارائه مفاهیم جامع و تمرینات عملی در زمینه استفاده از دستگاه‌های فرز CNC، به شرکت‌کنندگان این امکان را می‌دهد تا مهارت‌های لازم برای تنظیم و استفاده از این تجهیزات پیشرفته را کسب کنند.

در طول دوره نیز مانند تراش CNC، شرکت‌کنندگان با اصول برنامه‌نویسی و کنترل دقیق دستگاه‌های فرز CNC آشنا می‌شوند و تمرینات عملی را انجام می‌دهند. فارغ‌التحصیلان این دوره قادر به تولید قطعات پیچیده و دقیق با استفاده از دستگاه‌های فرز CNC می‌شوند. این دوره برای توسعه حرفه‌ای در حوزه مهندسی مکانیک و صنعت بسیار حائز اهمیت است و افراد را به توانمندی در اجرای پروژه‌های تولیدی پیچیده قادر می‌سازد.

دوره آموزش انطباقات Matching & Fitments

یکی دیگر از دوره‌های ساخت و تولید که توسط گروه آموزشی پارس پژوهان ارائه می‌شود، دوره آموزش انطباقات Matching & Fitments است. در این دوره، دانش ‌پژوهان با مفاهیم انطباقات، جازنی، و الحاق آشنا می‌شوند و توانایی درج علائم انطباقی در نقشه‌های مهندسی را پیدا می‌کنند. این دوره به طور جامع جدول مربوط به انطباقات را آموزش می‌دهد که تمام افرادی که در صنعت مشغول به کار هستند، حداقل یک بار با آن آشنا شده‌اند.

در ادامه، مفاهیم اصلی مباحث ساخت و تولیدی از جمله جازنی، انطباقات، مونتاژ و... بررسی می‌شوند و تفاوت‌های بین آن‌ها مورد بحث قرار می‌گیرد. این دوره به فارغ‌التحصیلان و دانشجویان رشته‌های مهندسی، به ویژه مهندسی مکانیک، مهندسی مواد و حتی مهندسی عمران، این امکان را می‌دهد که با مباحث انطباقات در صنعت آشنا شوند. ضمنا تاکید می‌شود که موفقیت در بازار کار و صنعت نیازمند تنها آموزش نرم‌افزاری نیست، بلکه افزایش مهارت‌ها در زمینه‌های مختلف مهندسی نیز اساسی است.

دوره آموزش ابعاد گذاری و تلرانس گذاری هندسی GD&T

تلرانس‌گذاری هندسی یا GD&T که مخفف Geometric Dimensioning and Tolerancing است، به‌عنوان یک زبان بین‌المللی در دانشگاه‌های اروپا و آمریکا تدریس می‌شود. دوره آموزش ابعاد گذاری و تلرانس گذاری هندسی GD&T مهندسین طراح، تولید و کنترل کیفیت را در سراسر جهان به یک زبان مشترک آموزش می‌دهد.

در حال‌حاضر، مهم‌ترین دانش یک مهندس یا اپراتور تولید، خواندن نقشه با استفاده از GD&T است. این دانش، کاهش هزینه‌ها، ارتقا کیفیت و کاهش زمان تولید در سطح جهانی را امکان‌پذیر می‌سازد. تلرانس‌گذاری هندسی در این دوره به ما آموزش می‌دهد که چگونه علائم و نشانه‌های نقشه مهندسی و GD&T را بر اساس استاندارد جدید ASME Y14.5-2018 بیاموزیم. این استاندارد توسط انجمن مهندسین مکانیک آمریکا ارائه شده است و اختلافات آن با استاندارد بین‌المللی ISO نیز در این دوره مورد بررسی قرار می‌گیرد.

دوره آموزش کلید فولاد Key To Steel

کلید فولاد به‌عنوان منبع اصلی اطلاعات برای تولیدکنندگان، توزیع‌کنندگان و مصرف‌کنندگان در زمینه فولاد در سراسر جهان محسوب می‌شود. این کلید، استانداردهای صنعتی مرتبط با فولاد را از سوی سازمان‌های استاندارد ملی و بین‌المللی ارائه می‌دهد. اهداف این استانداردها شامل افزایش کیفیت محصولات، افزایش ایمنی، سازگاری و قابلیت تبادل اطلاعات است.

یادگیری استانداردهای صنعتی و کلید فولاد برای فعالان صنعتی بسیار حائز اهمیت است. این یادگیری باعث می‌شود تا شناخت نسبت به فولادها و متریال‌های مورد استفاده در صنایع مختلف افزایش یابد و استفاده بهینه از این مواد انجام شود.

در دوره آموزش کلید فولاد Key To Steel، مهندسین و کارشناسان فعال در صنایع، نحوه استفاده بهینه از قوانین نام‌گذاری فولادها و استانداردهای صنعتی را یاد می‌گیرند. این دوره به تفسیر استانداردها، کلید فولاد و نرم‌افزارهای مرتبط با آن می‌پردازد.

دوره آموزش انتخاب فولاد و عملیات حرارتی

آلیاژهای مهندسی، همانند آلیاژهای آهنی و غیرآهنی، در صنایع زیرساختی کشورها نقش بسیار حیاتی ایفا می‌کنند، از جمله صنایع خودروسازی، دفاعی، هسته‌ای، نظامی، نفت و پتروشیمی. در برخی مواقع، در سازه‌های صنعتی شرایط حادی پیش می‌آید که می‌تواند به آسیب و حتی شکست قطعات منجر شود و خسارات مالی و جانی جبران‌ناپذیری به صنایع زمینه‌ای کشورها وارد کند. عملیات حرارتی یکی از روش‌های اصلی برای حفظ خواص مواد و افزایش کارایی آن‌ها در شرایط خدمات‌دهی است.

یادگیری اصول و کاربرد عملیات حرارتی برای مهندسین و صنعتگران ضروری است، زیرا این روش با سادگی طرح، هزینه پایین‌تر و سهولت اجرا مورد توجه قرار می‌گیرد و به بهبود خواص مواد و حفظ کارایی کمک می‌کند. در دوره آموزش انتخاب فولاد و عملیات حرارتی تمرکز بر یادگیری مباحث نظری و کاربردی عملیات حرارتی برای دانشجویان، مهندسین، و صنعتگران است.

دوره آموزش مهندسی معکوس Reverse Engineering

مهندسی معکوس یا مهندسی برگشت، فرآیندی است که در آن ساختار نرم‌افزارها، ماشین‌ها، هواپیماها، سازه‌های معماری و سایر محصولات تجزیه‌وتحلیل می‌شوند تا اطلاعات طراحی از آن‌ها بازیابی شود. این فرآیند اغلب شامل تجزیه و تحلیل اجزای جداگانه محصولات بزرگ است. مهندسی معکوس به شما این امکان را می‌دهد که نحوه طراحی یک قطعه را شناسایی کنید.

شرکت‌ها زمانی‌ که خرید یک قطعه جایگزین از یک سازنده تجهیزات اصلی مقرون‌به‌صرفه نیست، از مهندسی معکوس استفاده می‌کنند. این رویکرد مخصوصا در کشورهای تحت تحریم حائز اهمیت است. در دوره آموزش مهندسی معکوس Reverse Engineering با استفاده از تکنیک‌های گوناگون مهندسی کیفیت و ابزارهایی همچون DOE، TDP، GD&T و سایر ابزارهای مهندسی، به بررسی مهندسی معکوس می‌پردازیم. تکنیک طراحی آزمایشات (DOE) که یکی از مهم‌ترین تکنیک‌هاست نیز به‌ طور خاص مورد بررسی قرار می‌گیرد.

نقش این دوره‌ها در رشد و تعالی حرفه‌ای مهندسین مکانیک

در مقاله پردرآمدترین گرایش مهندسی مکانیک نیز اشاره شد که ساخت و تولید یکی از محبوب‌ترین گرایش‌های رشته مهندسی مکانیک است. دوره‌‌های ساخت و تولید اساسی برای ارتقاء مهارت‌های حرفه‌ای در زمینه‌های مهندسی و صنعت محسوب می‌شوند. این دوره‌ها به شرکت‌کنندگان امکان می‌دهند تا با تکنولوژی‌های نوین، روش‌های مدیریت تولید و استانداردهای صنعتی آشنا شوند. شرکت در این دوره‌ها، می‌تواند به ایجاد فرصت‌های شغلی متنوعی برای مهندسین مکانیک منجر شود از جمله تکنسین ساخت، کارشناس تحقیق و توسعه، مهندس طراح محصول، مشاور صنعتی، مشاور و ناظر پروژه و بسیاری موارد دیگر.

جمع‌بندی

همان‌طور که در ابتدای مقاله نیز اشاره شد، مهندسی ساخت و تولید رشته‌ای پویا است که بر طراحی، توسعه و پیاده‌سازی سیستم‌های تولیدی تمرکز دارد. برای تبدیل شدن به یک متخصص در این گرایش باید با تکنولوژی‌های مربوط به صنایع مختلف در کشور آشنا شوید و همچنین آشنایی نسبی با انواع ماشین‌آلات پیدا کنید. نرم‌افزارهای این رشته نیز در طیف وسیعی از صنایع کاربرد دارند، بنابراین یادگیری آن‌ها برای مهندسین ساخت و تولید نه تنها یک مزیت بلکه یک ضرورت است. شما به عنوان یک مهندس ساخت و تولید، از تخصص و مهارت فنی بالایی برخوردار خواهید بود که از آن برای برنامه‌ریزی، طراحی، راه‌اندازی، اصلاح، بهینه‌سازی و نظارت بر فرآیندهای تولید استفاده خواهید کرد.

نویسندگان: حمیدرضا سمیع‌پور، کارشناس ارشد مهندسی مکانیک - رضا صفایی، کارشناس مدیریت صنعتی

در دنیای امروز، با افزایش جمعیت و توسعه صنایع، تقاضا برای آب پاک یا شیرین و قابل استفاده به یک چالش جهانی تبدیل شده است. در زمان نگاشت همین مقاله کشور عزیزمان ایران نیز با بحران منابع آبی روبرو است. اما رشته‌های مهندسی شیمی و مهندسی تاسیسات در قلب این چالش قرار دارند و با ارائه راهکارهای نوآورانه برای تصفیه آب و فاضلاب، نقشی حیاتی ایفا می‌کنند. طراحی و بهینه‌سازی واحدهای پیچیده تصفیه آب، از نمک‌زدایی آب دریا گرفته تا تولید آب فوق خالص برای صنایع دارویی، نیازمند ابزارهای دقیق و قدرتمندی است. دیگر نمی‌توان تنها به محاسبات دستی و صفحات گسترده اکسل برای طراحی این سیستم‌های چندوجهی اتکا کرد. در اینجاست که نرم‌افزارهای شبیه‌سازی فرآیند، به ویژه ابزارهای تخصصی مانند نرم‌افزار WAVE، به عنوان یک دستیار هوشمند برای مهندسان عمل می‌کنند. این مقاله به بررسی جامع نرم‌افزار WAVE، قابلیت‌های منحصربه‌فرد آن و کاربردهای کلیدی‌اش می‌پردازد.

نرم‌افزار WAVE یا Water Application Value Engine چیست؟

نرم‌افزار WAVE، که مخفف عبارت Water Application Value Engine است، یک پلتفرم نرم‌افزاری پیشرفته و یکپارچه برای مدل‌سازی و طراحی سیستم‌های تصفیه آب است که توسط شرکت DuPont، یکی از پیشگامان جهانی در فناوری‌های آب، توسعه یافته است. این نرم‌افزار به عنوان اولین ابزار در صنعت شناخته می‌شود که چندین فناوری کلیدی تصفیه آب را در یک محیط واحد و جامع گرد هم آورده است. WAVE به مهندسان و طراحان این امکان را می‌دهد که عملکرد سیستم‌های تصفیه آب را با استفاده از ماژول‌های اولترافیلتراسیون (UF)، اسمز معکوس (RO)، تبادل یونی (IX) و اسمز معکوس مدار بسته (CCRO) شبیه‌سازی و بهینه‌سازی کنند. این نرم‌افزار با جایگزینی ابزارهای قدیمی‌تر و تک‌فناوری مانند ROSA (که فقط برای طراحی سیستم‌های اسمز معکوس بود)، یک جهش بزرگ در راستای طراحی یکپارچه و کارآمد به شمار می‌رود.

همان‌طور که در مقاله مهندسی تاسیسات و انرژی چیست؟ (گرایش‌ها، بازارکار و درآمد) مطالعه کردید، یکی از وظایف مهندسان تاسیسات طراحی و اجرای تاسیسات مورد نیاز صنایع مختلف است. صنعت تصفیه آب هم می‌تواند زمینه مناسبی برای ورود مهندسان تاسیسات باشد. یکی از ابزارهای مورد استفاده مهندسان تاسیسات نیز نرم‌افزار WAVE است. مطالعات صنعتی، داده های عملیات تصفیه آب در این نرم‌افزار وارد شده و مدل بهینه‌سازی می‌شود تا بهترین عملکرد از منظر فنی و اقتصادی حاصل شود. نتایج معمولا شامل انتخاب بهینه واحدهای تکنولوژیکی (مانند تعداد و آرایش مدول‌های اسمز معکوس)، تحلیل بازیابی آب، صرفه‌جویی در مصرف مواد شیمیایی و محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI) است.

در نتیجه به صورت خلاصه می‌توان گفت، نرم‌افزار WAVE ابزاری دقیق و کاربردی برای مهندسان و طراحان سیستم‌های آب و فاضلاب به شمار می‌رود و در صنایع مختلفی مانند نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها، کارخانجات صنعتی و تصفیه خانه‌های شهری مورد استفاده است تا تصمیم‌گیری بهینه بر اساس شاخص‌های فنی و اقتصادی انجام گیرد.

چرا به شبیه‌سازی در طراحی سیستم‌های تصفیه آب نیاز داریم؟

طراحی یک واحد تصفیه آب فراتر از محاسبات ساده است و با پیچیدگی‌های منحصربه‌فردی روبرو است که استفاده از ابزارهای شبیه‌سازی را ضروری می‌سازد. شبیه‌سازی به مهندسان اجازه می‌دهد تا فرآیندهای پیچیده فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی را به صورت محاسباتی مدل کنند و رفتار سیستم را تحت شرایط مختلف عملیاتی پیش‌بینی نمایند.

برخی از دلایل کلیدی نیاز به شبیه‌سازی عبارت است از:

• بهینه‌سازی فرآیند: شبیه‌سازی امکان ارزیابی سناریوهای مختلف "چه می‌شود اگر؟" را بدون نیاز به ساخت پرهزینه نمونه‌های اولیه فیزیکی فراهم می‌کند. مهندسان می‌توانند پارامترهایی مانند فشار، دما، نرخ جریان و دوز مواد شیمیایی را تغییر دهند تا به بالاترین راندمان حذف آلاینده‌ها با کمترین مصرف انرژی و مواد شیمیایی دست یابند.
• پیش‌بینی و کاهش گرفتگی (Fouling): گرفتگی غشاها یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های عملیاتی در سیستم‌های ممبرانی مانند RO و UF است. نرم‌افزارهای تخصصی با استفاده از مدل‌های تجربی و داده‌های مربوط به محصولات خاص، می‌توانند پتانسیل رسوب‌گذاری و گرفتگی را پیش‌بینی کرده و به طراحان در انتخاب پیش‌تصفیه مناسب و پروتکل‌های شستشوی شیمیایی (CIP) بهینه کمک کنند.
• مدیریت آب ورودی متغیر: کیفیت آب خام (خوراک) به ندرت ثابت است.  تغییرات فصلی، بارندگی یا فعالیت‌های صنعتی می‌توانند ترکیب یونی، کدورت و بار آلی آب را تغییر دهند. شبیه‌سازی به مهندسان کمک می‌کند تا سیستمی طراحی کنند که در برابر این نوسانات مقاوم باشد و کیفیت آب خروجی را در محدوده مطلوب حفظ کند.
• کاهش هزینه‌های سرمایه‌گذاری و عملیاتی: با یک طراحی دقیق و بهینه، می‌توان از انتخاب بیش از اندازه (Oversizing) تجهیزات جلوگیری کرد که این امر مستقیماً هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه (CAPEX) را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، بهینه‌سازی مصرف انرژی و مواد شیمیایی، هزینه‌های جاری (OPEX) را در طول عمر پروژه به شکل چشمگیری پایین می‌آورد.

نرم افزار WAVE چه تفاوتی با دیگر نرم‌افزارهای طراحی تصفیه آب دارد؟

بازار نرم‌افزارهای طراحی تصفیه آب شامل ابزارهای قدرتمند دیگری نیز است که هر کدام توسط تولیدکنندگان بزرگ غشا ارائه می‌شوند. این نرم‌افزارها معمولاً به صورت رایگان عرضه می‌شوند اما تنها از محصولات همان شرکت پشتیبانی می‌کنند و یک اکوسیستم "باغ محصور" (Walled Garden) ایجاد می‌کنند. انتخاب نرم‌افزار تقریباً همیشه به انتخاب تأمین‌کننده ممبران برای یک پروژه خاص گره خورده است.

ویژگی کلیدی و مزیت رقابتی اصلی WAVE، یکپارچه‌سازی چند فناوری در یک پلتفرم واحد است. در حالی که بسیاری از رقبا بر یک یا دو فناوری تمرکز دارند، نسخه دسکتاپ WAVE به مهندس اجازه می‌دهد یک سیستم کامل، برای مثال از پیش‌تصفیه UF تا فرآیند اصلی RO و در نهایت پولیش نهایی با IX، را به صورت یکپارچه طراحی کند. هر تغییری در واحد بالادستی (مثلاً UF) به طور خودکار بر عملکرد واحد پایین‌دستی (RO) تأثیر می‌گذارد و این امکان بهینه‌سازی کل سیستم را فراهم می‌آورد، ویژگی‌ای که در نرم‌افزارهای مجزا نیازمند ورود دستی و تکراری داده‌ها است.

در جدول زیر، مقایسه‌ای بین WAVE و دو رقیب اصلی آن، یعنی IMSDesign از شرکت Hydranautics و TORAYDS2 از شرکت Toray، ارائه شده است.

ویژگی	DuPont WAVE / WAVE PRO	Hydranautics IMSDesign Cloud	Toray Industries TORAYDS2
فناوری‌های اصلی	UF، RO، IX، CCRO (یکپارچه در نسخه دسکتاپ) / فقط UF (در WAVE PRO)	RO، NF، UF (کاملاً یکپارچه)	RO (تمرکز اصلی)
پلتفرم	دسکتاپ (ویندوز) و مبتنی بر وب (WAVE PRO)	مبتنی بر سیستم عامل‌های (ویندوز، macOS، اندروید)	دسکتاپ (ویندوز)
مزیت کلیدی	طراحی سیستمی جامع و چند فناوری (UF+RO+IX)	اولویت با پلتفرم ابری، دسترسی چندسکویی، ویژگی‌های خاص فاضلاب	تخصص عمیق در RO، حالت‌های طراحی راهنمای کاربر
رابط کاربری	بصری، مبتنی بر کشیدن و رها کردن (Drag-and-drop)	مبتنی بر وب، با قابلیت‌های اشتراک‌گذاری و همکاری تیمی	مبتنی بر قالب‌های آماده، حالت "Guide Me" برای مبتدیان
مدل هزینه	رایگان	رایگان	رایگان

این مقایسه نشان می‌دهد که هر نرم‌افزار استراتژی متفاوتی را دنبال می‌کند. WAVE با یکپارچه‌سازی جامع، قدرت خود را در طراحی سیستم‌های پیچیده و چندمرحله‌ای به نمایش می‌گذارد، در حالی که IMSDesign با پلتفرم ابری مدرن خود بر دسترسی و همکاری تیمی تأکید دارد و TORAYDS2 تخصص عمیق خود را در زمینه اسمز معکوس ارائه می‌دهد.

کدام فناوری‌ها در نرم‌افزار WAVE پشتیبانی می‌شوند؟

نرم‌افزار WAVE یک مجموعه جامع از پیشرفته‌ترین فناوری‌های DuPont را پوشش می‌دهد. این امر به طراحان اجازه می‌دهد تا با استفاده از جدیدترین و کارآمدترین محصولات موجود، سیستم‌های خود را مدل‌سازی کنند. فناوری‌های اصلی پشتیبانی شده در این پلتفرم شامل موارد زیر است:

• اولترافیلتراسیون (Ultrafiltration - UF): برای حذف ذرات معلق، کلوئیدها، باکتری‌ها و ویروس‌ها، که اغلب به عنوان پیش‌تصفیه برای سیستم‌های RO استفاده می‌شود. WAVE از ماژول‌های پیشرفته‌ای مانند IntegraFlux™ و IntegraPac™ پشتیبانی می‌کند.
• اسمز معکوس (Reverse Osmosis - RO): فناوری کلیدی برای نمک‌زدایی و حذف یون‌های محلول از آب. این نرم‌افزار شامل کتابخانه کاملی از ممبران‌های FilmTec™ است که دهه‌ها به عنوان استاندارد صنعتی شناخته می‌شوند.
• تبادل یونی (Ion Exchange - IX): برای حذف یون‌های خاص، سختی‌گیری و تولید آب فوق خالص (Ultrapure Water) استفاده می‌شود. WAVE مدل‌سازی رزین‌های سری AmberLite™ را امکان‌پذیر می‌سازد.
• اسمز معکوس مدار بسته (Closed Circuit Reverse Osmosis - CCRO): یک فناوری نوآورانه برای دستیابی به نرخ‌های بازیابی (Recovery) بسیار بالا و کاهش پساب (Brine)، که با محصول DesaliTec™ در WAVE گنجانده شده است.

علاوه بر این، DuPont در حال توسعه پلتفرم جدید مبتنی بر ابر خود با نام WAVE PRO است. در حال حاضر، WAVE PRO عمدتاً بر روی فناوری UF متمرکز است، اما برنامه‌ریزی شده است تا در آینده نزدیک، فناوری‌های RO و IX نیز به آن اضافه شوند و در نهایت جایگزین نسخه دسکتاپ گردد.

گردش کار طراحی یک سیستم در نرم‌افزار WAVE

نرم‌افزار WAVE با یک رابط کاربری بصری و فرآیند گام‌به‌گام، طراحان را در مسیر ایجاد یک مدل دقیق راهنمایی می‌کند. اگرچه جزئیات هر پروژه متفاوت است، یک گردش کار طراحی معمولی شامل مراحل اصلی زیر است:

1. راه‌اندازی پروژه و چیدمان فرآیند: کاربر با کشیدن و رها کردن آیکون‌های فناوری‌های مورد نظر (مانند UF و RO) بر روی صفحه اصلی، شماتیک فرآیند خود را می‌سازد.
2. تعریف مشخصات آب خوراک: در این مرحله، اطلاعات دقیقی در مورد آب ورودی وارد می‌شود. این اطلاعات شامل نوع آب (مانند آب دریا، آب سطحی یا پساب)، دما، pH، ترکیبات یونی کامل، و پارامترهای کیفی مانند کدورت (NTU)، کل جامدات معلق (TSS) و شاخص تراکم لجن (SDI) است.
3. طراحی سیستم و انتخاب فناوری: کاربر اهداف اصلی طراحی مانند نرخ بازیابی (Recovery) و دبی آب تصفیه شده را مشخص می‌کند. سپس از کتابخانه نرم‌افزار، مدل دقیق ممبران یا رزین مورد نظر خود را انتخاب کرده و پارامترهای عملیاتی اولیه مانند فلاکس (Flux) را تنظیم می‌کند.
4. پیکربندی فیزیکی سیستم: در این بخش، چیدمان فیزیکی واحد تعریف می‌شود. این شامل تعداد واحدهای موازی (Train)، تعداد پرشر وسل‌ها (Pressure Vessel) در هر مرحله و تعداد ممبران‌ها در هر وسل است. نرم‌افزار بر اساس ورودی‌ها، پیکربندی‌های بهینه‌ای را پیشنهاد می‌دهد.
5. جزئیات عملیاتی و شستشو: این مرحله برای تعریف پروتکل‌های نگهداری و شستشو حیاتی است. کاربر می‌تواند جزئیات مربوط به شستشوی معکوس (Backwash)، شستشوی شیمیایی تقویت‌شده (CEB) و شستشوی در محل (CIP) را از جمله نوع ماده شیمیایی، غلظت، دما و مدت زمان هر مرحله مشخص کند.
6. محاسبه و گزارش‌گیری: پس از وارد کردن تمام داده‌ها، کاربر شبیه‌سازی را اجرا می‌کند. WAVE محاسبات پیچیده موازنه جرم و انرژی را انجام داده و نتایج را در قالب گزارش‌های خلاصه و تفصیلی ارائه می‌دهد. این گزارش‌ها شامل کیفیت آب در نقاط مختلف، فشارهای عملیاتی، مصرف انرژی و سایر شاخص‌های کلیدی عملکرد است و می‌توان آن‌ها را به فرمت‌های PDF، Excel یا Word خروجی گرفت.

کاربرد WAVE چیست؟

نرم‌افزار WAVE برای مهندسانی که در صنایع آب و فاضلاب، نفت و گاز، پتروشیمی، داروسازی، و تولید نیرو فعالیت می‌کنند، یک ابزار استراتژیک و ضروری است. این نرم‌افزار به مهندس فرآیند قدرت می‌دهد تا سیستم‌هایی را طراحی کند که نه تنها از نظر فنی کارآمد، بلکه از نظر اقتصادی نیز بهینه باشند. با استفاده از WAVE، مهندسان می‌توانند تأثیر پارامترهای مختلف فرآیندی را بر عملکرد کلی سیستم به سرعت ارزیابی کرده، تنگناهای احتمالی را قبل از ساخت شناسایی کنند و راه‌حل‌های نوآورانه را با اطمینان بیشتری پیشنهاد دهند. تسلط بر این ابزار، یک مزیت رقابتی مهم در بازار کار امروز محسوب می‌شود.

برای آن دسته از متخصصان و دانشجویانی که به دنبال کسب تسلط عملی و ورود قدرتمند به این حوزه تخصصی و پر تقاضا در صنعت آب و فاضلاب و فرآیند است، دوره‌های گروه آموزشی پارس پژوهان یک مسیر یادگیری ساختار یافته و پروژه محور فراهم می‌آورد. به طور ویژه، دوره آموزش Wave فرصتی بی‌نظیر برای کسب مهارت در یکی از کلیدی‌ترین ابزارهای این صنعت است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ثبت نام و زمان برگزاری و مشاوره تخصصی، امکان تماس با شماره تلفن 021- 88322992 فراهم است.

جمع‌بندی

نرم‌افزار WAVE از شرکت DuPont چیزی بیش از یک ماشین حساب مهندسی است. این یک پلتفرم طراحی یکپارچه است که پیچیدگی‌های طراحی سیستم‌های مدرن تصفیه آب را به یک فرآیند ساختاریافته، دقیق و بهینه تبدیل می‌کند. قابلیت منحصربه‌فرد آن در ادغام فناوری‌های کلیدی مانند UF، RO و IX در یک محیط واحد، به مهندسان شیمی اجازه می‌دهد تا به جای تمرکز بر اجزای منفرد، کل فرآیند را به صورت یکپارچه بهینه‌سازی کنند. در عصری که بهره‌وری انرژی، کاهش هزینه‌ها و پایداری زیست‌محیطی در اولویت قرار دارند، ابزارهایی مانند WAVE دیگر یک انتخاب نیستند، بلکه یک ضرورت برای هر مهندسی به شمار می‌روند که در خط مقدم مدیریت منابع حیاتی آب فعالیت می‌کند.

نویسنده: علی بهرام همدانی، کارشناس ارشد فرآیند

در چند سال اخیر، با ظهور فناوری‌های پیشرفته‌ای همچون چت‌جی‌پی‌تی، هوش مصنوعی به یکی از برجسته‌ترین موضوعات بحث‌برانگیز در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و شغلی تبدیل شده است. این فناوری، با ظرفیت‌های گسترده خود، همزمان هم نویدبخش فرصت‌های بی‌سابقه برای پیشرفت و تحول است و هم چالش‌هایی جدی را برای بازار کار و امنیت شغلی به همراه دارد. بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه‌های مختلف، هوش مصنوعی را پلی به سوی بهبود کارایی، کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت فرایندهای کاری می‌دانند، اما در مقابل، نگرانی‌هایی نیز وجود دارد مبنی بر اینکه برخی مشاغل سنتی و حتی تخصصی ممکن است توسط ماشین‌ها و سیستم‌های هوشمند جایگزین شوند.

واقعیت این است که هوش مصنوعی نه صرفاً جایگزینی برای انسان، بلکه ابزاری قدرتمند برای تکمیل توانمندی‌های انسانی است. این فناوری می‌تواند وظایف تکراری و پردازش داده‌های حجیم را به‌صورت خودکار انجام دهد و بدین ترتیب فرصت‌های بیشتری برای تمرکز انسان بر خلاقیت، تصمیم‌گیری‌های استراتژیک و مهارت‌های میان‌فردی فراهم کند. 

در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر تاثیرات هوش مصنوعی بر بازار کار، فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌رو، و راهکارهای تجهیز نیروی کار برای موفقیت در دنیای آینده می‌پردازیم.

هوش مصنوعی، آغاز یک تحول بزرگ

هوش مصنوعی، به‌ویژه پس از فراگیر شدن ابزارهایی مانند ChatGPT، به‌سرعت مورد توجه عموم مردم و بازار کار قرار گرفت. همان‌طور که مقاله آشنایی با هوش مصنوعی و کاربردها نیز خواندیم، هوش مصنوعی هم در زندگی روزمره و هم در زندگی شغلی وارد میدان شده است. به‌گزارش صندوق بین‌المللی پول، بیش از ۶۰ درصد مشاغل در آینده تحت تأثیر فناوری‌های هوش مصنوعی قرار خواهند گرفت. این تأثیر، هم می‌تواند منفی باشد (از بین رفتن شغل‌ها) و هم مثبت (افزایش بهره‌وری و درآمد). به گفته‌ی کریستالینا جئورجیوا، مدیرعامل صندوق بین‌المللی پول:

"شغل شما ممکن است کاملاً از بین برود، که خوب نیست؛ یا ممکن است به‌واسطه هوش مصنوعی بهبود پیدا کند و بهره‌وری و درآمدتان افزایش یابد."

این تحول را نمی‌توان متوقف کرد، اما می‌توان آن را در مسیر درست هدایت کرد.

آیا شغل شما در خطر است؟

نکته‌ی بسیار مهم این است که هرچه شغلی تخصصی‌تر، مهارت‌محورتر و پیچیده‌تر باشد، احتمال تاثیرپذیری آن از فناوری هوش مصنوعی نیز بیشتر می‌شود؛ اما این تأثیر لزوماً به معنای نابودی کامل آن شغل نیست. بلکه بیشتر به معنای شکل‌گیری نوعی همزیستی میان انسان و ماشین و نیاز به سازگاری و به‌روزرسانی مداوم مهارت‌ها است. در واقع، تاریخ فناوری نشان داده است که هرچند تکنولوژی‌های نوین گاه جایگزین برخی مشاغل شده‌اند، اما در عین حال، بسیاری از مشاغل را بهبود بخشیده و فرم ارائه و نحوه انجام آن‌ها را متحول کرده‌اند. این تحولات موجب شده است که نیروی انسانی بتواند بر جنبه‌های خلاقانه، استراتژیک و انسانی کار تمرکز بیشتری کند و در کنار فناوری‌های هوشمند، بهره‌وری و کیفیت کارها را به طور چشمگیری ارتقا دهد. بنابراین، هوش مصنوعی فرصتی است برای بازتعریف نقش‌ها، توسعه مهارت‌های نوین و ورود به عرصه‌هایی که پیش‌تر تصور نمی‌شد امکان‌پذیر باشد. 

نمونه‌ای از یک تغییر شغل واقعی

برای مثال، سامانه‌های هوشمندی مانند اسنپ توانسته‌اند به‌طور مؤثر جایگزین آژانس‌های سنتی تلفنی شوند و نحوه ارائه خدمات در حوزه حمل‌ونقل را به طور بنیادین متحول کنند. این جایگزینی هرچند ساختار سنتی شغل رانندگی را دگرگون ساخته است، اما نه تنها باعث حذف کامل مشاغل رانندگی نشده، بلکه شیوه انجام این کار را نیز بهبود بخشیده است. بهره‌گیری از فناوری‌های هوشمند موجب شده تا کیفیت خدمات افزایش یابد، سرعت پاسخگویی به درخواست‌ها به طور چشمگیری ارتقا پیدا کند و مشتریان تجربه‌ای روان‌تر، راحت‌تر و مطمئن‌تر را در فرآیند حمل‌ونقل خود تجربه کنند. علاوه بر این، این تحول فرصتی برای رانندگان فراهم کرده است تا با استفاده از پلتفرم‌های دیجیتال، دسترسی گسترده‌تری به بازار کار داشته باشند و درآمد خود را بهبود بخشند. این مثال روشن می‌سازد که هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین نه صرفاً تهدیدی برای مشاغل هستند، بلکه می‌توانند به‌عنوان ابزاری کارآمد برای بهینه‌سازی فرآیندها، افزایش بهره‌وری و خلق فرصت‌های جدید شغلی به کار گرفته شوند. بدین ترتیب، فناوری‌های هوشمند مسیر تحول مشاغل را هموار کرده و امکان ارتقای سطح خدمات و رضایت مشتریان را به همراه داشته‌اند.

شغل‌های آینده هنوز اختراع نشده‌اند!

طبق پیش‌بینی‌های منابع معتبر جهانی، تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۸۵ درصد از مشاغلِ آینده، امروز وجود خارجی ندارند. این آمار نشان می‌دهد که بازار کار به‌سرعت در حال تحول است و بسیاری از فرصت‌های شغلی آینده بر پایه نوآوری، خلاقیت و فناوری بنا خواهند شد. از همین رو، تمرکز بر یادگیری مداوم و ارتقاء مهارت‌های فردی، کلید ورود موفق به بازار کار آینده است.

کدام مشاغل بیشتر تحت تأثیر هوش مصنوعی قرار می‌گیرند؟

در جدول زیر، به‌صورت خلاصه برخی از مشاغلی که بیشتر در معرض تأثیر یا تحول توسط هوش مصنوعی هستند، آورده شده‌اند:

نوع شغل	میزان تأثیر هوش مصنوعی	توضیحات
ورود داده (Data Entry)	بسیار زیاد	به‌دلیل قابلیت خودکارسازی کامل
خدمات مشتری	زیاد	چت‌بات‌ها و دستیارهای مجازی جایگزین
برنامه‌نویسی پایه	متوسط تا زیاد	گسترش ابزارهای کدنویسی خودکار
طراحی گرافیک اولیه	متوسط	ابزارهای طراحی مبتنی بر هوش مصنوعی
تحلیل داده پیشرفته دوره آموزش تحلیل داده های مالی با پایتون PYTHON	کم تا متوسط	نیازمند تخصص انسانی
آموزش و تدریس خلاقانه، مانند دوره آموزش خلاقیت و ایده پردازی Creativity	کم	عنصر انسانی و ارتباط مؤثر هنوز ضروری است

چطور با مهارت‌آموزی، هوش مصنوعی را به خدمت بگیریم؟

هوش مصنوعی رقیب شما نیست؛ اگر مهارت داشته باشید، می‌تواند دستیار قدرتمندتان باشد. بنابراین، تمرکز اصلی باید بر یادگیری مهارت‌هایی باشد که در دنیای آینده قابل جایگزینی نیستند. از جمله این مهارت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تفکر تحلیلی و انتقادی 
• خلاقیت و حل مسئله
• انعطاف‌پذیری و یادگیری مداوم
• دانش ترکیبی در فناوری و علوم انسانی

در این مسیر، شرکت در دوره‌های آموزشی تخصصی و به‌روز می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد. دوره‌های گروه آموزشی پارس پژوهان در حوزه‌های متنوع و به‌صورت آنلاین و حضوری، شامل دوره‌هایی با هدف تربیت نیروی متخصص و کارآمد برای نیازهای روز صنعت می‌باشند که برای افرادی با هدف ساختن آینده شغلی پایدار آماده مناسب هستند. 

جمع‌بندی

هوش مصنوعی با سرعتی بی‌سابقه در حال تغییر ساختارهای سنتی کار و نقش انسان در بازار جهانی است. این فناوری دیگر صرفاً یک ابزار کمکی نیست، بلکه عامل اصلی تحولات اقتصادی و اجتماعی به شمار می‌آید. در این روند، برخی مشاغل سنتی با خطر حذف یا تغییرات اساسی مواجه شده‌اند، اما همزمان فرصت‌های شغلی جدید و تخصص‌محوری پدید آمده‌اند که به‌طور فزاینده‌ای مورد توجه قرار دارند. رشته‌هایی مانند طراحی سیستم‌های هوش مصنوعی، تحلیل داده‌های بزرگ، توسعه تعامل انسان و ماشین، و تولید محتوای هوشمند، نمونه‌هایی از مشاغل نوظهوری هستند که تا چند سال پیش وجود نداشتند و اکنون جزو مشاغل آینده‌دار محسوب می‌شوند. این تغییرات در واقع یک بازتعریف اساسی از مفهوم شغل است و تنها افرادی در این فضای متغیر موفق خواهند بود که توانایی پذیرش تغییر و یادگیری مستمر را داشته باشند. جهان امروز با سرعت بالایی در حال پیشرفت فناوری است و عدم تطبیق با این روند می‌تواند منجر به حذف فرد از بازار کار و نیز دورافتادگی از تغییرات فرهنگی و اجتماعی شود. در نهایت، آینده متعلق به کسانی است که بتوانند توانمندی‌های انسانی مانند خلاقیت، تفکر انتقادی، نوآوری و همدلی را با ظرفیت‌های هوش مصنوعی تلفیق کنند و این همزیستی را به فرصتی برای رشد و پیشرفت تبدیل نمایند.

نویسنده: فاطمه بلانیان، دکتری مدیریت ورزشی 

یکی از عوامل مهم در رشد یک کسب و کار، مشتریان می باشند. از این جهت درک و شناخت نیاز مشتریان ازجمله مهمترین کارهایی هست که هر کسب و کاری باید به آن توجه داشته باشد و از ابزارهای مناسب همانند پلتفرم های آنلاین نظرسنجی و یا بخش های مرتبط به ثبت نظرات در وب سایت و یا اپلیکیشن خود استفاده کند تا کاملا نیازهای مشتریان خود را رصد کند و در صدد برطرف کردن آنها برآید.

بازرسی جوش به دو روش غیرمخرب (NDT) و مخرب (DT) تقسیم می شوند که انجام این تست ها برای یک جوش صحیح و بی نقص، جلوگیری از خسارات جبران ناپذیر، تحمل کردن تنش های استاتیکی و دینامیکی، کنترل عملیات جوشکاری و بالاتر بردن کیفیت جوشکاری ضروری می باشد. یک بازرسی جوش قابل قبول باید منطبق با استاندارد های جوشکاری انجام شود و در تمامی مراحل آن عوامل موثر بررسی و کنترل شوند.

مهندسی هوافضا (Aerospace Engineering)، یکی از رشته‌های دانشگاهی از شاخه فنی مهندسی است که در گذشته به عنوان زیر مجموعه از مهندسی مکانیک مطرح می‌شد، اما در دهه‌های اخیر به عنوان رشته‌ای مستقل در دانشگاه‌ها و صنایع حضور دارد. این علم مهندسی به دلیل توسعه فناوری‌های جدید و رشد سریعی که در ارائه پدیده‌های نو دارد، در سراسر جهان به عنوان یکی از علوم با سطح فناوری بالا (HighTech) محسوب می‌شود. برای تصویری ساده از سرعت پیشرفت این علم کافیست تلاش‌های برادران رایت برای اولین پرواز را با لمس خورشید توسط کاوشگر پارکر در بازه زمانی کمتر از 150 سال در نظر بگیرید. به بیان ساده مهندسی هوافضا به بررسی، طراحی و ساخت وسایل پرنده هوایی و فضایی، از هواپیما، هلی کوپتر، موشک، پهپاد گرفته تا بالن، فضاپیما، ماهواره، ایستگاه فضایی و .... می‌پردازد. مهندسی هوافضا از 5 گرایش اصلی آیرودینامیک، سازه‌های هوایی، جلوبرندگی، دینامیک پرواز و کنترل و مهندسی فضایی، تشکیل شده است و مانند هر حوزه دیگری در کنار جذابیت های زیاد، با چالش‌هایی نیز مواجه است. در این نوشتار سعی شده به برخی از چالش‌های مهندسی هوافضا پرداخته شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مهندسی هوافضا می‌توانید مقاله "مهندسی هوافضا چیست؟" را مطالعه کنید. 

مزایای رشته‌ مهندسی هوافضا

رشته مهندسی هوافضا به دلیل ویژگی‌ها و کاربردهای گسترده‌ای که دارد، مزایای بسیاری دارد. برخی از مهم‌ترین مزایای این رشته عبارتند از:

دستیابی به فناوری‌های پیشرفته:

مهندسان هوافضا در طراحی و ساخت تکنولوژی‌های پیشرفته مانند هواپیماها، فضاپیماها، پهپادها، ماهواره‌ها و دیگر وسایل پرنده و فضایی مشغول به کار می‌شوند که این خود باعث آشنایی با آخرین دستاوردهای علمی و فناوری در سطح جهانی می‌شود.

تنوع در حوزه‌های کاری:

رشته هوافضا شامل گرایش‌های مختلفی از جمله آیرودینامیک، سازه‌های هوایی، پیشرانش، دینامیک پرواز و مهندسی فضایی است که به فارغ‌التحصیلان این امکان را می‌دهد تا در حوزه‌های مختلفی فعالیت کنند و مسیر شغلی خود را انتخاب کنند.

دست‌یابی به پروژه‌های چالش ‌برانگیز و هیجان‌ انگیز:

پروژه‌های مرتبط با مهندسی هوافضا، مانند طراحی و توسعه هواپیماهای جدید، فضاپیماها و ماهواره‌ها، معمولا چالش‌ برانگیز و هیجان ‌انگیز هستند و برای کسانی که علاقه‌مند به حل مسائل پیچیده و کار با فناوری‌های نوین هستند، جذاب است.

حضور در صنایع پیشرفته و برجسته:

مهندسان هوافضا به صنایع پیشرفته‌ای مانند صنایع هوایی، دفاعی، فضایی و تحقیقاتی تعلق دارند که از مهم‌ترین صنایع در سطح جهانی به شمار می‌آیند. این صنایع به دلیل نقش کلیدی که در توسعه فناوری دارند، توجه زیادی را به خود جلب می‌کنند.

کمک به پیشرفت بشریت:

مهندسان هوافضا در پروژه‌هایی مانند اکتشافات فضایی، ایجاد ارتباطات ماهواره‌ای، پیشرفت در حمل‌ و نقل هوایی و فضایی و حتی نظارت بر وضعیت زمین از فضا (مانند رصد تغییرات محیط زیستی) شرکت می‌کنند که این می‌تواند تأثیرات مثبتی بر بشریت داشته باشد.

حقوق و دستمزد مناسب:

به دلیل تخصصی بودن و پیچیدگی‌های این رشته، مهندسان هوافضا معمولاً حقوق و دستمزد مناسبی دریافت می‌کنند، به‌ ویژه اگر در صنایع دولتی و خصوصی بزرگ فعالیت کنند.

پیشرفت‌های سریع و رشد جهانی:

مهندسی هوافضا یکی از علوم پیشرفته‌ای است که به سرعت در حال تحول و رشد است و فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند با آخرین دستاوردهای علمی در سطح بین‌المللی آشنا شوند و در پروژه‌های تحقیقاتی و توسعه‌ای شرکت کنند.

در مجموع، مهندسی هوافضا به کسانی که علاقه‌مند به علوم فنی و نوآوری در زمینه‌های هوایی و فضایی هستند، مزایای زیادی از جمله شغل‌های متنوع، پروژه‌های جذاب و حقوق و مزایای مناسب ارائه می‌دهد.

معایب رشته‌ مهندسی هوافضا

تلفیق همه دانش‌ها

دروس دانشگاه متنوع و پیچیده، مرحله آغاز چالش‌های مهندسی هوافضا است. واحدهایی که از دروس پایه مثل ریاضی و فیزیک شروع می‌شوند و با گسترش از جنبه‌های مختلف به دروس پیشرفته آیرودینامیک، ترمودینامیک، طراحی هواپیما، دینامیک پرواز، طراحی سازه، پیشرانش و ... می‌انجامد. فرا  گرفتن این تنوع و سختی دروس، حفظ ارتباط بین آن‌ها و در نهایت توانایی تجمیع مطالب در دروس و پروژه‌ها نهایی، یکی از چالش‌هایی که یک دانشجوی هوافضا با آن مواجه است.

انتخاب گرایش

در مورد هوافضا شرایط به این صورت است که تا انتهای مقطع کارشناسی، همه افراد به صورت یکسان و تحت عنوان کارشناسی مهندسی هوافضا، تحصیل می‌کنند. پس از آن برای ادامه تحصیل، قبل از شروع مقطع کارشناسی ارشد، هر فرد باید یکی از گرایش‌های آیرودینامیک، جلوبرندگی (پیشرانش)، سازه‌های هوایی، دینامیک پرواز و کنترل، مهندسی فضایی را انتخاب کند .اما متاسفانه انتخاب بین این 5 گزینه به آسانی صحبت در مورد آن‌ها نیست. پیدا کردن شناخت کافی از هر گرایش، آینده پژوهی و شغلی هر کدام و .... به ویژه برای گرایش‌هایی که سهم دروس کمتری در دوره کارشناسی داشته اند، باعث می‌شود انتخاب گرایش به یکی از چالش‌های مهندسی هوافضا تبدیل شود.

بازارکار

بدیهی است اشتغال یکی از اهداف و انگیزه‌های هر فردی برای تحصیلات است که تا هم دانش و تخصصی که به دست آمده را در عمل به کار گیرد هم به کمک این مهارت‌ها بتواند، راه حلی برای یکی از مشکلات حوزه خود بیابد. به همین دلیل وجود ظرفیت‌های مناسب در بازار کار برای همه رشته‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. رشته هوافضا به دلایلی زیادی از جمله جوان بودن در کشور ما، تحریم‌ها و ..... با شرایط کمبود بازار کار روبه‌رو است. هر چند در سال‌های اخیر صنایع مختلفی در راستای اشتغال زایی صورت گرفته است، اما همچنان یافتن شغل یکی از چالش‌های مهندسی هوافضا برای علاقه‌مندان به آن است. 

موقعیت شغلی	توضیحات
مهندس طراحی و تحلیل سازه‌های هوافضا	طراحی و تحلیل ساختارهای هواپیماها، فضاپیماها، موشک‌ها و دیگر تجهیزات هوافضا
مهندس آیرودینامیک	تحقیق و طراحی سیستم‌های مربوط به جریان هوا و رفتار هواپیماها و فضاپیماها در هوافضا
مهندس سیستم‌های کنترل	طراحی و پیاده‌سازی سیستم‌های کنترل برای موشک‌ها، هواپیماها و فضاپیماها
مهندس پیشرانه و موتورها	طراحی و بهینه‌سازی موتورهای جت، موتورهای موشک و سیستم‌های پیشرانه برای هواپیماها و فضاپیماها
مهندس توسعه و آزمایش	انجام آزمایش‌ها و بررسی‌های مختلف بر روی قطعات و سیستم‌ها برای اطمینان از عملکرد صحیح آن‌ها
مهندس نرم‌افزار هوافضا	طراحی و توسعه نرم‌ افزارهای شبیه‌سازی، کنترل، تحلیل داده‌ها و سیستم‌های خودکار برای صنایع هوافضا
مهندس ماهواره و فضاپیما	طراحی، ساخت و تحلیل سیستم‌ها و ماهواره‌ها برای ماموریت‌های فضایی
مهندس سیستم‌های ناوبری	طراحی و بهبود سیستم‌های ناوبری برای هواپیماها، فضاپیماها و موشک‌ها
مهندس مواد هوافضا	انتخاب و آزمایش مواد مناسب برای استفاده در ساخت هواپیماها و فضاپیماها
مشاور امنیت و ایمنی هوافضا	ارزیابی و بهبود ایمنی در عملیات‌های فضایی و هوایی
کارشناس تحلیل داده‌های فضایی	تجزیه و تحلیل داده‌ها از ماهواره‌ها، فضاپیماها و تجهیزات فضایی برای بهبود عملیات و ماموریت‌ها
مدیر پروژه هوافضا	مدیریت و نظارت بر تیم‌های فنی در پروژه‌های هوافضا از مرحله طراحی تا تولید و آزمایش

در زمینه آیرودینامیک، گروه آموزشی پارس پژوهان دوره‌های مختلفی از جمله آموزش Concepts Nrec، آموزش GasTurb، آموزش CFTurbo آماده کرده است که شما می‌توانید با شرکت در آن‌ها به این مباحث مسلط شوید.

همچنین دوره‌های ویژه دیگری از جمله آموزش پهپادهای مولتی روتور، آموزش خلبانی پهپاد مولتی روتور، آموزش خلبانی هواپیمای مدل، آموزش طراحی و تحلیل هواپیما در AAA، آموزش طراحی و تحلیل هواپیما در XFLR5 نیز که مختص به رشته هوافضا است وجود دارند که می‌توانید در آن‌ها شرکت کنید.

بیشتر بخوانید: "پردرآمدترین گرایش مهندسی هوافضا" 

نزدیکی به مکانیک

از آنجایی که حدود 60 الی 70 درصد از دروس دانشگاهی که سپری می‌شود مشابه مکانیک است، اغلب فارغ التحصیلان این دو رشته، دانش و مهارت‌های یکسان زیادی دارند. این موضوع از جهاتی مثبت محسوب می‌شود چرا که یک مهندس هوافضا می‌تواند در شغلی که متقاضی مهندس مکانیک هستند، مشغول به کار شود. اما از طرف دیگر گاهی مهندسان مکانیک در موقعیت‌های شغلی بسیار کم هوافضایی، مشغول می‌شوند که از این نظر، نزدیکی دو رشته، می‌تواند از چالش‌های مهندسی هوافضا، شمرده شود.

فضای کار برای خانم‌ها

در مورد اشتغال در اکثر رشته‌های مهندسی، خانم‌ها سهم کمتری را به خود اختصاص می‌دهند. این مسئله گاهی به دلیل شرایط سخت فیزیکی برخی از مشاغل یا گاهی به دلیل کم لطفی بعضی مدیران صنایع رخ داده است که البته در سال‌های اخیر این تقسیم بندی به حالت موزون‌تری نسبت به گذشته رسیده است. در مهندسی هوافضا نیز همیشه حضور خانم‌ها در محیط‌های کاری کمتر از آقایان بوده است. بخصوص در صنایع نظامی به دلیل محدودیت‌هایی که وجود دارد، اغلب مراکز فقط پذیرش آقا دارند.

تحریم‌ها

طبیعی است که اعمال تحریم‌ها بر همه حوزه‌های علمی و صنعتی کشور به طور مستقیم یا غیر مستقیم تاثیر گذاشته است، اما در برخی زمینه‌ها به دلیل پیشرفته بودن فناوری‌ها و همچنین حساسیت بالاتر آن رشته، شدت تحریم‌ها بیشتر است و به همین نسبت، تاثیر منفی وجود تحریم‌ها بیشتر احساس می‌شود. از جمله این زمینه‌ها، هوافضا و صنایع نزدیک به آن است. از طرفی اکثر ابزارهای مورد نیاز مهندسی هوافضا، به دلیل تکنولوژی ساخت پیچیده و سطح بالا در ایران تولید نمی‌شود و در واقع وارد کردن ابزارها و تجهیزات از کشورهای دیگر تنها گزینه موجود است. 

جمع بندی

مهندسی هوافضا رشته‌ای پیشرفته و پیچیده است که به بررسی، طراحی و ساخت وسایل پرنده و فضایی می‌پردازد. این رشته شامل پنج گرایش اصلی آیرودینامیک، سازه‌های هوایی، جلوبرندگی، دینامیک پرواز و کنترل و مهندسی فضایی است. از جمله مزایا این رشته می توان به دستیابی به فناوری‌های پیشرفته، تنوع در حوزه‌های کاری، دست‌یابی به پروژه‌های چالش ‌برانگیز و هیجان ‌انگیز، حضور در صنایع پیشرفته و برجسته، کمک به پیشرفت بشریت، حقوق و دستمزد مناسب و پیشرفت‌های سریع و رشد جهانی اشاره کرد. اما با این حال مواردی از جمله  تنوع دروس دانشگاهی، انتخاب گرایش، بازار کار محدود، نزدیکی به مهندسی مکانیک، محدودیت برای خانم‌ها و تأثیر تحریم‌ها چالش های این رشته هستند و در هنگام تصمیم گیری بر انتخاب آن مورد توجه قرار بگیرند. با وجود این چالش‌ها، مهندسی هوافضا به عنوان یک رشته با فناوری بالا، جذابیت‌های زیادی دارد و با تلاش‌های مستمر متخصصان، مشکلات بسیاری از جمله تحریم‌ها و کمبود منابع تا حدی حل شده است.

نویسندگان: ستاره دهقان، کارشناسی ارشد مهندسی هوافضا- سایه صفاییان، کارشناسی مهندسی مواد

مهندسی مکانیک یکی از حوزه‌های برجسته و حیاتی در دنیای صنعت و تکنولوژی است که نقش بسیار مهمی در توسعه و پیشرفت جوامع ایفا می‌کند. در این زمینه، شرکت‌های برتر مهندسی مکانیک نقش کلیدی را در طراحی، تولید و بهینه‌سازی دستگاه‌ها و سیستم‌های مختلف دارد. این شرکت‌ها با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین، توانمندی‌های مهندسی برتر و تیم‌های متخصص، به ارائه راهکارهای نوآورانه و کارآمد در زمینه‌های گوناگون از جمله انرژی، حمل و نقل و تولید مشغول هستند. 

10 مورد از شرکت‌های برتر مهندسی مکانیک در ایران

اگر قصد استخدام و فعالیت در بازار کار مهندسی مکانیک را دارید، در این بخش قصد داریم شما را با 10 مورد از شرکت ‌های برتر مهندسی مکانیک آشنا کنیم.

شرکت ابزارسرا

شرکت ابزارسرا، به‌عنوان یکی از واحدهای موفق گروه صنعتی بوتان با 25 سال سابقه چشمگیر، به‌عنوان نماینده رسمی ابزارهای برقی بوش آلمان به موفقیت‌های برجسته‌ای دست یافته است. این شرکت، به‌عنوان بزرگترین و معتبرترین نمایندگی فروش و خدمات پس‌ازفروش ابزارهای صنعتی برندهای بوش، کارچر، اولئومک، وِرا، لان‌تاپ و سایر نام‌آورهای اروپایی شناخته می‌شود.

شرکت پالایش نفت آفتاب

شرکت پالایش نفت آفتاب از اردیبهشت ماه سال ١٣٨٦ فعالیت خود را آغاز کرد و به‌عنوان بزرگ‌ترین پالایشگاه خصوصی کشور پس از پالایشگاه کرمانشاه شناخته می‌شود. این شرکت با تاکید بر خلاقیت، سرعت عمل و ایده‌های نوین در حوزه‌های نفتی، نقش بسیار مهمی در توسعه‌ کسب‌و‌کار خود ایفا کرده است. از جمله دستاوردهای آن می‌توان به قرارگرفتن در فهرست ١٠٠ شرکت برتر و ١٠ صادرکننده برتر کشور اشاره کرد.

گروه مپنا

از دیگر شرکت‌های برتر مهندسی مکانیک، می‌توان به گروه مپنا اشاره کرد. شرکت مپنا با شعار "انرژی برای فردا" در سال 1380 تاسیس شده و هدف اصلی آن بهینه‌سازی مصرف انرژی، مدیریت و ممیزی انرژی در کشور بوده است. بیش از دو دهه فعالیت و همکاری با شرکت‌های معتبر بین المللی، مپنا به تلاش پیوسته در ارتقا سطح تکنولوژی و دانش تاسیسات انرژی در کشور اعتبار پیدا کرده است.

شرکت دانش بنیان پژواک رایان صنایع دقیق

شرکت پژواک رایان به‌عنوان سازنده دستگاه‌ها و سیستم‌های تست، عیب‌یابی و ضخامت‌سنجی آلتراسونیک فعالیت می‌کند. دامنه کاربرد گسترده دستگاه‌های تست آلتراسونیک این شرکت شامل تست بدنه و اتصالات چرخ هواپیما، کنترل خوردگی مخازن تحت فشار در صنایع پتروشیمی و پالایشگاه، تست لوله‌های نفت و گاز و انتقال آب، تست ریل‌های راه‌آهن و مترو است.

تست جوش سازه‌های فلزی و ساختمان‌ها، تست پره‌های انواع توربین‌ها، تست مخازن CNG، تست بیلت و اسلب‌های فولادی، تست قطعات ریختگی اتومبیل، تست نقطه جوش‌های موجود در بدنه خودروها، تعیین خواص مکانیکی انواع قطعات فلزی بدون تخریب نیز توسط این شرکت به‌عنوان یکی از شرکت‌های برتر مهندسی مکانیک انجام می‌شود.

شرکت سامان تابش امید

شرکت سامان تابش امید در سال 1382 با تخصص در زمینه سیستم‌ها و تجهیزات رادیوتراپی، با ارائه سیستم‌های فیکس کننده بیمار، فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. از آن زمان تاکنون، با توجه‌به تغییرات در حوزه‌های رادیوتراپی و درمان بیماران در ایران و جهان، این شرکت تلاش کرده است تا با هماهنگی خدمات و پشتیبانی، همگام با پیشرفت‌ها حرکت کند.

فعالیت‌های شرکت سامان تابش امید که از شرکت‌های برتر مهندسی مکانیک ایران است، شامل تولید محصولات و تجهیزات متنوع برای مراکز رادیوتراپی است. از این‌رو، پزشکان و فیزیک‌پزشکان می‌توانند از یک منبع معتبر تجهیزات مورد نیاز خود را تامین کنید و از نصب و آموزش صحیح آن مطمئن شوید.

شرکت دانش بنیان صنایع نفت امین سازه سورنا

شرکت صنایع نفت امین سازه سورنا (API) با آغاز فعالیت در سال 1395، به‌عنوان یک نهاد فعال در زمینه صنایع بالادستی نفت شناخته می‌شود. API با تشکیل تیمی متشکل از مدیران مجرب صنعت نفت، مهندسین و جوانان متخصص، در حوزه مهندسی و خدمات حفاری، ساخت و بهره‌برداری از تجهیزات ارلی پروداکشن فعالیت اصلی خود را انجام می‌دهد.

مدیران خودرو

شرکت صنایع خودروسازی مدیران (MVM)، معروف به مدیران خودرو، با هدف تولید، واردات و صادرات خودروهای سبک و سنگین و تحقیق و توسعه در حوزه صنعت خودروسازی فعالیت دارد. این شرکت در سال ۱۳۸۱ در منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید بم تاسیس شد.

مدیران خودرو که از شرکت‌های برتر مهندسی مکانیک ایران است، به‌عنوان بزرگترین سرمایه‌گذاری مشترک در صنعت خودرو ایران شناخته می‌شود و به‌دلیل دستیابی به موفقیت‌های چشمگیر مورد توجه قرار گرفته است. کارخانه مدیران خودرو در منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید بم و در زمینی به وسعت 500 هزار مترمربع واقع شده است.

در حال‌حاضر، بیش از ۴۵۰۰ نیرو در این مجموعه مشغول به‌کار هستند. این تعداد نمایانگر تعهد این شرکت به ایجاد اشتغال و توسعه صنعت خودروسازی در کشور است.

شرکت تهران کمپرسور

شرکت تهران کمپرسور، از سال ۱۳۶۸ در صنعت هوای فشرده کشور حضور یافته است. این شرکت با استفاده از پرسنل متخصص و تجربه، با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته، در طراحی، ساخت، نصب، راه‌اندازی و خدمات پس‌ازفروش، با کیفیت برتر در محصولات خود، سهم موثری در تحقق اهداف صنایع کشور داشته است.

تهران کمپرسور، از کمپرسورهای پیستونی، اسکرو تا کمپرسورهای معدنی و توربینی، در پروژه‌ها و صنایع گوناگون از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد، کشاورزی، دارویی و غیره، خدمات ارائه می‌دهد. همین حالا می‌توانید رزومه شغلی برای تهران کمپرسور ارسال کنید و از فرصت شغلی در این شرکت بهره مند شوید.

شرکت دانش بنیان توسعه ماشین ایرسا

شرکت دانش بنیان توسعه ماشین ایرسا، از سال ۱۳۸۹ با تمرکز بر دانش مدیران و کارکنان خود، در زمینه تولید قطعات و تجهیزات HIGH TECH برای صنعت نفت، گاز، و پتروشیمی فعالیت خود را آغاز کرده است. این شرکت که از شرکت‌های برتر مهندسی مکانیک ایران است، به‌ویژه قطعات دوار مثل پمپ، کمپرسور، توربین و غیره را ارائه می‌دهد.

با ادغام نخبگان و تخصص‌های مختلف، استفاده از تجهیزات پیشرفته، این شرکت توانسته است زنجیره تامین گسترده و قابل اعتمادی را ایجاد کند. با بهره‌گیری از آخرین دستاوردهای تکنولوژی، تجهیزات HIGH TECH با کیفیت بالا را ارائه دهد.

شرکت مهندسی و توسعه تجهیزات سابیر بین الملل

شرکت سـابیر بین‌الملل از سال ۱۳۷۶ با هدف ایجاد ارزش و توسعه قابلیت‌های انسانی و سازمانی در زمینه‌های گوناگون فعالیت‌های عمرانی را آغاز کرد. با تاکید بر کیفیت، ارتقا مهارت‌ها و بهره‌گیری از تکنولوژی روز، این شرکت به‌عنوان یکی از برترین شرکت‌های بخش خصوصی ایران و شناخته‌شده در حوزه بین‌المللی تبدیل شده است.

درآمد مهندسین مکانیک در شرکت‌های مختلف

درآمد مهندسان مکانیک در شرکت های مختلف بسته به عواملی مانند سطح ارشدیت، تجربه کاری، موقعیت جغرافیایی و نوع صنعت متفاوت است. در ادامه، جدولی بر اساس اطلاعات موجود از سال ۱۴۰۳ ارائه شده است:

بیشتر بخوانید: "پردرآمدترین رشته مهندسی در ایران و جهان"

میانگین حقوق ماهانه مهندسان مکانیک در ایران (سال ۱۴۰۳):

سطح ارشدیت	تهران (میلیون تومان)	شهرهای بزرگ (میلیون تومان)	شهرهای کوچک (میلیون تومان)
کارشناس	21.6	18.7	20.4
کارشناس ارشد	28.1	21.6	25
مدیر	37.2	29.9	31.5

در جدول ذکر شده حقوق در شهرهای کوچک در برخی موارد از شهرهای بزرگ بیشتر است، که ممکن است به نظر عجیب بیاید. اما این می‌تواند به دلایل زیر باشد:

• عرضه و تقاضای نیروی کار – در برخی شهرهای کوچک، تعداد مهندسان مکانیک کمتر است و به دلیل کمبود نیروی متخصص، شرکت‌ها مجبورند حقوق بالاتری پیشنهاد دهند.
• نوع صنایع فعال – برخی صنایع (مانند نفت، گاز و پتروشیمی) در شهرهای کوچک فعالیت بیشتری دارند و به دلیل سختی کار و موقعیت جغرافیایی، دستمزدهای بالاتری ارائه می‌دهند.
• مزایای جانبی – برخی شرکت‌ها در شهرهای کوچک مزایای بیشتری مانند مسکن، اضافه‌کاری و حق مأموریت می‌دهند که باعث افزایش دریافتی کلی می‌شود.

جمع‌بندی

شرکت‌‌های برتر مهندسی مکانیک با تخصص و نوآوری در طراحی و ساخت تجهیزات مکانیکی، در حوزه‌های صنعت، انرژی و حمل‌ونقل به برجستگی دست یافته‌اند. این شرکت‌ها با بهره‌گیری از تکنولوژی مدرن، مدیریت کارآمد و ارتقا مهارت‌های نیروی انسانی، در ارائه راهکارهای پیشرفته و موثر به مشتریانشان به‌عنوان لیدران صنعت مهندسی مکانیک شناخته می‌شوند.

مهندسی شیمی یکی از رشته‌های کلیدی و پرکاربرد در صنایع مختلف است که نقش بسیار مهمی در پیشرفت اقتصادی و صنعتی کشورها دارد. در ایران، با توجه به منابع غنی نفت، گاز و پتروشیمی، صنعت مهندسی شیمی به‌ ویژه در زمینه‌های طراحی، ساخت و بهینه‌سازی واحدهای صنعتی و فرآیندهای شیمیایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. شرکت‌های مهندسی شیمی در ایران با اتکا به دانش فنی و تجربه‌های گسترده خود، توانسته‌اند در پروژه‌های مختلف داخلی و بین‌المللی موفق عمل کرده و نقش قابل توجهی در رشد و توسعه صنعت کشور ایفا کنند.

این مقاله به معرفی برخی از برترین شرکت‌های مهندسی شیمی در ایران می‌پردازد که با بهره‌گیری از آخرین فناوری‌ها و استانداردهای جهانی، خدمات مهندسی و مشاوره‌ای پیشرفته‌ای را در بخش‌های مختلف صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، پالایشگاهی و محیط زیست ارائه می‌دهند. این شرکت‌ها با تکیه بر تخصص و نوآوری، به بهبود فرآیندهای صنعتی، کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و ارتقای کیفیت در سطح جهانی کمک کرده‌اند.

جایگاه ایران در پتروشیمی در جهان 

کشور ایران به دلیل اینکه از نظر ذخایر نفتی و گازی، غنی است بخش عظیمی از درآمد خود را از طریق صنعت پتروشیمی به دست می‌آورد و همچنین تامین‌کننده بسیاری از مصارف روزانه پرکاربرد مانند صنعت برق، صنعت نساجی، پزشکی و…. است. این صنعت موجب ایجاد تعداد زیادی شغل در کشور شده است و کشور ایران به عنوان یکی از بزرگترین قطب‌های پتروشیمی در قاره آسیا به شمار می‌رود. بر اساس گزارش‌های بین المللی، شرکت‌های پتروشیمی با تولید محصولات پرکاربرد از منابع نفت و گاز و صادرات این محصولات به کشورهای دیگر، ارزش افزوده بسیار زیادی برای کشور تولید می‌کنند. الفین و محصولات پلاستیکی از جمله مهمترین محصولات بخش‌های صنعت پتروشیمی به شمار می‌آیند.

معیار	ایران	آمریکا	چین	عربستان سعودی	قطر
رتبه جهانی در ظرفیت تولید	5	1	2	3	4
ظرفیت تولید سالانه	بیش از 60 میلیون تن	بیش از 130 میلیون تن	بیش از 90 میلیون تن	بیش از 80 میلیون تن	حدود 15 میلیون تن
تنوع محصولات پتروشیمی	بالا (محصولات متنوع از جمله پلیمرها، الیاف، کودها)	بسیار بالا (از محصولات پلاستیکی تا مواد شیمیایی پیشرفته)	بالا (محصولات پلاستیکی و شیمیایی)	بالا (محصولات پتروشیمی اصلی شامل پلاستیک و سوخت‌ها)	بالا (تولید پلی‌اتیلن و مواد شیمیایی)
صادرات پتروشیمی	یکی از بزرگترین صادرکنندگان (خصوصاً به کشورهای آسیایی)	صادرکننده بزرگ (پتروشیمی پیشرفته با صادرات به اروپا و سایر مناطق)	صادرکننده بزرگ (پتروشیمی‌های پیشرفته و محصولات ارزان ‌قیمت به آسیا و اروپا)	صادرکننده اصلی به بازارهای آسیای میانه و هند	صادرکننده بزرگ به کشورهای آسیایی
چالش‌ها	تحریم‌ها، نیاز به نوآوری در فناوری‌های جدید	رقابت شدید، مسائل زیست ‌محیطی	مشکلات زیست ‌محیطی و رقابت در بازار	وابستگی به منابع نفتی، مسائل زیست ‌محیطی	محدودیت‌های جغرافیایی و ظرفیت تولید

مرکز رتبه‌بندی پتروشیمی ایران هر سال، چند شرکت را به عنوان برترین شرکت‌های صنایع پتروشیمی ایران معرفی می‌کند. در این بخش از مقاله قصد داریم تعدادی از شرکت‌های برتر مهندسی شیمی در ایران از جمله شرکت‌های پتروشیمی را مورد بررسی قرار دهیم:

معرفی شرکت های برتر مهندسی شیمی در ایران 

شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس

شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌ فارس، به عنوان بزر‌گترین مجموعه پتروشیمی در سطح کشور در سال ۱۳۸۹ تاسیس شده است و در حوزه سرمایه‌گذاری و مدیریت پالایشگاه‌ها و کارخانه‌های شیمیایی به ‌عنوان بزرگترین هلدینگ تخصصی پتروشیمی فعالیت می‌کند. این شرکت در سال 1392 در راستای اجرای اصل 44 قانون اساسی از مدیریت دولتی به بخش خصوصی واگذار شد. از زیر مجموعه‌های این شرکت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بندر امام

• بوعلی

• فجر

• تندگویان

• ایلام

• پارس

• کانون

• بید بلند 

شرکت پتروشیمی خلیج فارس بعد از شرکت سابیک عربستان به عنوان برترین و بهترین هلدینگ تخصصی در کل خاورمیانه شناخته شده است. تولید مواد شیمیایی از فرآورده‌های نفتی و تولید بهترین پلیمرها جزء فعالیت‌های انجام شده توسط این شرکت قرار می‌گیرد.

 پتروشیمی امیرکبیر

این پتروشیمی در سال ۱۳۷۷ تاسیس شد و در سال ۱۳۸۴ به طور رسمی افتتاح شد. مجتمع پتروشیمی امیرکبیر در بندرامام در جنوب منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی در زمینی به مساحت ۵۵ هکتار واقع است.

پتروشیمی امیرکبیر تاکنون موفق به اخذ گواهینامه Reach مطابق استانداردهای اروپا و گواهینامه‌های استاندارد ISO, OHSAS ,EFQM بوده و امروزه از این پتروشیمی به عنوان یکی از برترین پتروشیمی‌های ایران یاد می‌شود. همچنین شرکت پتروشیمی امیرکبیر به دنبال طرح استانداردهای جهانی ایزو در دنیا و به منظور تطبیق محصولات خود با معیارهای جهانی، موفق به دریافت گواهینامه‌های سیستم مدیریت کیفیت مبتنی بر استانداردهای ایزو ISO شده است. از محصولات تولید شده در این پتروشیمی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پلی اتیلن سنگین در انواع گریدها

• پلی اتیلن سبک

• بوتادین 

پتروشیمی جم

شرکت پتروشیمی جم که به اختصار JPC گفته می‌شود یکی دیگر از شرکت‌های برتر مهندسی شیمی در ایران است که در سال ۱۳۷۹ در منطقه ویژه پتروشیمی پارس در عسلویه تاسیس شد و امروز به عنوان یکی از بزرگترین و برترین شرکت‌های پتروشیمی جهان شناخته شده است. پتروشیمی جم، در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس قرار دارد و این منطقه به منظور بهره‌برداری از منابع هیدروکربنی حوزه پارس جنوبی و انجام فعالیت‌های اقتصادی در زمینه نفت و گاز و پتروشیمی تاسیس شده است.

 شرکت پتروشیمی جم با هدف تولید الفین و پلی اتیلن‌های سبک و سنگین فعالیت خود را آغاز کرده است و تاکنون توانسته واحدهای تولیدی گوناگون از جمله موارد زیر راه اندازی کند و در این زمینه موفقیت‌هایی را کسب کند:

• الفین

• پلی اتیلن سنگین

• پلی اتیلن خطی 

• بوتادین

• بوتن-1 

جـم شاخص‌ترین مجتمع تولیدی منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی با تولید و عرضه گریدهای متنوع محصولات پتروشیمی و پلیمری در بازارهای داخلی و خارجی به شمار می‌آید.

شرکت توسعۀ نفت و گاز مپنا

در سال 1372، شرکت مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران یا به اختصار «مپنا» تأسیس ‌شد. در ابتدا، فعالیت مپنا بر روی تأمین تجهیزات اصلی از شرکت‌های بین‌المللی و مهندسی و انجام عملیات اجرایی پروژه‌های احداث نیروگاه متمرکز بود. در ابتدای دهه هشتاد، مپنا با ساخت تجهیزات اصلی نیروگاهی از قبیل توربین و ژنراتور و همچنین آغاز سرمایه‌گذاری در احداث نیروگاه‌های برق به بزرگترین سرمایه‌گذار پروژه‌های نیروگاهی کشور تبدیل شد. در اواسط دهه هشتاد، گروه مپنا با تجربه‌های سال های گذشته و بهره‌گیری از توان صنعتی، مدیریتی و مالی خود، به دو حوزه راهبردی نفت ‌و گاز و حمل ‌و نقل ریلی ورود کرد.

این شرکت به منظور اجرای پروژه‌های میادین نفت و گاز و عملیات پروژه‌های حفاری و نیز طرح‌های پالایشگاهی، پتروشیمی، LNG، خطوط لوله و غیره در قالب EPC   و با بهره‌گیری از سرمایه‌گذاری و توانمندی‌های فنی، اجرایی و تجارب حرفه‌ای گروه مپنا تاسیس گردیده است.

در سال 1387 به منظور اجرای پروژه‌های توسعۀ میادین نفت و گاز، شرکت توسعۀ نفت و گاز مپنا تأسیس شد و کار خود را با اجرای پروژۀ توسعۀ میدان گازی فروز بی آغاز کرد. از جمله فعالیت‌های این شرکت می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مدیریت راهبردی و اجرای طرح‌های مختلف توسعۀ میادین نفت و گاز، اعم از اکتشاف، حفاری

• تامین تجهیزات روزمینی و انتقال محصولات به مبادی موردنظر

• احداث پالایشگاه‌های نفت و گاز و تأسیسات صنعتی زیرمجموعه 

از دیگر خدمات شرکت توسعه نفت و گاز مپنا  (OGDC)موارد زیر است:

• سرمایه‌گذاری مستقیم در احداث، راهبری و تولید نفت و گاز در کنار اجرای طرح‌های توسعه میادین نفت و گاز در قالب طرح‌های قراردادیِ متعارف در صنعت نفت

• اجرای پروژه‌های کلان نفت و گاز در قالب طرح‌های EPC/EPCF 

• احداث پالایشگاه‌های نفت و گاز 

شرکت پلیمر آریا ساسول

این شرکت پس از درخواست شرکت ساسول از آفریقای جنوبی برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های طرح الفین، طی توافق نامه‌ای بین شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکت ساسول آفریقای جنوبی (شعبه آلمان) تأسیس شد. با توجه به این توافق نامه واحد الفین و دو واحد پلی‌ اتیلن متوسط و سنگین و پلی ‌اتیلن سبک، از شرکت پتروشیمی پارس جدا شدند و به عنوان بخش‌های مستقل شرکت آریاساسول شروع به کار کردند. از جمله کاربرد‌های اصلی محصولات این شرکت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اتیلن (خوراک واحدهای پلیمری)

• پلی اتیلن سبک (فیلم، کیسه، ظروف، پوشش کابل و قطعات صنعتی) 

• پلی اتیلن سنگین و متوسط (لوازم خانگی، فیلم، ظروف قطعات صنعتی، لوله، بطری‌های پلاستیکی) 

موقعیت‌های شغلی و درآمد مهندسین شیمی در شرکت‌های صنعتی 

مهندسی شیمی یکی از رشته‌های معتبر و پرطرفدار در دنیای صنعتی است که فارغ‌ التحصیلان آن از توانمندی‌های فراوانی برخوردار هستند و می‌توانند در صنایع مختلف فعالیت کنند. این مهندسین، با توجه به تخصص‌های فنی و علمی خود، در حوزه‌های متعددی از جمله صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، داروسازی، مواد غذایی، آب و محیط زیست، انرژی‌های تجدیدپذیر و صنایع خودروسازی مشغول به کار می‌شوند. موقعیت‌های شغلی مهندسین شیمی بسیار متنوع است و آن‌ها می‌توانند در مراحل مختلف پروژه‌ها از طراحی و مهندسی تا تولید و مدیریت پروژه‌ها، نقش‌های کلیدی را ایفا کنند.

مهندسین شیمی می‌توانند در حوزه‌های مختلف صنعتی و حتی در شرکت‌های مشاوره‌ای به ‌عنوان مشاور و طراح فعالیت کنند. برخی از مهم‌ترین موقعیت‌های شغلی شامل موارد زیر است:

1. مهندس فرآیند: (Process Engineer) این شغل به طراحی و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید در واحدهای صنعتی می‌پردازد. مهندسان فرآیند با استفاده از شبیه‌سازی‌ها، آزمایش‌ها و تحلیل‌های دقیق، به بهینه‌سازی مصرف انرژی، کاهش ضایعات و افزایش کیفیت محصول کمک می‌کنند.

2. مهندس بهره‌برداری: (Operations Engineer) این دسته از مهندسان، مسئول نظارت و مدیریت فرآیندهای تولید در کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی هستند. آن‌ها باید اطمینان حاصل کنند که تجهیزات به درستی کار می‌کنند و فرآیندهای تولید مطابق با استانداردها پیش می‌رود.

3. مهندس طراحی: (Design Engineer) این نقش شامل طراحی سیستم‌ها و تجهیزات مورد نیاز برای واحدهای پتروشیمی و صنایع مشابه است. مهندسین طراحی باید به دقت نیازهای پروژه و استانداردهای ایمنی را در نظر گرفته و طرح‌هایی با عملکرد بهینه ایجاد کنند.

4. مهندس کنترل کیفیت: (Quality Control Engineer) این افراد مسئول نظارت بر کیفیت محصولات تولیدی و اطمینان از تطابق آن‌ها با استانداردهای داخلی و بین‌المللی هستند. این شغل نیازمند دقت و توانایی تجزیه و تحلیل داده‌ها برای شناسایی مشکلات کیفیت و پیشنهاد راهکارهای بهبود است.

5. مشاور مهندسی شیمی: (Chemical Engineering Consultant) مشاوران مهندسی شیمی به شرکت‌ها و سازمان‌ها در مسائل مختلف فنی، طراحی فرآیندها، بهینه‌سازی واحدها و حل مشکلات پیچیده کمک می‌کنند.

6. مدیر پروژه: (Project Manager) این نقش شامل مدیریت و نظارت بر تمام جنبه‌های پروژه‌های مهندسی، از طراحی تا اجرا و بهره‌برداری است. مدیران پروژه باید تیم‌ها را هدایت کرده و اطمینان حاصل کنند که پروژه‌ها در زمان و بودجه مشخص شده به پایان برسند.

7. مهندس ایمنی: (Safety Engineer) در این نقش، مهندسین شیمی مسئول ایجاد و پیاده‌سازی دستورالعمل‌های ایمنی در محیط‌های صنعتی هستند تا از بروز حوادث و آسیب‌ها جلوگیری کنند.

درآمد مهندسین شیمی بسته به چندین عامل مهم مانند تجربه، محل کار، تخصص و صنعت متفاوت است. به ‌طور کلی، مهندسین شیمی به دلیل نقش حیاتی که در صنایع مختلف ایفا می‌کنند، از درآمد نسبتا بالایی برخوردار هستند. در ایران، درآمد مهندسین شیمی به ‌طور متوسط از ۱۵ میلیون تومان در ماه برای افراد تازه ‌کار شروع می‌شود و می‌تواند با افزایش تجربه و ارتقاء در شغل به بیش از ۳۰ میلیون تومان برسد.البته توجه داشته باشید که این ارقام مربوط به سال 1403 است. 

بیشتر بخوانید: " پردرآمدترین شاخه و رشته مهندسی شیمی" 

در کشورهای دیگر، مانند آمریکا، کانادا و کشورهای اروپایی، درآمد مهندسین شیمی به‌ طور قابل توجهی بیشتر است. در آمریکا، متوسط درآمد سالانه یک مهندس شیمی حدود ۷۵ تا ۹۰ هزار دلار است و در برخی صنایع خاص مانند نفت و گاز این مبلغ به راحتی می‌تواند به بیش از ۱۲۰ هزار دلار در سال برسد. همچنین، مهندسین شیمی با تخصص‌های خاص و تجربیات زیاد می‌توانند در برخی کشورها درآمدهای حتی بالاتری داشته باشند.

جمع‌بندی

مهندسی شیمی در ایران نقش بسیار مهمی در پیشرفت صنعتی و اقتصادی کشور دارد، به ‌ویژه در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی. شرکت‌های معتبر مانند پتروشیمی خلیج فارس، پتروشیمی امیرکبیر و پتروشیمی جم با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و استانداردهای جهانی، موفق به تولید محصولات متنوع و صادرات به بازارهای جهانی شده‌اند.

این صنعت به ایجاد شغل و تولید ارزش افزوده در کشور کمک کرده و ایران را به یکی از قطب‌های بزرگ پتروشیمی در جهان تبدیل کرده است. مهندسین شیمی نیز با تخصص‌های متنوع و درآمد مناسب در حوزه‌های مختلف صنایع مشغول به کار هستند و در پروژه‌های طراحی، بهره‌برداری و مدیریت نقش‌های کلیدی ایفا می‌کنند. به ‌طور کلی، مهندسی شیمی به عنوان یک صنعت کلیدی، نقش عمده‌ای در رشد اقتصادی و توسعه پایدار کشور دارد.

نویسندگان: فائزه کاظمی زاد، کارشناسی ارشد مهندسی شیمی- سایه صفاییان، کارشناسی مهندسی مواد

سازمان مدیریت صنعتی از سال ۱۳۷۷ هر ساله رتبه‌بندی شرکت های برتر رشته های مهندسی در ایران را انجام می‌دهد. این اقدام با هدف ارائه آمار شفاف و مفید درباره بنگاه‌های اقتصادی کشور، به مدیران، سیاست‌گذاران و پژوهشگران امکان می‌دهد تا بهترین تصمیمات را اتخاذ کنند. ارزیابی امسال بر اساس معیار IMI-100 صورت گرفته و نتایج آن منتشر شده است. این معیار، مشابه Fortune 500، توانسته است برتری شرکت‌ها را از زوایای مختلف نشان دهد.

آشنایی با 13 شرکت اول ایرانی در حوزه مهندسی

اگر به‌دنبال فرصت شغلی در حوزه مهندسی هستید، در این بخش قصد داریم 20 مورد از شرکت های برتر رشته های مهندسی را در اختیار شما قرار دهیم.

شرکت بهره‌برداری و تعمیراتی مپنا

شرکت مپنا، جهت بهره‌برداری و تعمیرات نیروگاه‌ها و ارتقا تخصص، به انجام راه‌اندازی و تست‌های کارایی نیروگاه‌ها، بومی‌سازی و توسعه تکنولوژی و بهره‌مندی از سیستم‌های نرم‌افزاری، به‌ویژه در پروژه‌های IPP، مشغول است. این شرکت که در زیرمجموعه گروه مپنا فعالیت می‌کند، نقش برجسته‌ای در ارتقا سطح تخصصی نیروگاه‌ها و بهینه‌سازی فرآیندهای انرژی دارد.

شرکت امداد خودرو ایران

شرکت امداد خودرو ایران، یکی از شرکت های برتر رشته های مهندسی است که به منظور ارائه خدمات پس‌ازفروش برای خودروهای سواری با عمر بیش از 10 سال در ایران فعالیت دارد. هدف این شرکت، حمایت از محصولات داخلی و افزایش عمر مفید خودروهای قدیمی است. با تمرکز بر ارائه خدمات پس‌ازفروش، امداد خودرو ایران به مرتبه اهمیت و توجه ویژه‌ای نسبت به نگهداری و تعمیر خودروهای سواری با سابقه تعهد دارد.

شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی

شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی یک شرکت برتر برای فعالیت و ارتقا شغلی است. این شرکت با هدف اجرای طرح‌های توسعه صنعت پتروشیمی و بهره‌گیری از تجربیات حاصل از مراحل مختلف طرح‌ها اعم از مهندسی، تدارکات، ساختمان و نصب، راه‌اندازی و مدیریت پروژه در حوزه‌های صنعتی و زیربنایی، در بهمن ماه ١٣٧٣ به‌عنوان یک شرکت دولتی تاسیس شد.

شرکت مهندسین مشاور پیشگامان فولاد جنوب

شرکت "مهندسین مشاور پیشگامان فولاد جنوب" در سال ۱۳۸۹ تاسیس شد و با شروع به‌کار در زمینه مشاوره‌های عالی فنی مهندسی در صنعت فولاد، اقدامات خود را آغاز کرد. این مجموعه جدید در حوزه فعالیت خود، مطالعات گسترده‌ای انجام داد و علاوه‌بر امکان‌سنجی و توجیه اقتصادی طرح‌ها، مراحل اولیه در صنایع بالادست از جمله اکتشاف و استخراج، دانه‌بندی، تغلیظ و آماده‌سازی مواد اولیه در معادن سنگ‌آهن را مورد بررسی قرار داد.

استخدام در این مورد از شرکت های برتر رشته های مهندسی، امکان حضور در یکی از بهترین حوزه‌های مهندسی را در اختیار شما قرار می‌دهد.

شرکت فنی مهندسی نگهداشت کاران

این شرکت با بهره‌گیری از متخصصین و کارشناسان مجرب صنایع نفت و به‌کارگیری آخرین تکنولوژی‌ها و رعایت استانداردهای بین المللی، در انجام پروژه‌های مختلف، فعالیت مستمری دارد. شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) با داشتن ۶۹.۶۲ درصد مالکیت سهام، مسئولیت مدیریتی این شرکت را بر عهده دارد. جذب نیرو کار یکی از رکن‌های اصلی فعالیت این شرکت است که تا به امروز به خوبی پیش رفته است و افراد زیادی به فعالیت در آن می‌پردازند.

شرکت بهسازان صنایع خاورمیانه

شرکت بهسازان صنایع خاورمیانه از تاریخ 11 تیر ماه 1397 به‌صورت شرکت سهامی خاص تاسیس شده است و به‌عنوان یکی از واحدهای تجاری شرکت سرمایه‌گذاری توکا فولاد (سهامی عام) عضویت دارد. این شرکت با تاکید بر مدیریت موثر و کیفیت برتر، در زمینه صنایع خاص فعالیت می‌کند. با ورود به بازار به‌عنوان یک واحد تجاری تحت پرچم شرکت سرمایه‌گذاری توکا فولاد، به توسعه و بهبود فرآیندهای صنعتی مشترک با سایر واحدها می‌پردازد.

شرکت مرکز تحقیقات و نوآوری صنایع خودرو سایپا

مرکز تحقیقات و نوآوری صنایع خودرو سایپا به‌عنوان یکی از شرکت های برتر رشته های مهندسی از سال ۱۳۷۲ فعالیت خود را آغاز کرده است. این شرکت با سرمایه‌گذاری مستقیم شرکت ایرانی تولید اتومبیل سایپا تاسیس شده است. این مرکز با ساخت فضاهای اداری، کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها و نصب تجهیزات پیشرفته، در سال ۱۳۷۶ به بهره‌برداری رسید.

بیشتر بخوانید: " معرفی شرکت های برتر مهندسی مکانیک" 

شرکت توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی (هولدینگ)

شرکت توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی، با موضوع تولید، تامین و بهره‌برداری انواع سخت‌افزار، نرم‌افزار و تجهیزات الکترونیکی و رایانه‌ای، در سال ۱۳۷۶ تاسیس شده است. این شرکت در حوزه فعالیت‌های اداری، تجاری، خدماتی، تولیدی، مالی و بانکی فعالیت می‌کند و تمرکز خود را بر توسعه فناوری اطلاعات و ارائه راه‌حل‌های مدرن و کارآمد در زمینه‌های مختلف گذاشته است.

کارخانجات مخابراتی ایران

شرکت کارخانجات مخابراتی ایران، در تاریخ 11 بهمن ماه 1345 با مشارکت وزارت پست و تلگراف و تلفن (ارتباطات و فناوری اطلاعات) ۳۰٪، بانک توسعه صنعتی ۳۰٪ و شرکت زیمنس آلمان ۴۰٪، به‌صورت شرکت سهامی خاص در شیراز تاسیس شد. این شرکت با مساحت حدود 100 هزار مترمربع، اولین و بزرگترین تولیدکننده مراکز تلفن ثابت و سیار در کشور محسوب می‌شود.

شرکت تجارت پاسارگاد (هولدینگ)

تجارت پاسارگاد به‌عنوان بخش بازرگانی هولدینگ گسترش انرژی پاسارگاد، نقش کلیدی در تامین اقلام و تجهیزات و مشارکت فعال در پروژه‌های صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و انرژی ایفا می‌کند. این شرکت در سال ۱۳۸۷ تاسیس شد و در پروژه‌های صنعتی متعدد حضور فعالی دارد.

شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت

شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت یا گروه اویک، به‌عنوان یکی از شرکت های برتر رشته های مهندسی فعالیت دارد. این شرکت به‌عنوان یک پیمانکار عمومی در زمینه توسعه میادین نفت و گاز، حفاری، خدمات فنی و مهندسی، مدیریت پروژه و پشتیبانی از عملیات تولید نفت و گاز مشغول به‌کار است. در سال مالی ۱۳۹۴، این شرکت درآمدی بیش از ۳ هزار میلیارد تومان کسب کرد و در رتبه ۴۸ از صد شرکت برتر ایران قرار گرفت. 

شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران (هولدینگ)

شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران یا Iranian Offshore Engineering and Construction Company، به‌عنوان یک شرکت خدمات مهندسی در زمینه‌های مهندسی، طراحی، ساخت و نصب، تعمیر و اجرای سازه‌های ثابت و متحرک دریایی مانند سکوهای شناور و نیمه‌شناور دریایی، اسکله‌ها، خطوط لوله و تاسیسات فراساحلی در صنایع نفت و گاز فعالیت می‌کند.

شرکت مهندسی فکور صنعت تهران

شرکت مهندسی فکور صنعت تهران با سه دهه تجربه در حوزه صنایع آهن و فولاد، با هدف توسعه و تکمیل صنایع بالادست و پایین‌دستی زنجیره ارزش، نقش بسزایی در تحقق تولید 55 میلیون تن فولاد خام تا سال 1404 ایفا کرده است. این شرکت با انتقال دانش فنی و بومی‌سازی علوم روز دنیا، به‌عنوان یکی از پیشروهای صنعت فولاد در کشور، در مسیر توسعه صنعت و افزایش تولید اقدامات گسترده‌ای را انجام داده است.

مقایسه درآمد در شرکت های مختلف مهندسی و صنعتی

نام شرکت	درآمد تخمینی (سالانه)
شرکت بهره‌برداری و تعمیراتی مپنا	400 میلیارد تومان - 600 میلیارد تومان
شرکت امداد خودرو ایران	100 میلیارد تومان - 200 میلیارد تومان
شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی	700 میلیارد تومان - 1,000 میلیارد تومان
شرکت مهندسین مشاور پیشگامان فولاد جنوب	150 میلیارد تومان - 250 میلیارد تومان
شرکت فنی مهندسی نگهداشت کاران	80 میلیارد تومان - 150 میلیارد تومان
شرکت بهسازان صنایع خاورمیانه	100 میلیارد تومان - 180 میلیارد تومان
شرکت مرکز تحقیقات و نوآوری صنایع خودرو سایپا	300 میلیارد تومان - 500 میلیارد تومان
شرکت توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی (هولدینگ)	500 میلیارد تومان - 700 میلیارد تومان
کارخانجات مخابراتی ایران	600 میلیارد تومان - 800 میلیارد تومان
شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت	400 میلیارد تومان - 600 میلیارد تومان
شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران	450 میلیارد تومان - 650 میلیارد تومان
شرکت مهندسی فکور صنعت تهران	250 میلیارد تومان - 350 میلیارد تومان
شرکت تجارت پاسارگاد	350 میلیارد تومان-500 میلیارد تومان

جمع‌بندی

شرکت های برتر رشته های مهندسی با تخصص شغلی مختلف، با اجرای پروژه‌های بزرگ و نوآورانه، نقش برجسته‌ای در پیشرفت صنعت دارند. این شرکت‌ها با بهره‌گیری از تکنولوژی پیشرفته، تجهیزات مدرن و توانمندی‌های انسانی متخصص، در توسعه و اجرای پروژه‌های مهندسی و ساختارهای پیچیده، از جمله پل‌ها، تأسیسات نفت و گاز و ساختمان‌های بلند، پیشتاز هستند.

با پیشرفت صنعت و تکنولوژی، دنیای علمی برای دستیابی به سیستم و روندهای بهبودیافته نیازمند متخصص‌هایی شد که ابعاد مختلف سازمان ها را بررسی کند و با تحلیل این ابعاد و خلق روش های نوین به کار آمدتر کردن سازمان ها کمک کند. همچنین تاثیر نیروی انسانی بر روی صنعت علمی جهان، موجب شد تا بررسی  تاثیر گذاری مورد بحث قرار بگیرد و شرکت ها به دنبال این باشند تا با مطالعه بر روی منابع انسانی در کنار علوم فنی کیفیت را در سازمان خود ارتقا ببخشند. در این زمان بود که مهندسی صنایع و چهره های برتر مهندسی صنایع پا به عرصه گذاشتند. مهندس صنایع با بررسی جریان فرآیند یک سیستم و حذف مسیرهای بیهوده، همواره در بهبود بخشیدن صنعت تاثیرگذار بودند.

می ‌شود گفت رشته مهندسی صنایع (Industrial engineering)، تنها رشته ای است که همزمان در علوم ریاضیات، فنی مهندسی و مدیریت منابع انسانی مهارت دارد و تلاش می کند تا با به کارگیری علوم ریاضیات در تجزیه تحلیل رفتارها و بررسی زمان انجام کاره و در نظر گرفتن علم فنی مهندسی برای بهبود بخشیدن به سیستم و دستگاه های تولیدی و مدیریت صحیح در ارتباط کارمندان و کارگران یک شرکت یا تاثیر رفتار آن ها در افزایش کیفیت و کمیت بر محصولات تولیدی آن بهینه سازی را در سازمان ها پیاده سازی بکند. اگر می‌خواهید بیشتر درباره این رشته بدانید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله مهندسی صنایع چیست؟ را مطالعه کنید. 

بازار کار مهندسی صنایع خیلی وسیع و متنوع است و در واقع اکثر حوزه های تکنولوژی به مهندسان صنایع برای توسعه و پیشرفت نیازمند هستند. در طول تاریخ هم چهره های موفق در جهان شناخته شده است که تاثیر زیادی بر پیشرفت دنیای صنعتی و مدیریتی داشته اند. در این مقاله به معرفی چهره های برتر مهندسی صنایع پرداخته ایم.

ویژگی برجسته مهندسین صنایع موفق

انتخاب حرفه یکی از مهم‌ترین تصمیمات زندگی است که تأثیر عمیقی بر آینده فرد دارد. مهندسی صنایع با ارائه فرصت‌های شغلی متنوع و امکان خوداشتغالی، گزینه‌ای نسبتاً ایمن و جذاب محسوب می‌شود. این رشته برای افرادی مناسب است که توانایی حل مسئله، تفکر خلاق و مهارت‌های مدیریتی دارند.

ویژگی‌ها	اهمیت در مهندسی صنایع
روحیه کار تیمی	مهم برای هماهنگی و ارتباط موثر در پروژه‌ها و تیم‌های چندنفره
تفکر خلاقانه	توانایی برای ابداع روش‌های نوآورانه جهت بهبود فرآیندهای تولید و مدیریتی
دیدگاه جامع	توانایی درک فرآیندها و سیستم‌ها از منظر کلی و تعامل بخش‌های مختلف
مهارت‌های تحلیلی	توانایی تحلیل داده‌ها و ارزیابی فرآیندها برای بهینه‌سازی
علاقه به چالش‌ها	مناسب برای حل مسائل پیچیده و غیرمعمول که در تولید و بهبود سیستم‌ها پیش می‌آید
مهارت‌های ارتباطی	توانایی برقراری ارتباط مؤثر با تیم‌ها، مدیریت و سایر بخش‌ها برای اجرایی کردن طرح‌ها
مدیریت منابع	مدیریت مؤثر منابع انسانی و فنی برای اطمینان از انجام به موقع پروژه‌ها
مهارت در ریاضیات و علوم	تحلیل و حل مسائل پیچیده مهندسی و بهینه‌سازی فرآیندهای صنعتی با استفاده از اصول علمی

معرفی افراد موفق در مهندسی صنایع

فردریک دبلیو تیلور

تیلور در 20 مارس 1856 در آمریکا متولد شد. در ابتدا در رشته مهندسی مکانیک وارد دانشگاه شد، ولی فعالیت‌های خود را در حوزه مدیریت علمی ادامه داد. تیلور که از چهره‌های برجسته مهندسی صنایع شناخته شده است، لقب «پدر مهندسی صنایع جهان» را به خود اختصاص داد. معروفیت او بیشتر به خاطر مطالعاتش در زمینه کار و زمان بوده است. او با تحلیل و اندازه‌گیری زمان هر فعالیت، حتی در حد صدم ثانیه، در تلاش بود که زمان فعالیت‌ها را تا حد امکان کاهش دهد و روش‌های نوینی برای این فعالیت‌ها ارائه کند. اصول مدیریت علمی او که به «تیلوریسم» معروف است، به افزایش بهره‌وری در سازمان‌ها کمک شایانی کرد. همچنین، او معتقد بود هرچه ارتباط میان مدیران و کارگران بیشتر باشد تا از وظایف و انتظارات هم بیشتر آگاه باشند، کار با سرعت و کیفیت بیشتری به سرانجام می‌رسد، و وظیفه حفظ این همکاری و ارتباط همواره بر عهده مدیریت است.
هرچند که ایده‌ها و اصول او در ابتدا با مخالفت‌های زیاد کارگران روبه‌رو شد، ولی به مرور و با به‌کاربستن این اصول، اهمیت مدیریت علمی و چهره‌های برتر در مهندسی صنایع آشکار شد.

لیلیان گیلبرت

لیلیان گیلبرت که در سال 1878 متولد شد، یکی از اولین زنانی بود که موفق به اخذ مدرک دکترا شد. او تحصیلات خود را ابتدا در زمینه روان‌شناسی آغاز کرد و مهندسی را با خواندن و نوشتن کتاب‌ها و مقالات گوناگون آموخت. او و همسرش فرانک، که به کمک هم پژوهش‌های مهندسی را انجام می‌دادند، در تلاش بودند تا اصول تیلور را نقد کنند و به نحوی آن را بهبود ببخشند. در واقع، لیلیان گیلبرت معتقد بود که تیلور عوامل فردی را در اصول خود در نظر نمی‌گرفت و همچنین همیشه حل مشکلات فنی برای افزایش کارآیی یک سازمان مؤثر نیست. برای همین، راهکارها و اختراعات زیادی در راستای بهره‌وری و در نظر گرفتن اصول فردی برای منابع انسانی در مهندسی ارائه کرد. لیلیان در سال 1921 عضو انجمن مهندسان صنعتی شد و در سال 1935 استاد مدیریت در دانشکده مهندسی پردو شد. او افتخارات زیادی را برای خود کسب کرد که یکی از آن‌ها کسب مدال هوور بود که برای خدمات عمومی به عنوان مهندس صنایع اعطا می‌شد. این افتخارات موجب شد که یکی از سخنرانی‌های او در آکادمی ملی مهندسی به عنوان ابزاری برای شناسایی مهندسان ماهر در آمریکا استفاده شود و حتی تمبر پستی به یادبودی از او منتشر شود.
لیلیان از چهره‌های برتر مهندسی صنایع بود که برخی او را مادر مهندسی صنایع جهان می‌دانستند و بسیاری از افراد معتقد بودند که او و تفکراتش چندین سال جلوتر از تکنولوژی زمان خود عمل می‌کردند.

رسول حجی

دکتر رسول حجی از اولین دانش‌آموختگان مهندسی صنایع ایران بود که مدرک خود را در بروکلی آمریکا اخذ کرد و پس از آن در سال 1349 به ایران برگشت و به مدت 4 سال ریاست و معاونت دانشکده صنایع دانشگاه شریف را برعهده داشت. ایشان که ابتدا در رشته شیمی وارد شدند و سپس به دلیل امتیازات بالایی که از آن خود کرده بودند، توانستند بورسیه تحصیلی آمریکا را کسب کنند و همان‌جا با رشته مهندسی صنایع آشنا شدند و مدرک دکترای خود را در این رشته گرفتند. ایشان پژوهش‌های زیادی را در مهندسی صنایع به ثمر رساندند که از آن‌ها می‌توان به کشف آور دوم صف و قانون توزیعی لیتل اشاره کرد. دستاوردهای ایشان در مهندسی صنایع آن‌قدر به پیشبرد این رشته کمک کرد که موجب شد پروفسور استیدهام، که یکی از اساتید مطرح بود، نام دکتر حجی را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین توسعه‌دهندگان نظریه صف در مقاله خود بنویسد. بسیاری از چهره‌های برتر مهندسی صنایع ایران از دانش‌آموختگان ایشان هستند. به همین دلیل است که از دکتر رسول حجی به عنوان پدر مهندسی صنایع ایران یاد می‌شود.

حمید محمدی

یکی دیگر از چهره‌های برتر مهندسی صنایع حمید محمدی است. او فارغ‌التحصیل رشته مهندسی از دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی بود که به همراه برادر خود، پربازدیدترین فروشگاه خرده‌فروشی آنلاین در خاورمیانه را راه‌اندازی کرد. زمانی که مشکلی سر راه او قرار گرفت، به عنوان یک مهندس صنایع با ارائه راه‌حلی نوین و ارزیابی همه‌جانبه آن شیوه‌ای کارآمد را پیشنهاد داد و با برادر خود دیجی‌کالا را تاسیس کرد تا خرید و فروش را برای مشتریان و فروشندگان تسهیل ببخشد. کارآفرینی او که همواره جز بزرگ‌ترین استارت‌آپ‌های فروش الکترونیکی ایران است، همواره در حال رشد و پیشرفت است.

چگونه مهندس صنایع موفق شویم؟

• حل مسئله

با توجه به نقش اصلی یک مهندس صنایع در بهینه‌سازی سیستم‌ها و فرآیندها، داشتن توانایی طبیعی در حل مسئله یکی از مهم‌ترین مهارت‌های مورد نیاز برای این شغل است. این توانایی به مهندسان صنایع موفق امکان می‌دهد که مشکلات مختلف را شناسایی کنند، ماهیت و علل آن‌ها را تحلیل کنند، راه‌حل‌هایی برای رفع آن‌ها طراحی کرده و این راه‌حل‌ها را اجرا کنند. این فرآیند به مجموعه‌ای از مهارت‌های فرعی مانند تفکر انتقادی و توانایی تمرکز نیاز دارد.

•  ارتباطات

از آنجایی که اکثر فرآیندهای صنعتی شامل چندین کارگر و بخش مختلف هستند، مهندسان صنایع باید مهارت‌های ارتباطی نوشتاری و گفتاری بسیار خوبی داشته باشند تا بتوانند برنامه‌ها و رویه‌های خود را به‌طور موفقیت‌آمیزی هماهنگ و اجرا کنند. انجام موفق این نقش مستلزم توانایی حفظ ارتباط با بخش‌های مختلف به‌صورت هم‌زمان و متقاعد کردن کارکنان و مدیریت است که روش‌هایی که قصد اجرای آن‌ها را دارند، می‌توانند بهره‌وری صنعتی را بهبود دهند. مدیریت صحیح روابط با تمامی افراد درگیر در فرآیندهای توسعه و تولید معمولاً منجر به افزایش بهره‌وری می‌شود.

•  برنامه‌ریزی پروژه

مهارت‌های برنامه‌ریزی پروژه برای مهندسان صنایع ضروری است، زیرا آن‌ها باید نیروی انسانی و ماشین‌آلات را به گونه‌ای هماهنگ کنند که پروژه‌ها در زمان مقرر و مطابق با استانداردها تکمیل شوند. هر پروژه به میزان بهینه‌ای از نیروی کار و فناوری نیاز دارد، و مهندسان صنایع باید این مقدار را بدون استفاده بیش‌ازحد یا کمتر از منابع شرکت تعیین کنند. این امر شامل زمان‌بندی کارکنان بر اساس تخصص و در دسترس بودن آن‌ها و ایجاد برنامه‌های دقیق برای استفاده از ماشین‌آلات است. برای بهبود این مهارت‌ها، دوره‌ ام اس پی، دوره برنامه ریزی تولید کاربردی و دوره تربیت کارشناس کنترل پروژه می‌توانند به مهندسان صنایع کمک کنند تا درک بهتری از نحوه مدیریت منابع و زمان‌بندی دقیق پروژه‌ها داشته باشند.

•  مدیریت کیفیت

با توجه به اینکه وظیفه اصلی مهندسان صنایع افزایش کارایی فرآیندها است، ابتدا باید بتوانند بخش‌هایی را که نیاز به بهبود دارند شناسایی کنند. این کار مستلزم مدیریت عملیات کنترل کیفیت و بررسی مداوم عناصر مختلف فرآیندهای توسعه و تولید است که مطابق با استانداردها نیستند. به‌عنوان بخشی از فرآیند کنترل کیفیت، آن‌ها همچنین باید روابط با تأمین‌کنندگان را مدیریت کرده و اطمینان حاصل کنند که تمامی مواد اولیه از استانداردهای کیفی مشخصی برخوردار هستند.

•  تفکر انتقادی

مهندسان صنایع اغلب باید از منطق و استدلال برای شناسایی مزایا و معایب هر راه‌حل پیشنهادی استفاده کنند. مهارت‌های تفکر انتقادی همچنین به آن‌ها کمک می‌کند تا مشکلات پیچیده را حل کرده و روش‌هایی برای رفع یا کاهش آن‌ها به کار گیرند که مقدار بهینه‌ای از منابع شرکت را مصرف کند. با توجه به زمان و منابع محدودی که در اختیار دارند، آن‌ها همچنین باید هنگام اولویت‌بندی یک اقدام نسبت به دیگری، به‌صورت انتقادی فکر کنند.

•  مدیریت

شغل یک مهندس صنایع شامل مدیریت نیروی انسانی و منابع است. آن‌ها باید بهترین کارکنان را برای هر وظیفه شناسایی کنند، آن‌ها را برای حفظ استانداردهای حرفه‌ای بالا انگیزه دهند و کارشان را هدایت کنند. در مورد مدیریت منابع، آن‌ها باید اطمینان حاصل کنند که تمامی تجهیزات، امکانات و مواد اولیه به‌درستی در دسترس بوده و به شکل مناسبی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نتیجه‌گیری

موفقیت در مهندسی صنایع نتیجه سال‌ها تلاش، تحقیق و نوآوری است که توسط افرادی چون فردریک تیلور، لیلیان گیلبرت، رسول حجی و حمید محمدی به دست آمده است. این چهره‌های برجسته نه تنها در زمینه‌های علمی و پژوهشی دستاوردهای بزرگی داشته‌اند، بلکه با ابداع روش‌ها و سیستم‌های نوین در بهبود بهره‌وری، تحولی عظیم در صنعت و مدیریت منابع انسانی ایجاد کرده‌اند. این افراد همواره الهام‌بخش نسل‌های جدید مهندسان صنایع هستند و می‌توانند الگوی مناسبی برای کارآفرینان و متخصصان جوان در این رشته باشند. اگر شما هم علاقه‌مند به گسترش دانش خود در مهندسی صنایع و تبدیل شدن به یکی از چهره‌های موفق این حوزه هستید، پیشنهاد می‌کنیم از دوره‌های گروه آموزشی پارس پژوهان برای کسب مهارت‌های تخصصی و آشنایی با روش‌های نوین آموزشی استفاده کنید تا گامی مؤثر در مسیر موفقیت بردارید.

نویسندگان: فاطمه زهرا الهی، کارشناس دپارتمان مهندسی صنایع گروه آموزشی پارس پژوهان- لعیا نوغانچی صالح کارشناس مهندسی عمران