شناخت شخصیت یکی از عوامل کلیدی در انتخاب مسیر شغلی مناسب است. افرادی که شناخت بهتری از ویژگیهای شخصیتی خود دارند، میتوانند تصمیمات آگاهانهتری بگیرند و در حرفهی خود موفقتر عمل کنند. مهندسی صنایع یکی از رشتههایی است که نیاز به مهارتهای تحلیلی، مدیریت فرآیندها و تفکر سیستمی دارد. اما چه تیپهای شخصیتی برای این حرفه مناسبترند؟ در این مقاله، به بررسی تیپهای شخصیتی مناسب مهندسی صنایع میپردازیم.اما ابتدا جهت درک بهتر مطالب پیشنهاد می کنیم مقاله "مهندسی صنایع چیست؟" را مطالعه کنید.
فهرست مطالب:
تعریف شخصیت شناسی
شناخت شخصیت و ابعاد مختلف آن ابزاری مهم است که به ما کمک میکند در تعاملات اجتماعی و شغلی خود موفقتر باشیم و مسیر شغلی مناسبی را انتخاب کنیم. یکی از اولین نظریههایی که تیپهای شخصیتی را دستهبندی کرد، نظریه یونگ بود که شخصیتها را به چهار دسته تقسیم میکرد. این نظریه پایهگذار بسیاری از مدلهای شخصیتشناسی امروزی است.
یکی از معروفترین آزمونهای شخصیتشناسی، MBTI است که افراد را در ۹ تیپ شخصیتی مختلف دستهبندی میکند. این آزمون به ما کمک میکند تا حوزههایی که با شخصیت ما سازگاری بیشتری دارند را شناسایی کرده و در آنها موفقتر عمل کنیم.
تیپهای شخصیتی از ابتدا با ما هستند، اما این ما هستیم که باید آنها را بشناسیم و توانمندیهای خود را تقویت کنیم. این شناخت میتواند نه تنها در زندگی شخصی، بلکه در مسیر شغلیمان نیز تأثیر زیادی داشته باشد.
برای شناخت بیشتر تیپ شخصیتی خود، میتوانید در آزمونهای MBTI شرکت کنید. این تستها به شما کمک میکنند تا متوجه شوید آیا تیپ شخصیتی شما برای شغلی مانند مهندسی صنایع مناسب است یا خیر؟
ویژگیهای شخصیتی مناسب مهندسی
قبل از اینکه تعریفی از یک مهندس صنایع داشته باشیم، ابتدا باید با معنای لغوی مهندس آشنا شویم.
مهندس در معنای لغوی، به کسی گفته میشود که علم هندسه را بهخوبی میشناسد.
اما در دنیای امروز، مهندس یا Engineer به کسی اطلاق میشود که توانایی حل مسائل (Problem Solving) را به خوبی داشته باشد.
مهندس کسی است که برای رفع مشکلات، بهترین راهحلها را پیدا میکند، راهحلهایی که شامل جنبههای کمی، کیفی، اقتصادی، فیزیکی و غیره هستند.
در ادامه، ۷ ویژگی یک مهندس آورده شده است:
- تحقیق (Research): علمی، فنی و صنعتی به منظور کشف راه حلهای جدید و سودمند.
- توسعه (Development): فنی به منظور به کارگیری دستاوردهای تحقیقاتی موجود برای غلبه بر مشکلات یا بهبود کمی و کیفی سیستمها و ابزارها.
- طراحی (Design): طراحی یک یا چند ساختار، سیستم یا ابزار با استفاده از مدلهای مهندسی و در نظر گرفتن نیازهای کنونی، شرایط خاص و روشها.
- ساخت (Construction): مهندس وظیفه دارد، ضمن آمادهسازی محیط تولید، فرآیند ساخت، کیفیت محصول یا سازه، هزینه تمام شده و نحوه سازماندهی منابع و تجهیزات را مشخص کند.
- تولید (Production): شامل برنامهریزی و زمانبندی کار، انتخاب و تعیین ترتیب فرآیندها، مواد اولیه، ابزارها، چیدمان (Layout) ، اجزاء سیستم نهایی، بازرسی، آزمایش و عیبیابی محصول.
- عملیات (Operation): شامل آشنایی با کنترلهای الکترونیکی، مکانیکی یا نرم افزاری سیستمها و ابزارها، تأمین انرژی لازم برای راهاندازی آنها، حمل و نقل، ارتباطات و جنبههای اقتصادی است.
- مدیریت (Management): تحلیل وضعیت گذشته و حال پروژهها، تجهیزات و دستگاهها، پیشبینی وضعیت آینده آنها و سازماندهی منابع انسانی، مالی و اطلاعاتی به منظور بهبود نتایج در آینده.
اما سرآمد تمام این موارد، باید به اخلاق مهندسی، وجدان بیدار، پایبندی به موازین، آییننامهها و استانداردها، رعایت اصول در روابط متقابل و همچنین روحیه کار جمعی و همکاری نیز اشاره کنیم.
ویژگیهای شخصیتی مناسب مهندسی صنایع
برای اینکه تصمیم بگیرید از کدام فرصتها استفاده کنید، از خود بپرسید آیا ترجیح میدهید:
رباتها را توسعه دهید؟
انبار رباتیکی طراحی کنید؟
سپر حرارتی را توسعه دهید؟
ماموریت فضایی را هماهنگ کنید؟
ایرفویل را تجزیه و تحلیل کنید؟
فرودگاه را طراحی کنید؟
بستهبندی را توسعه دهید؟
زنجیره تأمین را ایجاد کنید؟
اگر به هر یک از این سوالات پاسخهای مثبت دادید، مهندسی صنایع و سیستم میتواند برای شما مناسب باشد.
ما سیستمها و فرآیندهای پیچیده و بزرگی را طراحی و اجرا میکنیم که بسیاری از محصولاتی را که مهندسان دیگر توسعه میدهند، ترکیب میکنند. این سیستمها و فرآیندها منابع قابل اعتماد غذا و آب را در اختیار ما قرار میدهند، انرژی را هر جایی که نیاز است تأمین میکنند، ارزشی در بازار ایجاد میکنند، اقتصاد را به حرکت در میآورند و جامعه جهانی را ممکن میسازند.
ما نگران یک ربات نیستیم؛ ما سیستمهایی را توسعه میدهیم که صدها ربات را هماهنگ میکنند. ما "متفکران سیستم" هستیم. ما بر علوم تصمیمگیری تمرکز میکنیم. چگونه محصولات را سریعتر و ارزانتر به دست مشتری برسانیم؟ چگونه مسافران را سالم و به موقع به مقصد برسانیم؟ مهندسان صنایع و سیستمها بر روی علوم داده تمرکز دارند. برای تصمیمگیری مؤثر، چه نوع دادههایی نیاز داریم؟ از کجا تهیه کنیم؟ چگونه آنها را به اطلاعات عملی تبدیل کنیم که به ما در تصمیمگیریهای سخت کمک کند؟
ما مشکلات عدم قطعیت را در نظر میگیریم. چگونه میتوانیم در زمان حال تصمیم خوبی بگیریم، در حالی که آینده نامعلوم است؟ اگر آتشسوزی، زلزله یا طوفان داشته باشیم، چه؟ چگونه میتوانیم به طور مؤثر بهبود پیدا کنیم؟
اگر هر یک از جنبهها برای شما جذاب است و اگر در ریاضیات خوب هستید، ذهنی باز دارید و دوست دارید گستردهتر فکر کنید، اگر طیف وسیعی از علایق دارید، از کار با دادهها لذت میبرید، به مردم اهمیت میدهید و میخواهید شغلی انعطافپذیر داشته باشید، پس مهندسی صنایع و سیستمها برای شما مناسب خواهد بود.
چرا مهندسی صنایع و سیستمها برای شما مناسب است؟
- ما در هر صنعتی حضور داریم، در هر شرکتی که هستیم و خیلی سریع در رتبههای مدیریتی بالا میرویم.
- فرصتهای شغلی فراوان و در حال رشد هستند، بنابراین مهندسی صنایع و سیستمها را به عنوان رشته اصلی خود در نظر بگیرید.
- مهارتهایی که یاد میگیرید، شما را به سراسر جهان و فراتر از آن خواهد برد.
شخصیت شناسی MBTI برای مهندسین صنایع
در آزمون شخصیتشناسی MBTI، تیپ شخصیتی INTJ به عنوان یکی از مناسبترین تیپها برای مهندسین صنایع شناخته میشود. این تیپ شخصیتی به دلیل ویژگیهایی چون برنامهریزی، خلاقیت، هدفمندی و توانایی منطقی در تصمیمگیری، ویژگیهای لازم برای موفقیت در مهندسی صنایع را دارد.
این جدول ویژگیهای اصلی پنج تیپ شخصیتی مختلف در آزمون MBTI را نشان میدهد که برای مهندسین صنایع مناسب هستند. هر تیپ شخصیتی دارای نقاط قوت، نقاط ضعف و محیط کاری مناسب خاص خود است که میتواند در انتخاب مسیر شغلی و توسعه فردی موثر باشد.
تیپ شخصیتی |
نقاط قوت |
نقاط ضعف |
محیط کاری مناسب |
INTJ |
برنامهریزی عالی، خلاقیت و ایدهپردازی، هدفمندی، منطق و تصمیمگیری مؤثر، پذیرش نقدهای سازنده، تفکر بلندمدت |
عدم کار تیمی مؤثر، نادیده گرفتن جزئیات، سلطهجویی، کسالت از روزمرگی |
محیط پروژهای با چالشها و فرصتهای یادگیری |
ESTJ |
رهبری قوی، سازماندهی عالی، توجه به جزئیات، مسئولیتپذیری بالا، توانایی تصمیمگیری سریع |
سفت و سخت بودن، انعطافپذیری کم، دشواری در پذیرش تغییرات |
محیطهای سازمانی و مدیریتی با نیاز به تصمیمگیری سریع و مدیریت تیمها |
ISTJ |
دقیق و منظم، پایبند به اصول و قوانین، مسئولیتپذیری بالا، قدرت تجزیه و تحلیل بالا |
مشکل در انطباق با تغییرات ناگهانی، عدم تمایل به پذیرش نظرات جدید |
محیطهای با نیاز به نظم و انضباط، تصمیمگیری بر اساس دادههای دقیق |
ESTP |
انعطافپذیری بالا، توانایی تصمیمگیری در شرایط پر فشار، توانایی کار با تکنولوژیهای جدید، ریسکپذیری بالا |
مشکل در مدیریت جزئیات، کمتحمل در مواجهه با محدودیتها و ساختارهای سخت |
محیطهای پویا و پرچالش، با امکان تصمیمگیری سریع در شرایط متغیر و بدون محدودیتهای زیاد |
ISTP |
انعطافپذیری در مواجهه با مشکلات، مهارتهای فنی قوی، توانایی کار با ابزار و تجهیزات، سریع و کارآمد در تصمیمگیری |
خودکفایی زیاد، عدم علاقه به کار تیمی، مشکل در ایجاد روابط اجتماعی و ارتباط مؤثر |
محیطهای فنی و عملیاتی با نیاز به حل مشکلات فوری و اجرای تکنیکها |
مهارتهای کلیدی یک مهندس صنایع
شرکتها کمک میکنند تا فرآیندهای خود را با استفاده از انواع مختلف اصول، بهبود ببخشند. این امر باعث افزایش کیفیت، ایمنی برای کارگران، بهرهوری کارخانه و تصمیمگیری بهتر میشود.
مهندسان صنایع با ارائه نوآوریهای پایدار برای ایجاد سیستمهای تولیدی پیچیده و لجستیک، نقش کلیدی در کمک به کاهش ضایعات دارند.
مهارتهای مورد نیاز:
- تحلیل دادهها و تصمیمگیری: مهندسان صنایع باید توانایی تحلیل دادهها و استفاده از آنها در تصمیمگیریهای پیچیده داشته باشند. این مهارتها در دورههای مرتبط با علوم داده و تصمیمگیری عملی آموزش داده میشوند. برای مثال، دورههای تحلیل داده مانند دوره پایتون (Python) و دوره اکسل (Excel) برای تحلیل دادهها میتواند بسیار مفید باشد.
- طراحی سیستمها و فرآیندها: مهندسان صنایع باید توانایی طراحی سیستمها و فرآیندهایی که بهرهوری و کیفیت را بهبود میبخشند، داشته باشند. این مهارت در دورههای طراحی سیستمهای تولید و مهندسی سیستمها تقویت میشود.
- مدیریت پروژه: مهندسان صنایع باید قادر به مدیریت پروژههای بزرگ و پیچیده باشند. دورههای مدیریت پروژه به شما کمک میکنند تا این مهارت را به خوبی یاد بگیرید. تسلط بر ابزارهای مدیریت پروژه، مانند دوره ام اس پی (MSP)، میتواند مهارتهای شما را ارتقا داده و شما را نسبت به رقبایتان متمایز کند.
- نوآوریهای پایدار: مهندسان صنایع باید راهکارهای نوآورانه و پایدار برای بهبود سیستمهای تولیدی ارائه دهند. این مهارتها در دورههای مرتبط با پایداری در مهندسی و نوآوری در تولید آموزش داده میشوند. دورههای نرم افزاری مثل دوره متلب (MATLAB) برای شبیهسازی و بهینهسازی فرآیندها میتوانند بسیار کاربردی باشند.
جمع بندی
مهندسی صنایع به افرادی با توانایی تفکر منطقی، برنامهریزی دقیق، خلاقیت و مسئولیتپذیری نیاز دارد. تیپهای شخصیتی INTJ، ESTJ و ISTJ به دلیل مهارتهای قوی در تصمیمگیری و سازماندهی، بیشترین تطابق را با این رشته دارند. همچنین، تیپهای ESTP و ISTP با توانایی تصمیمگیری سریع در شرایط پرچالش، میتوانند در محیطهای پویا موفق باشند. به طور کلی، مهندسی صنایع به افرادی نیاز دارد که توانایی مواجهه با چالشهای پیچیده و بهبود فرآیندها را داشته باشند. برای آشنایی بیشتر با این رشته و مهارتهای مورد نیاز، گروه آموزشی پارس پژوهان دورههای تخصصی و کاربردی متعددی در زمینه مهندسی صنایع ارائه میدهد که میتواند به شما در پیشرفت شغلی و تحصیلی کمک کند.
نویسنده: لعیا نوغانچی صالح کارشناس مهندسی عمران