چگونه در رشته‌ مهندسی پزشکی موفق شویم؟

موفقیت در رشته‌ تحصیلی همیشه از مهم‌ترین اهداف افراد محسوب می‌گردد. مخصوصا دانشجویان در زمان تحصیل به دنبال آشنایی بیشتر با رشته‌ی تحصیلی خود هستند تا بتوانند حیطه‌ی مورد علاقه و مناسب خود را بیابند و در آن به یک متخصص تبدیل شوند. در رشته‌ی مهندسی پزشکی نیز این دغدغه‌ها وجود دارد. اما برای موفقیت در این رشته‌ی پرسرعت و پیشرفته چه چیزی لازم خواهد بود؟ روش‌های متعددی برای قدم گذاشتن در مسیر موفقیت و کسب موقعیت شغلی وجود دارد که در این مقاله با آن‌ها آشنا خواهید شد.

آشنایی با رشته‌ مهندسی پزشکی

این رشته، دانش مهندسی و پزشکی را برای بهبود سیستم‌ها و فناوری‌های مراقبت‌ بهداشتی و درمانی ترکیب می‌کند. فارغ‌التحصیلان مهندسی پزشکی در زمینه‌های مختلفی مانند از طراحی و تولید ایمپلنت و انواع پروتز، توسعه هوش مصنوعی برای مراقبت از بیماران و تعمیر و تجهیز دستگاه‌های پزشکی مشغول به کار خواهند شد. دانشجویان این رشته می‌توانند یکی از گرایش‌های اصلی زیر را انتخاب نمایند:

• بایوالکتریک: مهندسین بایوالکتریک با ترکیبی از مبانی مهندسی برق و درکی بالا از سیستم‌های بیولوژیکی به فعالیت در مهندسی پزشکی می‌پردازند. مهارت‌های آن‌ها شامل تسلط بر مدارهای الکتریکی، الکترونیک و پردازش سیگنال، همراه با بهره‌گیری از دانش زیست‌شناسی، فیزیولوژی است. علاوه بر این، توانایی‌های قوی تحلیلی و حل مسئله، همراه با مهارت‌های ارتباطی و کار تیمی برای موفقیت در این زمینه بسیار مهم خواهند بود.
• بیومکانیک: مهندس بایومکانیک، اصول مهندسی مکانیک و زیست‌شناسی را برای طراحی و توسعه دستگاه‌های پزشکی و اندام‌های مصنوعی در حوزه پزشکی ترکیب می‌کند. آن‌ها از دانش خود در زمینه مکانیک و زیست شناسی برای درک چگونگی حرکت بدن انسان و چگونگی تأثیر بیماری یا آسیب بر آن استفاده می‌کنند. مهندسین بیومکانیک در تحقیق و توسعه، آزمایش و طراحی دستگاه‌های پزشکی جدید و همچنین تجزیه و تحلیل و بهبود محصولات موجود فعالیت می‌کنند.
• بایومتریال: یک مهندس بایومتریال مسئول طراحی، توسعه و آزمایش مواد مورد استفاده در دستگاه‌های پزشکی خواهد بود. مواد مورد استفاده مانند مفاصل مصنوعی و ایمپلنت‌ها، باید با بدن انسان زیست سازگار باشند تا بتوانند به درستی عمل کنند. مهندسین این گرایش از دانش زیست‌شناسی، شیمی و مهندسی برای ایجاد مواد جدید و بهبود مواد موجود استفاده می‌نمایند. آن‌ها همچنین با جراحان و متخصصان پزشکی همکاری می‌کنند تا از استفاده ایمن و مؤثر مواد خود در عمل‌های جراحی اطمینان حاصل کنند.

اهمیت رشته مهندسی پزشکی در صنعت پزشکی و سلامت

مهندسی پزشکی یکی از پویاترین و پرارزش‌ترین مسیرهای شغلی امروزه به شمار می‌رود که اصول مهندسی را با علوم پزشکی و زیستی ترکیب می‌کند تا نوآوری‌ها و راه‌حل‌هایی را توسعه دهد که مراقبت‌های بهداشتی را بهبود می‌بخشد. از ایجاد دستگاه‌های پزشکی پیشرفته گرفته تا توسعه تکنولوژی‌های پیشرفته درمانی، مهندسین نقش مهمی را در مراقبت و بهبود بیمار ایفا می‌نمایند. همچنین برای اطلاع از بازارکار مهندسی پزشکی می‌توانید مقاله مهندسی پزشکی چیست را مطالعه کنید. علاوه بر آن می‌توانید به سایت IEEE نیز مراجعه کنید که سایت انجمن مهندسی پزشکی آمریکا است و در آن اطلاعات بیشتری راجب این رشته کسب کنید.

مهندسین زیست پزشکی، در مسیر شغلی فوق‌العاده‌ای قرار دارند. آن‌ها در خط مقدم پزشکی و فناوری کار می‌کنند و راه‌حل‌هایی را خلق می‌کنند که جان‌های بی‌شماری را نجات داده و بهبود می‌بخشد. مهندسین در هر سه گرایش می‌توانند با پرورش مهارت‌ها و ارتقای دانش مهندسی نقش مهم را در راستای کمک به سلامت جامعه ایفا نمایند. با بالا رفتن طول عمر جمعیت، انتظار می‌رود تقاضا برای دستگاه‌ها و ابزارهای ‌پزشکی افزایش پیدا کند. با دسترسی به اخبار لحظه‌ای، عموم مردم بیش از هر زمان دیگری از پیشرفت‌ها و دستاوردهای فناوری پزشکی آگاه هستند و به دنبال آن تعداد تقاضاها برای تهیه‌ی راه حل‌های درمانی و کمک‌کننده به زندگی روزمره و ارتقای سلامت جسمانی افزایش خواهد یافت. این اخبار نشان‌دهنده‌ی نیازمندی و اهمیت رشته‌ی مهندسی پزشکی است و مهندسین باید با فناوری و تکنولوژی روز تجهیزات را به روز نمایند. همزمان با این تغییرات و نیازمندی‌ها دانشجویان می‌توانند از این فرصت‌ها استفاده نموده و مسیرهای شغلی جدیدی را برای خود برگزینند.

چه مهارت‌هایی برای مهندسی پزشکی ضروری است؟

یک مهندس پزشک برای قدم گذاشتن در مسیر موفقیت باید علاوه بر یادگیری دروس دانشگاهی مهارت‌های زیادی را نیز در طی دوران تحصیل کسب نماید تا پس از فارغ التحصیلی بتواند به راحتی برای یافتن یک شغل با درآمد مناسب و یا حتی راه‌اندازی کسب و کار خود اقدام کند. اگر بخواهیم به طور دقیق و تخصصی مهارت‌های لازم برای مهندسین پزشک را بیان کنیم، می توان آن‌هارا به دو دسته‌ی مهارت‌های نرم افزاری و مهارت‌های سخت افزاری تقسیم نمود.

مهارت‌های نرم افزاری: مهارت‌های نرم افزاری همانطور که از نام آن پیداست بر روی یادگیری نرم افزارهایی تمرکز دارد که به صورت عمومی و تخصصی برای هر گرایش مهندسی پزشکی وجود دارند. نرم افزارها ستون و بنیان نوآوری و پیشرفت به شمار می‌آید. مهندسین تمامی گرایش‌های مهندسی پزشکی باید برخی از نرم افزارها را قطعا آموزش ببینند تا بتوانند برای مشغول شدن در مجموعه‌های دولتی و خصوصی اقدام نمایند. نرم افزارها می‌توانند در موارد زیر استفاده شوند:

• شبیه سازی بافت‌های زیستی
• مدل‌سازی حرکات بدن
• طراحی ایمپلنت و پروتز
• کنترل و نظارت بر تجهیزات تولیدی
• طراحی و تحلیل تجهیزات پزشکی
• تحلیل داده‌های بالینی
• توسعه سیستم‌های الکترونیکی و درمانی
• مدیریت اطلاعات بیماران
• پردازش تصاویر پزشکی
• طراحی بردهای الکترونیکی تجهیزات پزشکی

نرم افزارهای زیر را می توان به نوعی برنامه‌هایی نامید که مهندسین هر سه گرایش باید به آن‌ها تسلط نسبی داشته باشند:

• نرم‌افزار MATLAB
• نرم‌افزار Python 
• نرم‌افزار LabVIEW
• نرم افزار Excel و Microsoft Office Suite
• نرم افزار SPSS یا R 

در جدول زیر عنوان شده است که مهندسین هر گرایش باید به چه نرم افزارهایی مسلط باشند و آن‌ها را آموزش ببینند:

مهارت‌های سخت افزاری: این مجموعه مهارت‌ها شامل دانش و اطلاعاتی برای انجام عملیات‌هایی خواهد بود که به نیروی فیزیکی احتیاج دارند و از نرم افزارها به جز در موارد خاص استفاده نمی‌شود. این مهارت‌ها در موارد زیر به کار برده خواهد شد:

• ساخت قطعات تجهیزات پزشکی

• تعمیرات تخصصی بردهای الکتریکی

• کالیبراسیون دستگاه‌ها

• ساخت قالب‌های دندانی
• تعمیر یونیت دندان‌پزشکی
• بازدید تجهیزات بیمارستان
• نمونه سازی با پرینتر سه بعدی

کدام مشاغل در مهندسی پزشکی درآمد بالایی دارند؟

برای ورود به حوزه‌ای تخصصی بهتر است ابتدا تمامی جوانب مانند درآمد و موقعیت شغلی را بررسی نمایید. مهندسی پزشکی نیز به عنوان رشته‌ای با درآمد بالا در جهان شناخته شده است که علاقه‌مندان زیادی برای به دست آوردن موقعیت‌های شغلی به کشورهای دیگر مهاجرت می‌کنند. در ادامه برخی از مشاغلی که بالاترین پرداخت سالانه را دارند بیان شده است:

چالش های کسب موفقیت در مهندسی پزشکی 

رشته‌ی منحصر به فرد و چند رشته‌ای مهندسی پزشکی به تعامل متخصصان در گرایش‌های مختلف نیازمند است. حوزه‌های مورد بررسی در مهندسی پزشکی بسیار مهم است زیرا تحقیقات پزشکی و درمانی مستقیماً بر سلامت انسان تاثیرگذار خواهد بود. در نتیجه، چالش‌هایی که مهندسین پزشکی با آن مواجه هستند، پیچیده‌تر از سایر زمینه‌ها است. برخی از مسائل و چالش‌هایی که مهندسین با آن‌ها رو‌به‌رو هستند عبارتند از:

• هزینه‌ی بالای یادگیری مسائل تخصصی
• نبود مراکز مرتبط با رشته تحصیلی در منطقه زندگی
• سختی و تنوع دروس دانشگاهی
• ریسک‌های ارزیابی در پژوهش‌های آزمایشگاهی
• کمیاب بودن برخی از مواد اولیه‌ی مورد نیاز تولید
• محدوده‌ی حقوقی پایین در سال‌های ابتدایی شروع به کار

یادگیری نرم افزارهای تخصصی گرایش‌های مختلف مهندسی پزشکی می‌تواند تاثیر زیادی بر حل شدن چالش‌های پیش رو داشته باشد. شما می‌توانید با شرکت در دوره‌های آموزشی مهندسی پزشکی به صورت آنلاین از تجربیات بهترین اساتید کشور در حیطه‌ی مورد نظرتان بهره‌ی کافی را ببرید. گروه آموزشی پارس پژوهان با ارائه‌ی دوره‌های فنی مهندسی در هر سه گرایش مهندسی پزشکی می‌تواند مسیر دانشگاه تا صنعت را کوتاه نموده و ورود به بازار کار را برای مهندسین تسهیل نماید. برخی از مهم‌ترین دوره‌های مهندسی پزشکی در ادامه آمده است:

• دوره آموزش آباکوس مقدماتی
• دوره آموزش تحلیل کامل بیومکانیکی 
• دوره آموزش متلب عمومی 
• دوره آشنایی با تجهیزات پزشکی
• دوره آموزش شناسایی و انتخاب مواد مهندسی 
• دوره آموزش تعمیرات بردهای الکتریکی
• دوره آموزش آنالیز حرکت
• دوره آموزش آشنایی با تجهیزات اتاق عمل
• دوره آموزش تعمیرات تجهیزات دندانپزشکی

جمع بندی

مهندسی ‌پزشکی فرصت‌های شغلی پردرآمد فراوانی را برای افرادی که علاقه‌مند به حیطه درمان و مراقبت‌های بهداشتی هستند، ارائه می‌دهد.  با تقویت مهارت‌های کلیدی و همگام بودن پیشرفت‌های صنعت و یادگیری آموزش های پیشرفته، مهندسین مشتاق می‌توانند مسیرهای شغلی پرسودی را هموار کنند. همچنین می‌خواهید از دانش و اطلاعات علمی خود برای ارائه راه‌حل‌های نوآورانه ی مشکلات و مسائل پزشکی استفاده کنید، مهندسی پزشکی برای شما مناسب خواهد بود.

نویسنده: صالحه علیپور، کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی