مهندسی کامپیوتر چیست؟ (گرایش‌ها، بازار کار و درآمد)

مهندسی کامپیوتر به عنوان رشته‌ای در حوزه علم و فناوری در طراحی، ساخت، پیاده سازی و نگهداری در سیستم‌های نرم افزاری و اجزای سخت افزاری تعریف می‌گردد. رشته‌ی مهندسی کامپیوتر به عنوان ترکیبی از علوم کامپیوتر و مهندسی برق در نظر گرفته می‌شود.

معرفی رشته‌ی مهندسی کامپیوتر

مهندسی کامپیوتر (Computer Engineering) یک رشته تحصیلی متشکل از علوم کامپیوتر، مهندسی برق و ریاضیات است که در طراحی و حل مسائل مرتبط با رایانه و اجزای آن نقش مهمی ایفا می‌کند. مهندسان کامپیوتر با ایجاد راه‌حل‌های نوآورانه در حوزه فناوری اطلاعات، به توسعه و بهبود فناوری‌های جدید کمک می‌کنند و نقش کلیدی در پیشرفت‌ دیجیتال ایفا می‌نمایند. هدف این رشته تربیت متخصصان حرفه‌ای برای تحلیل، طراحی و ساخت سخت‌افزار و نرم‌افزار خواهد بود که تاکید بر تعامل بین نرم افزار و سخت افزار خواهند داشت. دانشجویان با یادگیری مهارت‌های‌ ساخت و عیب یابی در مدارهای الکترونیکی و آشنایی با سیستم‌های نرم‌افزاری می‌توانند به یک متخصص تبدیل شوند. وجود مهندسان کامپیوتر در صنایع گوناگون منجر به همگام شدن با جدیدترین فناوری‌ها و رشد و پیشرفت چشمگیر مجموعه خواهد بود. 

بهترین تعریفی که می‌توان از رشته مهندسی کامپیوتر ارائه کرد، علم و فناوری طراحی، ساخت و راه‌اندازی قطعات و تجهیزات سخت‌افزاری و کنترل شده مربوط به سیستم‌های کامپیوتری است. یکی از ویژگی‌های مهم و کلیدی دنیای کامپیوتر و فناوری این است که همواره اطلاعات در آن‌ها دستخوش تغییر و به‌روز شدن است. به همین دلیل افراد باید قبل از ورود به این رشته و زیر شاخه‌های رشته کامپیوتر در دانشگاه باید دانش خود را به‌روز کنند.

دروس دبیرستانی مرتبط با مهندسی کامپیوتر

بعضی از دانش‌آموزان در دوران دبیرستان با ورود به رشته ریاضی فیزیک و شرکت در کنکور سراسری و سپس انتخاب رشته‌ی مهندسی کامپیوتر می‌توانند وارد رشته‌ی مهندسی کامپیوتر شوند و برخی دیگر از هنرستان به صورت مستقیم به این رشته وارد شده و پس از اتمام مقطع متوسطه و شرکت در کنکور سراسری دوره دوساله کاردانی را می‌گذرانند.

دانشجویان دبیرستان نیز قبل از ورود به دانشگاه و تحصیل در این رشته می‌توانند دروس زیر را به جهت آشنایی و ورود با رشته مهندسی کامپیوتر فراگیرند: 

• ریاضیات 
• آمار و احتمال
•  فیزیک

گرایش‌های مهندسی کامپیوتر

گرایش‌های مقطع کارشناسی در رشته مهندسی کامپیوتر عبارتند از:

• نرم ‌افزار: این گرایش به طراحی، اصلاح و بهینه‌سازی سیستم‌های نرم ‌افزاری می‌پردازد و با تمرکز بر برنامه نویسی به توسعه و طراحی الگوریتم‌ها و زبان‌های برنامه‌نویسی می‌پردازد.
• سخت‌ افزار: در گرایش سخت‌ افزار، ساخت و تحلیل اجزای فیزیکی رایانه‌ها و سیستم‌های الکترونیکی مانند مدارها، چیپ‌های رایانه‌ای، میکروکنترلرها و قطعات کامپیوتری مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

مهم‌ترین دروس دانشگاهی رشته مهندسی کامپیوتر

• برنامه‌نویسی کامپیوتر
• ساختمان داده‌ها
• طراحی الگوریتم
• پایگاه داده‌ها
• سیستم‌های عامل
• مهندسی نرم‌افزار
• شبکه‌های کامپیوتری
• مدارهای‌ منطقی‌
• هوش مصنوعی
• مهندسی اینترنت

ادامه تحصیل در مقاطع ارشد و دکتری در مهندسی کامپیوتر

گرایش‌های مقاطع تحصیلات تکمیلی در رشته مهندسی کامپیوتر نیز عبارتند از:

• نرم‌افزار
• معماری کامپیوتر
• هوش مصنوعی
• علوم کامپیوتر
• الگوریتم و محاسبات
• بیوانفورماتیک و IT

چگونه ورود هوش مصنوعی می‌تواند آینده شغلی مهندسان کامپیوتر را متحول کند؟

بسیاری از مهندسین بر این باورند که با ورود هوش مصنوعی (AI) به صنعت فناوری اطلاعات و به‌ویژه مهندسی کامپیوتر، تأثیرات مثبتی را بر آینده شغلی مهندسان کامپیوتر شاهد نخواهیم بود درحالی‌که تاثیرات مثبت آن موارد زیر را به همراه خواهد داشت: 

• تغییر و یادگیری مهارت‌های مورد نیاز و جدید
• خودکارسازی وظایف تکراری و زمان بر
• ایجاد فرصت‌های شغلی جدید
• بهبود تصمیم‌گیری با کمک ابزارهای هوش مصنوعی
• توسعه الگوریتم‌های هوش مصنوعی
• طراحی سیستم‌های هوشمند

فرصت‌های شغلی فارغ التحصیلان مهندسی کامپیوتر

ایران

با پیشرفت روزافزون علم و فناوری در دنیای علوم کامپیوتر، در کشور ایران نیز موقعیت‌های شغلی مناسب و نسبتا پردرآمدی برای متخصصان و فارغ التحصیلان این رشته فراهم گردیده است که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها می توان به عناوین زیر اشاره نمود:

• مهندسIT 
• طراح وبسایت
• توسعه دهنده نرم‌افزارهای موبایل 
• برنامه‌نویس کامپیوتر
• تحلیل‌گر و طراح نرم‌افزار
• کارشناس پایگاه داده
• مدیر سایت
• کارشناس شبکه
• متخصص امنیت اطلاعات
• مدیر شبکه
• مهندس سخت افزار

خارج از کشور

فارغ‌التحصیلان مهندسی کامپیوتر در خارج از ایران می‌توانند با داشتن تخصص و توانایی‌های لازم برای یافتن موقعیت‌های شغلی در کشورهای پیشرفته‌ی اشاره‌شده اقدام نمایند:

• آمریکا
• کانادا
• آلمان
• استرالیا

همچنین مهندسین در خارج از ایران می‌توانند در حیطه‌های شغلی زیر فعالیت نمایند:

• برنامه‌نویسی و طراحی اپلیکیشن‌ها و سیستم‌های نرم‌افزاری
• طراحی و توسعه مدارها و سیستم‌های الکترونیکی
• تحلیل داده‌ها برای بهبود تصمیم‌گیری‌های تجاری
• امنیت سایبری و حفاظت از اطلاعات 
• مدیریت پروژه‌های فناوری اطلاعات

بازار کار رشته مهندسی کامپیوتر در ایران چگونه است؟

مهندسی کامپیوتر جزو رشته‌هایی قرار به شمار می‌آید که با رشد و توسعه فناوری بازار کار آن اشباع نگردیده و موقعیت‌های شغلی به صورت دولتی و خصوصی برای آن اختصاص داده شده است که از جمله این مراکز می توان به ارگان‌های زیر اشاره نمود: 

• مراکز بخش خصوصی و وزارتخانه‌ها 
• موسسات دولتی و بانک‌ها
• شرکت‌های کامپیوتری

شرایط ادامه تحصیل در خارج از کشور در رشته مهندسی کامپیوتر چیست؟

مهندسی کامپیوتر و شاخه‌های گسترده و کاربردی آن همواره مورد نیاز کشورهای پیشرفته بوده و فارغ التحصیلان می‌توانند برای ادامه تحصیل در خارج از کشور با کسب نمرات و معدل بالا در کارشناسی و کارشناسی ارشد و رزومه قوی در حوزه کاری مهندسی کامپیوتر برای قبولی در برترین دانشگاه‌ها دنیا اقدام نمایند.

درآمد ماهیانه‌ی مهندسان کامپیوتر در سال 1403

مانند مشاغل در بسیاری از رشته‌های مهندسی دیگر، مهندسان کامپیوتر با تخصص‌ها متنوع و گوناگون نیز دستمزد مناسبی دریافت می‌کنند. در جدول ذیل دستمزد تقریبی مهندسین کامپیوتر با عناوین شغلی گوناگون ذکر گردیده:

دوره‌های کاربردی آموزشی مهندسی کامپیوتر در پارس پژوهان

یکی از عوامل تاثیرگذار در موفقیت مهندسین کامپیوتر، تسلط و تخصص آن‌ها در حرفه‌ی مورد بررسی آن‌هاخواهد بود. برای دستیابی به موفقیت در این رشته و ورود به بازار کار، مهارت در برنامه‌نویسی به زبان‌های مختلف و یادگیری اصولی مباحث طراحی وب‌سایت اهمیت بسیاری دارد. در این راستا، موسسه پارس پژوهان دوره‌های آموزشی متنوعی را ارائه می‌دهد که به فارغ‌التحصیلان و دانشجویان کمک می‌کند تا مهارت‌های خود را ارتقا دهند. از جمله این دوره‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آموزش پایتون مقدماتی
• آموزش پایگاه داده با mysql
• آموزش طراحی سایت با Html و  Css و Javascript  
• آموزش شبکه عصبی در متلب 

گروه آموزشی موسسه پارس پژوهان دوره‌های آموزش مهندسی کامپیوتر را با رویکرد آموزشی پروژه محور  به علاقه‌مندان ارائه می‌دهد. دانش‌پژوهان می‌توانند حیطه‌ی مورد علاقه‌ی خود را در سایت مجموعه مشاهده نموده و در حرفه‌ی خود به یک متخصص تبدیل گردند.

سخن پایانی

در پایان، مهندسی کامپیوتر را می توان به عنوان یک رشته‌ی تحصیلی همواره در حال پیشرفت و توجه با فرصت‌های شغلی متنوع در گرایش‌های سخت افزار و نرم افزار معرفی نمود. با توجه افزایش نیاز به مهندسان آموزش دیده و متخصص در مراکز و سازمان‌های گوناگون، فارغ التحصیلان می‌توانند با انتخاب یک تخصص در این رشته و بالا بردن مهارت‌های خود در این زمینه  جذب سازمان‌ها و شرکت‌ها شوند. شرکت در دوره‌های مهندسی کامپیوتر نیز مهارت‌های شما را به‌عنوان یک مهندس کامپیوتر توانا ارتقا خواهد بخشید و مهارت لازم برای ورود به بازار کار را فراهم می‌نماید.

سوالات متداول

• آیا بدون کنکور نیز می توان وارد این رشته شد؟

بله در دانشگاه‌های آزاد و همچنین دولتی با شرط معدل می توان به این رشته ورود کرد.

• چگونه می‌توان در دوره‌ی دانشجویی وارد بازار کار شد و کسب درآمد نمود؟

با گذراندن دوره‌های آموزشی مفید می‌توان به مهارت دست یافت و به بازار کار وارد شد.