کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک، گرفتن یا نگرفتن؟

اگر شما هم دانشجو هستید و یا به تازگی با مدرک رشته مهندسی مکانیک فارغ التحصیل شده‌اید، قطعا به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر اندیشیده‌اید. تصمیم برای این که تحصیلات را در مقاطع ارشد و دکتری مهندسی مکانیک را ادامه دهید یا خیر تاثیر بسیاری بر آینده‌ی شما خواهد گذاشت. بازار کار نسبتا مناسب این رشته در مقایسه با سایر رشته‌های مهندسی نیز یکی از دلایل راضی‌کننده برای ادامه تحصیل در این رشته خواهد بود که در این حیطه می‌توانید مقاله‌ی "پردرآمدترین رشته مهندسی در ایران و جهان" را مطالعه کنید و با اطلاعات کافی تصمیم بگیرید.

با مطالعه‌ی این مقاله، قادر خواهید بود تا به سوالات اساسی مانند زمان مناسب برای جذب شده به بازار کار و یا ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر پاسخ دهید.

تحصیل در کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک

اگر به ادامه تحصیل در کارشناسی ارشد این رشته فکر می‌کنید، می‌توانید با مشورت از اساتید و افراد خبره در این حیطه قدم بزرگی برای تصمیم گرفتن بردارید. دکتر سمیع پور فوق لیسانس مهندسی مکانیک و دکترای رشته‌ی مدیریت در این باره نظرات جالبی را بیان نموده اند:

برای ادامه دانشگاه بعد از کارشناسی با اطمینان می‌توانم بگویم که با توجه به رقابت زیادی که در بازار کار وجود دارد، نسبت به 20 سال قبل، داشتن مدرک کارشناسی ارشد واجب نیست اما بهتر است که آن را اخذ نمایید. فارغ از این که در چه رشته و گرایشی ادامه تحصیل می‌دهید مدرک کارشناسی ارشد این روزها به مراتب موثرتر از مدرک کارشناسی است.

اهمیت صحبت ایشان را می توان در میزان درآمد کسب شده توسط مهندسین کارشناسی و کارشناسی ارشد مکانیک مشاهده کرد. یک مهندس ارشد به مراتب از لحاظ موقعیت شغلی، درآمدی و اجتماعی از یک مهندس لیسانس از شرایط بهتری برخوردار است.

این تفاوت را می توان در جدول زیر مشاهده نمود:

*ارقام گزارش شده مطابق با آمار سال 1403 ذکر شده‌اند. 

چالش های دانشجویان در زمان کارشناسی مهندسی مکانیک

در زمان تحصیل در دوران کارشناسی، افراد معمولا تا سال‌های سوم تحصیلی خود سردرگم هستند و تصویر ذهنی مناسبی از آینده به منظور انتخاب شغل در زمینه مهندسی مکانیک نخواهند داشت. در سال‌های آخر نیز مدت زمان کمی برای آن‌ها باقی می‌ماند تا مسیر مورد علاقه‌ی خود را پیدا کنند و گرایش مناسب را نیز تعیین نمایند. به نظر باید دوران کارشناسی ارشد را به منظور عمیق‌تر شدن در حیطه‌ی مورد علاقه‌ی خود ادامه دهند تا بتوانند بهتر بازار کار را رصد نمایند و شغل مناسبی را پیدا کنند.

از جمله مهارت‌هایی که در زمان تحصیل در کارشناسی ارشد دانشجویان فراخواهند گرفت می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• گزارش نویسی
• مهارت در ارائه (presentation)
• پژوهش و مطالعه‌ی مقالات خارجی
• نوشتن مقالات و تحلیل نتایج
• یادگیری انجام یک پروژه به صورت صفر تا صد
• تقویت زبان انگلیسی

تحصیل کارشناسی ارشد در رشته‌ای جدید

آقای دکتر سمیع پور در ادامه‌ی تجربیات خود در حیطه موفقیت در مهندسی مکانیک در مقاطع تکمیلی موارد زیر را بیان کرده‌اند:

شاید برای شما جالب باشد که بدانید درصد قابل توجهی از افرادی که مدرک کارشناسی مهندسی مکانیک را می‌گیرند در مقطع فوق لیسانس، رشته MBA را انتخاب می‌کنند. جالب‌تر این که در بین گرایش‌های مختلف رشته MBA بیشترین تعداد ورودی از رشته‌ی کارشناسی مهندسی مکانیک است. من نیز بعد از اخذ کارشناسی ارشد در مهندسی مکانیک، مدرک کارشناسی ارشد MBA را هم اخذ کردم.

برای دوستانی که از فضای آکادمیک فنی در کارشناسی خسته شده اند و قصد ادامه تحصیل در کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک را ندارند، رشته‌های حوزه مدیریت می‌تواند یکی از بهترین انتخاب‌ها باشد. البته MBA بلافاصله پس از اتمام کارشناسی کمتر توصیه می‌شود، توصیه بر این است که بعد از دو تا سه سال تجربه در محیط کار برای این رشته اقدام نمایید.

رشته‌های علوم انسانی با رشته‌های فنی مهندسی متفاوت هستند و فردی که وارد این قبیل رشته‌ها می‌شود چنانچه نیازش را برای خود و آینده‌اش واضح و مشخص نکرده باشد به جواب قابل قبولی هم نخواهد رسید.

برای افرادی که قصد ادامه تحصیل و ورود به بازار کار در هر یک از این دو حیطه را دارند می‌توانم دوره‌های آموزشی زیر را پیشنهاد کنم:

دوره‌های مناسب برای مهندسی مکانیک:

• دوره آموزش آباکوس (ABAQUS)
• دوره آموزش فلوئنت (Fluent)
• دوره آموزش جی دی اند تی (GD&T)
• دوره آموزش نقشه خوانی صنعتی

دوره‌های مناسب برای رشته‌ی مدیریت:

• دوره اصول و فنون مذاکره
• دوره مدیریت استراتژیک (Strategic Management)
• دوره مدل کسب و کار (Business Model)
• دوره راه اندازی استارت آپ (Startup)

تحصیل دکتری مهندسی مکانیک پس از اتمام کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک؟

برای ادامه تحصیل پس از کارشناسی ارشد در مهندسی مکانیک کمی باید با تامل بیشتری تصمیم گرفت. در واقع اهمیتِ داشتن دلایل قابل توجیه برای اخذ مدرک دکتری در هر رشته‌ای چندین برابر اهمیت تحصیل در مقطع فوق لیسانس است. دوستانی که دنبال اخذ مدرک دکتری می‌روند در درجه اول می‌بایست دغدغه پژوهشی را داشته باشند تا در رساله دکتری بتوانند به نتایج قابل توجهی دست یابند.

در واقع فلسفه PHD پژوهش و تحقیق خواهد بود و چنانچه شخصی برای داشتن موقعیت شغلی بهتر و یا این که عنوان آقا یا خانم دکتر را به دست آورند پا در مسیر فرساینده دکتری آن هم در رشته مهندسی مکانیک بگذارند، احتمال این که در ادامه مسیر سختی را داشته باشند وجود دارد.

از جمله چالش‌های تحصیل در مقطع دکتری در ایران می توان موارد زیر را بیان نمود:

• شغل محسوب نشدن دانشجوی دکتری بودن
• عدم وجود حقوق و مزایا
• نبود امکان تحصیل و کار کردن به صورت همزمان به علت سنگینی دروس
• سختگیری اساتید در نوشتن مقالات علمی و چاپ آن‌ها

جمع بندی

در واقع این که نمی‌توان نسخه‌ای واحد برای همه پیچید دلیل آن این است که افراد با سلایق و علایق متفاوت، استعدادهای متنوع و شرایط گوناگونی دارند و در نهایت فرد با توجه به تمام جوانب باید تصمیم مناسبی را اخذ کند. به امید آن که فارغ از این که مدرک شما کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک است یا دکتری مکانیک بتوانید در مسیری مناسب به رشد و توسعه‌ی خود پرداخته و برای کشورمان مفید و مؤثر واقع گردید.

نویسندگان: دکتر حمیدرضا سمیع پور، مدیریت گروه آموزشی پارس پژوهان- صالحه علی پور, کارشناس ارشد مهندسی پزشکی