بازارکار مهندسی پزشکی ( فرصت‌ها و درآمد)

مهندسی پزشکی در حال حاضر به عنوان یکی از درخشان‌ترین رشته‌ها در دنیای مهندسی فعالیت دارد و درآمد بالایی نیز با افراد متخصص این حوزه همراه خواهد بود. انواع مشاغل در مهندسی پزشکی مانند تعمیر، فروش و نگهداری تجهیزات پزشکی و یا بهره‌مندی از نرم افزارهای مربوط به این رشته وجود دارد که در این مقاله خواهید آموخت که کدام گرایش‌های مهندسی پزشکی بازار کار مناسبی دارند و  همچنین با مهارت‌های مفیدی که بهتر است یاد بگیرید آشنا خواهید گردید. 

آیا مهندسی پزشکی، انتخابی هوشمندانه برای کسب درآمد خواهد بود؟

 مهندسی پزشکی که ترکیبی از دو رشته‌ی پزشکی و مهندسی به شمار می‌رود، زمینه‌ی آموزشی جالبی را برای گسترش بهترین فرصت‌های شغلی برای دانشجویان فراهم نموده است که شامل به کارگیری طراحی و شبیه سازی‌ها برای پاسخگویی به مراقبت‌های پزشکی است که معمولاً برنامه و پیشرفت بالینی را نیز در کنار رویکرد قبل مدیریت می‌کند. این مشاغل چه در حیطه‌ی دولتی و یا خصوصی درآمد چشمگیری را برای مهندسین به همراه خواهند داشت.

در صورت برنامه‌ریزی برای داشتن یک جایگاه شغلی مناسب در این رشته متنوع که با مشاغل بسیار زیادی با توجه به تعدد گرایش‌ها نیز همراه است، قادر خواهید بود که در آینده‌ای نزدیک پس از فارغ التحصیلی و یا حتی در دوران دانشجویی می‌توانید درآمد قابل توجهی را به دست آورید. چنانچه مجذوب این رشته نشده‌اید پیشنهاد می‌کنم این مقاله را تا انتها بخوانید. 

اداره آمار کار (BLS) پیش بینی می‌کند که تقریباً 20000 موقعیت طراحی در مهندسی پزشکی از سال 2018 شروع می‌شود و تا سال 2028 با سرعت 4 درصد توسعه می‌یابد. بیشتر این موقعیت‌ها به ساخت، طراحی و اپراتوری ابزارهای رباتیک جراحی، دستگاه‌های پزشکی قابل کاشت (ایمپلنت‌ها)، چاپ سه‌بعدی برای اندام‌ها و سایر نوآوری‌های نجات‌دهنده مربوط می‌شوند. در اینجا برخی از زیرشاخه‌های معروف در مهندسی پزشکی وجود دارد که به عنوان یک مهندس زیست پزشکی می‌توانید آینده خود را در آن‌هاببینید.

از بهبود دستگاه‌های تصویربرداری پزشکی سه‌بعدی گرفته تا ارائه مواد زیستی بهتر برای جایگزینی مفصل ران و زانو، از تسریع توان‌بخشی معلولیت‌های جسمی گرفته تا پیشرفت دستگاه‌های دیالیز، مهندسان زیست پزشکی مستقیماً در تکامل درمان‌ها، سیستم‌ها، دستگاه‌ها و محصولات پزشکی نقش دارند.

بیومواد در مهندسی پزشکی

بیومواد یا بیومتریال گرایشی از مهندسی پزشکی است که ریشه‌ی آن به مهندسی مواد و پزشکی برمی گردد و از ترکیب این دو رشته به وجود آمده است. مهندسی پزشکی بیومواد با ایجاد مواد زیستی همراه است که می‌تواند بافت زنده طبیعی یا مواد مصنوعی ساخته شده در آزمایشگاه باشد تا در بدن انسان از آن‌هااستفاده کنند مانند مواد کاشتنی که در بدن در طی عمل‌های جراحی قرار داده می‌شوند. یک مهندس بیومتریال مجموعه‌ای از وظایف زیر را برعهده دارد:

• طراحی، توسعه و آزمایش سیستم‌ها و محصولات بهداشتی از جمله دستگاه‌های قابل کاشت مانند ضربان‌سازها، دفیبریلاتورها و مفاصل مصنوعی
•  بررسی عملکردهای پیچیده شیمیایی، مکانیکی و الکتریکی و زیست سازگاری ملزومات پزشکی و درمانی
• تشخیص عوامل بیماری‌زا مانند حسگرهای مورد استفاده در تشخیص پزشکی 
• مهندسی بافت، انتقال دارو و زمینه‌های نانو تکنولوژی

 بیومواد همانطور که گفته شد می‌تواند برای رفع یا جایگزینی عملکرد از دست رفته یک ارگان در بدن یا تشخیص و تصویرسازی از یک بیماری در بدن نیز استفاده می‌شود. به متخصصان بیومواد، برنامه‌ریزی و ساخت موادی که برای استفاده در بدن انسان سازگاری داشته باشد، آموزش داده شده است که این مواد قرار داده شده باید برای بیماران کاملاً ایمن و زیست سازگار باشند و این به معنای عدم وجود خواص و سموم ایجاد سرطان، ایجاد حساسیت‌ها و دیگر عکس‌العمل های منفی از جانب بدن است. با یادگیری مهارت‌های آزمایشگاهی و نرم افزاری در حیطه‌ی بیومتریال می‌توانید درآمد نسبتا بالایی کسب کنید. اگرچه بازار کار این گرایش نسبت به بقیه‌ی گرایش‌های مهندسی پزشکی پررونق نیست اما اگر بتوانید در یک حیطه‌ی تخصصی توانایی‌های خود را بالا ببرید قطعا به یک مهندس بیومواد موفق تبدیل خواهید شد. برخی موقعیت‌های شغلی متناسب با مهندسین بیومواد به همراه درآمد آن‌ها در جدول زیر آورده شده است:

بیومکانیک در مهندسی پزشکی

مهندسین بیومکانیک تجهیزات و دستگاه‌های مرتبط با بدن انسان، مانند اندام‌های مصنوعی و تجهیزات الکترومکانیکی و توان‌بخشی را برای شناسایی و درمان بیماری‌های مختلف پزشکی طراحی و نگهداری می‌کنند. مهندسان بیومکانیک با برنامه‌ریزی و ایجاد تجهیزات جدید، تلاش می‌کنند تا کالاهایی با کارایی بالا و با کیفیت بسازند. در زمینه مهندسی پزشکی و به خصوص بیومکانیک، این تجهیزات نامبرده معمولاً برای استفاده در صنعت مراقبت‌های پزشکی تولید می‌شوند. مهندسین می‌توانند با همکاری مهندسین بیوالکتریک تجهیزات آزمایشگاهی یا بیمارستانی و ابزارهای تصویربرداری را طراحی کنند و با استفاده از نرم افزارهای مرتبط با مکانیک آن‌ها را شبیه سازی کرده و در صورت موفقیت در نتایج شروع به ساخت نمایند. مهندسان مکانیک بر پایه‌ی دانش پزشکی می‌توانند نقش‌هایی را در طرح این موارد بر عهده بگیرند یا بر گروه‌هایی که آن‌ها را می‌سازند نظارت نمایند.
مهندسین بیومکانیک چنانچه از همان سال‌های ابتدایی تحصیل به درس‌های ابتدایی و پایه‌ای خود اهمیت دهند و در کنار آن‌ها به یادگیری اصولی نرم افزارهای تخصصی رشته‌ی خود بپردازند، می‌توانند به آینده‌ی خود در این گرایش امیدوار باشند. یکی از دغدغه‌های اکثر دانشجویان بیومکانیک در دوران تحصیل و حتی پس از فارغ التحصیلی کسب درآمد قابل توجه است. شما به‌عنوان یک مهندس پزشک در این گرایش پر چالش می‌توانید عناوین شغلی زیر را در صورت کسب مهارت و توانایی در این حیطه برگزینید:

• طراح قطعات تجهیزات پزشکی
• کارشناس تجهیزات پزشکی بیمارستان
• مسئول نگهداشت و تعمیر
• اپراتور ارتوپدی اتاق عمل
• کارشناس تحقیق و توسعه

یک مهندس بیومکانیک می‌تواند مجموعه‌ای از وظایف زیر را نیز برعهده داشته باشد:

• طراحی و توسعه تجهیزات پزشکی
• تحلیل حرکات  سیستم اسکلتی-عضلانی 
• شبیه سازی حرکات ورزشکاران و ارتقای سطح آمادگی آن‌ها از دیدگاه بیومکانیکی
• مدل‌ سازی برای پیش‌بینی رفتار عروق و شریان‌ها
• ارائه روش‌های جدید درمان آسیب‌های حرکتی

برخی از مهندسین پزشک علاقه مند به ادامه تحصیل و اشتغال در خارج از کشور هستند. شاید برای شما جالب باشد تا از درآمد سالانه‌ی این مهندسین با خبر شوید:

بیوالکتریک در مهندسی پزشکی

مهندسی بیوالکتریک کاربردی از مهندسی الکترونیک و فوتونیک در زیست‌شناسی و پزشکی به شمار می‌رود. در ‌پزشکی مدرن برای پیشبرد فرآیندهای درمانی و بهبود نتایج مراقبت‌های بهداشتی، به مهندسین بیوالکتریک نیاز داریم. فناوری‌ها در مهندسی پزشکی در شاخه‌ی بیوالکتریک شامل ساخت و توسعه‌ی تجهیزات پزشکی، بردهای الکتریکی، برنامه‌نویسی و تعمیر و نگهداری می‌گردد. دانشجویان در زمینه‌ی بیوالکتریک با دانش پایه‌ای در برق، در ساخت ابزار سازی زیستی یا ابزارهای بیوالکتریک برای ثبت یا ارسال داده‌های فیزیولوژیکی کار می‌کنند. دانشجویان مهندسی پزشکی در این شاخه نیز می‌توانند سرمایه گذاری زیادی در حوزه‌های برنامه نویسی (PYTHON)، (MATLAB)، نرم افزارها و به خصوص هوش مصنوعی داشته باشند. علاقه‌مندان به حیطه‌ی جذاب و پرشگفتی بیوالکتریک می‌توانند با شرکت در کلاس‌های آموزش، کسب تجربه عملی با کارآموزی در محیط بیمارستان و بهره‌گیری از دانش اساتید دانشگاه خود برای ورود به این حرفه‌ی کاری اقدام نمایند.

برخی از زمینه‌های کاربردی بایوالکتریک برای علاقه‌مندان می‌تواند موارد زیر باشد:

• اپراتوری و نگهداشت دستگاه‌های تصویربرداری.
• مسئول فنی تجهیزات مصرفی بیمارستان و مراکز درمانی
• طراحی و ساخت قطعات برقی و بردهای تجهیزات پزشکی
• محقق و برنامه نویس در حیطه‌ی سیگنال‌های حیاتی و زیستی مانند الکتروکاردیوگرام و الکتروانسفالوگرام

شاید مشتاق باشید تا با میزان درآمد فارغ التحصیلان مشغول به کار در این گرایش نیز آشنا شوید:

فریلنسینگ در مهندسی پزشکی

مشاوران و متخصصان مستقل در مهندسی پزشکی ممکن است با مجموعه‌ای از سازمان‌ها کار کنند و گاهی اوقات برای مدت زمان زیادی با انجمن‌ها در ارتباط باشند و همکاری کنند. این مهندسین که به آن‌ها فریلنسر یا مشاور نیز گفته می‌شود می‌توانند با توسعه شبکه‌های ارتباطی خود علاوه بر کسب درآمد بالا به پاداش‌ها و امتیازهای مختلفی نیز دست پیدا کنند. از جمله تخصص‌هایی که فریلنسر های مهندسی پزشکی در گرایش‌های مختلف می‌توانند به آن‌ها دست پیدا کنند می توان موارد زیر را برشمرد:

• طراحی نرم افزاری انواع محصولات درمان، مراقبتی و زیبایی مانند دستگاه‌هایی برای جایگزینی اعضای بدن، دستگاه‌های تشخیصی پزشکی، دستگاه‌های لیزر و تجهیزات دندانپزشکی
• پشتیبانی و مشاوره در حیطه‌ی تعمیر و نصب تجهیزات پزشکی
• آموزش مجازی به متخصصان حوزه‌ی سلامت در ارتباط با خرید و تهیه بهترین ابزار و ملزومات
• مشاوره علمی برای اهداف تحقیقاتی برای همکاری با مهندسان، پزشکان ودامپزشکان
• نویسندگی برای تولید گزارش‌های فنی، مقالات و سخنرانی‌ها
• برنامه نویس پایتون
• پردازشگر تصاویر

به عنوان یک فریلنسر در این رشته پیشنهاد می‌کنم حتما تخصصی را دنبال کنید و پله به پله خود را در آن تقویت نمایید تا با داشتن یک مهارت، بتوانید از آن کسب درآمد نمایید.

یادگیری چه مهارت هایی برای ورود به بازار کار ضروری خواهد بود؟

• به دست آوردن تخصص و مهارت‌های فنی در الکتریک
• ادامه تحصیل در مقاطع بالا مانند کارشناسی ارشد 
• شرکت در دوره‌های تخصصی و کارگاه‌ها و وبینارهای آموزشی 
• کارآموزی در شرکت‌ها و بیمارستان‌ها
• مشارکت در پروژه‌های تحقیقاتی و انتشار مقالات علمی 
• ارتباط با متخصصان و مهندسان با تجربه
• عضویت در انجمن‌های حرفه‌ای مهندسی پزشکی
• نوآوری و کار بر روی توسعه و طراحی محصولات جدید 
• راه‌اندازی کسب و کار خود در زمینه تولید یا مشاوره 

 چنانچه یادگیری و تجربه‌ی موارد بالا را در برنامه‌ریزی خود قرار دهید قطعا به بهترین شکل از رشته و مهارت به دست آمده‌ی خود استفاده خواهید کرد. یکی از این راه‌ها که در بالا به آن اشاره شد و ما در اینجا ادعا داریم که به صورت تخصصی می‌توانیم به شما آگاهی دهیم، آموزش در حیطه‌ی گرایش‌های مختلف مهندسی پزشکی خواهد بود. آموزش مسیری کوتاه برای ورود به بازار کار مهندسی پزشکی خواهد بود. شما با شرکت در این کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی می‌توانید یادگیری خود را سریع‌تر نمایید و همچنین با اساتید با تجربه آشنا شوید و از تجربیات حرفه‌ای آن‌ها استفاده نمایید. در ادامه برخی از مهم‌ترین دوره‌های مهندسی پزشکی گروه آموزشی پارس پژوهان را مشاهده می‌کنید:

• دوره تحلیل کامل بیومکانیکی
• دوره آشنایی با تجهیزات پزشکی
• دوره اصول بازرگانی 
• دوره آموزش پایتون
• دوره آموزش آباکوس

دوره های آموزشی مهندسی پزشکی در مجموعه ی پارس پژوهان، از کامل ترین دوره ها در زمینه های بیوالکتریک، بیومکانیک و بیومتریال شناخته می شود.

جمع بندی

مهندسین بایوالکتریک، مهندسین بایومکانیک و مهندسین بایومواد با به کارگیری اصول مهندسی پزشکی می‌توانند با طرح ایده‌های خود در شاخه‌های این رشته همچون شبیه سازی‌ها در نرم افزارها و دیگر موارد می‌توانند ذهنیت خود را در مهندسی پزشکی توسعه ببخشند و کسب و کار مدنظر خود را گسترش دهند. در پایان این بحث هدف از این مقاله آموزشی، مسیرهای کسب درآمد از این رشته معرفی شده است. بر خلاف باور بسیاری از عموم، مهندسی پزشکی یک نوآوری در جهان محسوب می‌شود که بسیاری به واسطه‌ی آن به درآمدهای بالایی دست یافته اند؛ پس کسب مهارت و آموزش در مهندسی پزشکی منوط به علاقه‌ی فردی شما و میزان اشتیاق شما به این علم می‌شود.

نویسنده: احسان زینعلی- صالحه علی پور, کارشناس ارشد مهندسی پزشکی