نگاهی بر چالش های مدیریتی و چگونگی حل آنها

در مسیر مدیریت، همواره موانع زیادی وجود دارد. حتی با تجربه‌ترین مدیران هم با این چالش‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند و هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید که روند مدیریتی بی نقصی دارد. اما چیزی که یک مدیر را نسبت به دیگر مدیران برتر می‌کند، شناخت دقیق این چالش‌ها برای آمادگی و رویارویی با آن‌ها هست. مدیران برتر به خوبی می‌دانند که در زمان مواجه با مشکلات باید آن را به خوبی شناخت و برای آن راه حلی پیدا کرد برای همین است که همواره در جهان شاهد هستیم که مدیران با تجربه همواره از مشکلاتشان فرصت‌های خوبی می‌سازند در این مقاله به چالش‌های مدیران پرداختیم و راه‌حل‌هایی نیز متناسب با مشکلات آن‌ها بیان گردیده است که امیدواریم بتوانید از آن‌ها به خوبی استفاده کنید.

چالش های مدیریتی

شناخت چالش‌های مدیریتی برای مدیران از اهمیت بالایی برخوردار است و تا قبل از رویارویی با برخی از این چالش‌ها، باید آن را خوب بشناسند و آمادگی مقابله با آن‌ها را داشته باشند. مدیر شخصی است که وظایف زیر را عهده‌دار است:

• هدایت و رهبری
• برنامه ریزی
• تامین استراتژی 
• خلاقیت سازمان
• سازماندهی
• کنترل

در واقع مدیر در یک سازمان می‌کوشد تا همواره با موانع و چالش‌های بخش‌های مختلف مقابله کند و سازمان را به سمت رشد و شکوفایی سوق بدهد. یک مدیر باتجربه، از ابتدای راه ماموریت سازمان، با برنامه ریزی و مدیریت زمان پیش می‌رود، تیم خود را با توجه به ویژگی‌های شخصیتی به خوبی انتخاب می‌کند، حوادث و ایرادات پروژه را متوجه می‌شود و مشکلات را تبدیل به فرصت‌ها می‌کند، هزینه و منابع مورد نیاز پروژه را تامین می‌کند و حواسش به تمام ابعاد یک سازمان و تیم آن است. در واقع مدیر، رکن اصلی هر سازمان به شمار می‌رود و می‌توانیم بگویم سازمان بدون مدیر معنایی ندارد و مدیریت هم با سازمان شکل می‌گیرد. از جمله چالش‌هایی که به آن‌ها خواهیم پرداخت می‌توان موارد زیر را برشمرد که کاملا در ادامه بیان خواهند شد:

• استخدام نیروی جدید
• کمبود زمان
• ایجاد تمایز
• همراه بودن با فناوری روز
• اختلاف کارمندان
• تفاوت پاداش

استخدام نیروی جدید

مهم‌ترین بخش هر سازمان که مدیر با آن سر و کار دارد و توانایی ایجاد تغییرهای زیادی در فرهنگ سازمانی را دارد منابع انسانی خواهد بود. ممکن است برای انجام یک پروژه یا یک سمت شغلی تعداد زیادی افراد متقاضی داشته باشید که مهارت و استعداد مربوط به آن فیلد کاری را داشته باشند اما این که کدام نفر را در نهایت استخدام کنید چالش بزرگی است که مدیران با آن مواجه هستند. از نکات مهمی که یک مدیر خوب در مواجه به این شرایط باید به آن توجه کند، رفتار و ویژگی‌های شخصیتی کارکنان است. شاید فردی در کار و حرفه‌اش مهارت فوق العاده‌ای داشته باشد اما با ورودش به تیم موجب برهم ریختن آن و تغییر فرهنگ سازمانی بشود. مسئله استخدام از جمله مواردی هست که چالش‌های مدیریتی دیگری را هم به دنبال خودش ایجاد می‌کند.

کمبود زمان

مدیران به دلیل مشغله و فشردگی زیاد مسائل همواره با دغدغه زمان روبه رو هستند. آن‌ها باید به صورتی همه چیز را برنامه‌ریزی نمایند که منابع در زمان مناسب به دست کارمندان برسد، زود رسیدن منابع ممکن است مدیر را با چالش‌های مدیریتی همچون فاسد شدن، نبود انبار و مسائل دیگری رو به رو کند و دیر رسیدن منابع موجب عقب ماندن کار می‌گردد. در مرحله بعد اگر نیروی انسانی نتواند کار را در زمان مورد نظر به انجام برساند، تمام برنامه‌های ادامه‌ی پروژه به مشکل بر می خورد و گاهی سازمان را خیلی از باقی رقبا عقب می‌اندازد. به همین علت است که یک مدیر برتر باید همواره نگاهش به تقویم روی میز باشد و حواسش باشد تا همه‌ی کارها را در زمان مناسب خود برنامه‌ریزی کند و پیش ببرد.

ایجاد تمایز

یک کسب و کار برای این که بتواند در میان رقبا، خود را به صدر جدول بکشاند باید بتواند شرایط متفاوتی را برای مشتریان خود ایجاد کند. کسب و کارهای برتر، با ایجاد تمایزی نسبت به رقبا توانستند توجه مشتریان هدف را به سازمان خود جلب کنند. یکی از وظیفه‌هایی که مدیر هر سازمان باید آن را اجرا بکند ایجاد تمایز است.

اما چالش‌های مدیریتی از آن جایی شروع می‌شود که اگر این تمایزها بیش از حد باشد مشتریان را از هدف اصلی سازمان دور می‌کند یا احساس ناآشنایی در مخاطبان ایجاد می‌کند که کسب و کار را به شکست می‌کشاند. انتخاب و اجرای صحیح این تمایزها به میزانی کافی است که جذابیت را ایجاد می کند و تشخیص آن برعهده‌ی مدیریت است.

همراه بودن با فناوری روز

فناوری و تکنولوژی با سرعت نوری در حال پیشرفت هست و یکی از چالش‌های مدیریتی این است که یک مدیر به عنوان رهبر یک سازمان باید همراه با این فناوری‌ها پیش برود. در واقع یک مدیر باید ساعتی از روز خود را به یادگیری مطالب جدید اختصاص بدهد تا بتواند از مطالب یا حتی چالش‌های جدید باخبر بشود و بتواند از همه‌ی آن‌ها برای پیشرفت سازمان استفاده بکند. افرادی که به آموزه‌های سنتی خود پایبند هستند و تلاش می‌کنند که با همان رویکردهای قدیمی کسب و کار خود را اداره بکنند همواره با شکست روبه‌رو می‌شوند.

از جمله مواردی که در مسیر به‌روزرسانی با فناوری مدیران با آن‌ها مواجه خواهند شد می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تغییرات زودهنگام در فناوری
• آشنا نبودن کارمندان با نوآوری‌ها
• محدودیت‌های مالی برای به روز کردن ابزار
• آشنایی با مجموعه‌های هم‌رده در جهان

اختلاف کارمندان

در بیشتر کسب و کارها همواره فاصله زیادی بین مدیران و کارمندان وجود دارد که یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های مدیریتی هر سازمان هست. زمانی که کارمندان از انتظارات مدیر خود اطلاعی ندارند و آموزش و راهنمایی از مدیر خود دریافت نمی‌کنند به صورت مجزا از باقی افراد تیم حرکت می‌کنند و همین موجب می‌شود که سازمان به آن هدف نهایی خود نرسد. در زمانی هم که موجب دلسرد شدن کارکنان می‌شود و انگیزه لازم را از خیلی از کارمندان ماهر می‌گیرد که این موضوع می‌تواند به یکی از چالش‌های مدیریتی اصلی تبدیل گردد. مدیر هم با دور ماندن از کارمندان نمی‌تواند استعداد آن‌ها را کشف کند، گاهی ارائه ایده‌ها از طرف کارمندان جذاب و کاربردی‌تر از ایده‌های مدیران هست و همواره باید این اتاق مشورت بین مدیر و کارمند ایجاد شود تا سازمان رو به جلو حرکت بکند. برقراری این رابطه میان افرادی با روحیات و ویژگی‌های متفاوت بر عهده‌ی مدیر هر کسب و کار است که کار را برای مدیریت سخت می‌کند.

برخی از این موارد مرتبط با اختلاف کارمندان با مدیریت را در ادامه برشمردیم:

• عدم یکسان بودن هدف مدیر و کارمندان
• دور بودن و تماس نداشتن مدیر با کارکنان
• تمرکز نکردن بر همه اشخاص تلاشگر در بین کارمندان

تفاوت پاداش

یکی از وظایف مدیریت، تشویق کارکنان برای انجام و پیش بردن کارها است که بیشتر اوقات این تشویق با پاداش صورت می‌گیرد اما چالش مدیریتی آن جایی شکل می‌گیرد که در یک سازمان کارکنان از چند نسل وجود دارند و این تفاوت نسل‌ها در نهایت به تفاوت سلیقه و ایده‌ها منجر می‌شود. عامل ایجاد انگیزه در دو نسل کاملا با هم متفاوت هست، همانطور که مهارت‌ها و استعدادهایی که کسب می‌کنند هم با تفاوت دارد و مدیر همیشه با سوال " چه پاداشی مناسب است؟ “روبه‌رو می‌شوند. زمان اعطای پاداش هم با ایجاد انگیزه تأثیرگذار خواهد بود. زمانی که یک کار به صورت تیمی پیش می‌رود اگر پاداش به یک یا بخشی از کارکنان داده شود موجب ایجاد رقابت ناسالم و تضعیف کار تیمی می‌گردد. در علوم نظری اعطای پاداش با برخی از نظریه‌های اندیشمندان این حیطه مرتبط است برخی از آن‌ها را در جدول زیر مشاهده خواهید کرد:

چگونه به یک مدیر لایق تبدیل شویم؟

یک مدیر لایق از توانایی‌های مدیریتی اساسی برخوردار است به شکلی که توانایی حل مشکلات و پاسخ دادن به نیازها در زمان‌های بحرانی را دارد. این مهارت‌ها و توانایی‌ها را می‌توان از طریق تجربه در مدیریت آموخت که به آن‌هاکمک می‌کند تا به خوبی با همکاران خود کار کنند و ارتباطات و وظایف را برای سازمان بسیار آسان کنند. مهارت‌های مدیریتی برای موفقیت سازمان‌ها بسیار مهم هستند و همچنین به اطمینان از عملکرد مناسب همه بخش‌های دستگاه شرکت کمک می‌کنند تا کار بیشتری انجام شود. اما چند نوع اصلی از مهارت‌های مدیریتی وجود دارد که هر مدیری تلاش می‌کند تا آن‌هارا داشته باشد. 

یک مدیر لایق باید برای یادگیری و کسب تجربه وقت بگذارد و حتی هزینه کند تا از مهارت‌های کسب شده در جهت بهبود منابع مالی خود و شرکت استفاده کند. پیشنهاد ما به شما این خواهد بود که در دوره‌های گروه آموزشی پارس پژوهان شرکت نمایید. دوره های مدیریت می‌تواند شما را در جهت پیشبرد اهداف مدیریتی شما یاری کند. برخی از دوره‌های مهم این مجموعه را در ادامه مشاهده می‌کنید:

• دوره مدیریت استراتژیک (Strategic Management)
• دوره مدیریت منابع انسانی
• دوره Visual Paradigm
• دوره تحلیل کسب و کار بابوک (BABOK)

جمع بندی

مدیران در طول دوران ریاست خود با چالش‌های مدیریتی روبه‌رو می‌شود اما با آگاهی کامل از این چالش‌ها، می‌توانند آن‌ها را به فرصتی بی‌نظیر در جهت تحقق آرمان‌های مجموعه تبدیل کنند که موجب پیشرفت بیشتر سازمان نیز خواهد گردید. در واقع یک مدیر لایق، همواره در مواجه با چالش‌ها ابتدا آن‌ها را می‌پذیرد و سپس برای شناخت کامل آن مطالعه می‌کند برای ارائه راهکارها مشورت می‌گیرد و ایده نهایی را با منابع انسانی پیش می‌برد تا کسب و کاری با فرهنگ سازمانی درست را مدیریت کند و به نتیجه‌ی مطلوب دست پیدا کند.

نویسنده: فاطمه زهرا الهی، کارشناسی مهندسی صنایع- صالحه علی پور-کارشناس ارشد مهندسی پزشکی