در این مقاله می‌خواهیم نکاتی را با هم بررسی کنیم که لازمه موفق شدن در رشته مهندسی عمران هستند. همان‌طور که می‌دانید موفقیت در هر رشته‌ای عمدتا به خود شخص بستگی دارد. در ابتدا مطمئن شوید که به این رشته علاقه‌مند هستید، زیرا ورود بدون علاقه و هدف به هر رشته‌ای، شما را از موفقیت دور می‌کند. بعد از ورود به این رشته، گرایش‌های متنوع آن را بررسی کنید و در مورد هرکدام از آن‌ها تحقیق نمایید تا بتوانید مسیر شغلی خود را به درستی تعیین کنید. برای مشخص نمودن مسیر شغلی خود، مهندسی عمران را می‌توانید به دو حوزه اجرا و طراحی تفکیک کنید. ورود به هر کدام از این حوزه‌ها و رسیدن به موفقیت در آن‌ها در گام اول نیازمند علاقه به آن حوزه و بعد از آن نیازمند مهارت، دانش و تجربه می‌باشد.
فهرست مطالب
حوزه طراحی در مهندسی عمران
مهندس طراح از حوزه اجرا و کارهای عملی به دور است و در دفتر کار خود مشغول است. او حتی میتواند به صورت دورکاری نیز همکاری کند. برای موفقیت در این حوزه باید نرم‌افزارهای کاربردی و تخصصی این حوزه، آیین‌نامه‌ها و مقررات ملی آن را بشناسید و بر آن‌ها تسلط کافی داشته باشید. از آن جایی که کارفرمایان مدعی هستند که فارغ‌التحصیلان جدید در تئوری خوب هستند اما کاربرد آن را در بحث اجرا نمی‌دانند و نیز شرکت‌ها از نداشتن تسلط و تخصص فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها شکایت می‌کنند، درمی‌یابیم که امروزه صرفا آموزش آکادمیک دانشگاه به تنهایی نیازهای ورود به بازار کار را کامل نمی‌کند.
پیش از پرداختن به این مسئله باید بدانیم که لازمه یک مهندس طراح موفق این است که حتما در فراگیری دانش مهندسی و علوم پایه همچون ریاضی و فیزیک موفق عمل نماید. یعنی خوب است که شما در بدو ورود به دانشگاه برای درس خواندن هدف داشته باشید. یعنی آگاه باشید درسی که امروز می‌خوانید کجا و چگونه در آینده به دردتان می‌خورد و از طریق مشخص کردن زمینه مورد علاقه‌تان، فرایند تحصیلات‌تان را با شغل آینده‌تان مرتبط کنید.
حال برگردیم به سوالی که پرسیدیم: چطور می‌توان خلأ بین آموزش آکادمیک و بازار کار را پر کرد؟ مهندسان طراح برای موفق بودن در این زمینه باید مهارت‌های متنوعی را در خود پرورش دهند تا بتوانند نیازهای این صنعت را برطرف نمایند. یکی از مهم‌ترین آن‌ها تسلط بر نرم‌افزارهای طراحی مهندسی عمران است. شما به عنوان یک مهندس طراح موفق همواره باید به دنبال آموختن نرم‌افزارهای روز دنیا مرتبط با رشته‌تان باشید و آموخته‌های خود را به‌روز کنید. از دوره آموزش نقشه کشی سازه و دوره آموزش اتوکد AutoCAD عمومی شروع کنید و در مراتب بالاتر سراغ دوره آموزش سیف و ایتبس SAFE & ETABS و دوره آموزش تکلا استراکچرز Tekla Structures بروید.
کار عملی و حضور در کارگاه
نکته بسیار مهم برای مهندسان عمران طراح، این است که بتوانند از آموخته‌های نرم‌افزاری خود در پروژه‌های واقعی نیز استفاده کنند. بنابراین توصیه می‌شود ابتدا نرم‌افزارهای ذکر شده را به‌صورت کاربردی یاد بگیرید، سپس از آن‌ها در پروژه‌های مناسب استفاده نمایید. به عبارت دیگر، تجربه کار عملی برای مهندسان طراح مزایای زیر را به همراه دارد:
- شناخت چالش‌های موجود بین طراحی و اجرا
- توسعه مهارت‌های حل مسئله و تصمیم‌گیری در شرایط واقعی
- ارتقای اعتبار حرفه‌ای و جذب فرصت‌های شغلی بهتر
- همکاری موثر با سایر تخصص‌ها و توسعه مهارت‌های ارتباطی
مهارت‌ها و تجربه‌های لازم
علاوه بر مهارت‌های نرم‌افزاری مورد نیاز که به آن‌ها اشاره شد، انواع دیگری از مهارت‌های نرم و سخت دیگر نیز برای موفقیت در رشته طراحی مورد نیاز هستند. بعضی از کلیدی‌ترین آن‌ها به شرح جدول زیر است:
|
مهارت مورد نیاز |
مثال |
|
مهارت‌های فنی |
تسلط بر اصول مقاومت مصالح و استاتیک و دینامیک سازه‌ها، آشنایی با رفتار مواد ساختمانی |
|
مهارت‌های مدیریتی |
مدیریت زمان و اولویت‌بندی پروژه‌ها، مدیریت هزینه و بهینه‌سازی طرح‌ها |
|
مهارت‌های نرم |
ارتباط مؤثر با همکاران، کارفرمایان و پیمانکاران، تفکر خلاق و نوآورانه در طراحی |
حوزه اجرا در مهندسی عمران
این حوزه مرتبط با کارهای عملی و کارگاه است. برای موفقیت در این حوزه نیازمند کسب مهارت و تجربه زیاد می‌باشید. باید وارد کارهای عملی شوید و کار اجرا را از نزدیک ببینید. علاوه بر این باید روابط اجتماعی قوی‌ای داشته باشید تا بتوانید در هنگام اجرای پروژه با افراد مختلف مرتبط با آن پروژه تعامل داشته باشید.
کار عملی و حضور در کارگاه
مانند آنچه در حوزه طراحی گفتیم، در زمینه اجرا نیز حضور در پروژه‌های عملی و مشاهده مراحل اجرا از نزدیک، بسیار مهم است. به عبارت دیگر مهندسی اجرا بدون فعالیت‌های عملی امکان‌پذیر نیست. حضور افراد علاقه‌مند به مهندسی اجرا در پروژه‌های مختلف میتواند فواید زیر را به همراه داشته باشد:
- درک بهتر جزئیات ساخت و اجرای طرح‌ها
- هماهنگی موثر با پیمانکاران و کارگران
- کاهش خطاها و هزینه‌های اضافی در پروژه
- ارتقای کیفیت نظارت و کنترل پروژه
مهارت‌ها و تجربه‌های لازم
برای موفقیت در حوزه مهندسی اجرا، مجموعه‌ای از مهارت‌ها مورد نیاز هستند. آگاهی نسبت به این مهارت‌ها و تلاش برای پرورش آن‌ها، میتواند رشد حرفه‌ای شما را تسریع کند. مهم‌ترین این مهارت‌ها را در این جدول مشاهده می‌کنید:
|
مهارت مورد نیاز |
مثال |
|
مدیریت پروژه و زمان‌بندی |
توانایی برنامه‌ریزی، نظارت و کنترل مراحل اجرایی پروژه |
|
نظارت فنی |
اطمینان از رعایت استانداردها و مشخصات فنی در اجرا |
|
ارتباط و هماهنگی |
برگزاری جلسات هفتگی با پیمانکاران برای حل مشکلات اجرایی و هماهنگی کارها |
نکات کاربردی برای طراحی و اجرا
همان‌طور که در مقاله یک مهندس عمران از کجا باید شروع کند؟ نیز خواندیم، مهندسی عمران شامل طیف وسیعی از فعالیت‌ها می‌باشد که طراحی و اجرا دو مورد از پرکاربردترین آن‌ها هستند. نکته پایانی که برای هر دو حوزه کارآمد می‌باشد این است که در هر حوزه‌ای که هستید، سعی کنید تا می‌توانید کتاب‌های زیادی را در ارتباط با حوزه کاری‌تان مطالعه کنید و به‌روز بمانید.
به عبارت دیگر آگاهی از پیشرفت‌های جهانی که در این زمینه‌ها اتفاق می‌افتند، میتواند یک مزیت رقابتی بزرگ برای شما محسوب شود. نکته مهم دیگر این است که سعی کنید با نگاهی تحلیلی، خلاقانه و انتقادی به مسائل بنگرید. بدین معنی که اجزای مرتبط مسئله را با یکدیگر ارتباط دهید، به راه‌کارهای نوآورانه فکر کنید و صحت و سقم اطلاعات و نتایج را به دقت بسنجید.
جمع‌بندی
کلام آخر این است که حتما به عنوان یک مهندس عمران، هدفتان از ورود به این رشته را مشخص کنید: این که می‌خواهید در دفتر کار مشغول باشید یا در کارهای اجرایی و کارگاه. به دنبال هر کدام که هستید، تلاش کنید، تجربه کسب کنید و صبور باشید تا در نهایت یک مهندس عمران موفق شوید علاوه بر این، از طریق منابع معتبر مانند دوره‌های گروه آموزشی پارس پژوهان همواره دانش خود را به‌روز و تکمیل نمایید.
نویسندگان: مهناز نیکجو، کارشناس مهندسی عمران – رضا صفایی، کارشناس مدیریت صنعتی
_2800.webp "یک مهندس عمران از کجا باید شروع کند؟")
_2800.webp "راحت‌ترین گرایش ارشد عمران")
